OORLOGSBULLETIN 78. DE RIJKSDAGBRAND IN BERLIJN EN DE CONCERTAANSLAG IN MOSKOU

Links de Rijksdagbrand. Die vond plaats op 27 februari 1933. Rechts het Crocus centrum waar de concertaanslag plaatsvond op 22 maart j.l.

De manier waarop Putjinski omgaat met de concert aanslag in Moskou doet denken aan hoe Hitler omging met de Rijksdagbrand. 

De Rijksdagbrand was een brand op 27 februari 1933, waarbij het Duitse Rijksdaggebouw (parlementsgebouw) in Berlijn grotendeels uitbrandde. De Nederlandse communist Marinus van der Lubbe werd als dader opgepakt, vervolgd en geëxecuteerd, maar er is onder historici nog steeds discussie of hij de brand wel daadwerkelijk heeft gesticht, en als dit zo was, of hij alleen handelde of hierbij is geholpen.”

De brand in de Rijksdag werd door Hitler, die net aan de macht was gekomen, aangegrepen om af te rekenen met de oppositie in het parlement. 

“Hitler vaardigde naar aanleiding van de brand noodwetgeving uit die hem uitgebreide bevoegdheden gaf "om de orde te herstellen". Door de Reichstagsbrandverordnung en het Ermächtigungsgesetz werden de bevoegdheden van de Rijksdag drastisch teruggebracht. Dit was de eerste stap naar persoonlijke dictatuur. Door zijn uitgebreide bevoegdheden kon Hitler de communisten de schuld van de brand in de schoenen schuiven en kopstukken gevangen laten zetten of anderszins laten intimideren. De KPD kon hierdoor geen effectieve campagne meer voeren. Veel Duitsers slikten bovendien de theorie dat de brand een communistische actie was voor zoete koek en stemden op de nazi’s.”

Putjisnki probeert de aanslag in de schoenen van Oekraïne te schuiven. Met deze misleiding probeert hij niet alleen Oekraïne als een misdadig nazi-land of zoiets af te schilderen maar tevens ook de zwijgende oppositie uit te schakelen zoals die te zien was bij de begrafenis van oppositieleider Navalny en bij het verzamelen van handtekeningen door de enig anti-oorlog presidentskandidaat Boris Nadezjdin.

Wie zich nu nog tegen de oorlog keert, steunt de Moskouse aanslag, is nu de boodschap van Putjinski. Waar of niet waar, is niet ter zake. Het is een door Putjinski, de FSB, het ministerie van Buitenlandse Zaken, Voorzitter van de Veiligheidsraad Medvedev enz. geschapen politieke waarheid. Die politieke waarheid valt niet te betwisten, tenzij je de gevangenis in wil of erger. 

Stel je voor dat dadelijk de zo gevreesde algehele mobilisatie gaat plaatsvinden om het Russische leger te verversen en verder uit te bouwen. Wie durft zich nog verzetten? De kans is groot dat je dan beschuldigd wordt van steun aan de terroristen van de aanslag in Moskou.

Opnieuw maakt Putjinski van een pertinente leugen een onontkoombare politieke waarheid. De Russen zelf daar zelf een einde aan moeten maken, willen ze niet voor altijd en eeuwig onderworpen zijn aan de grillen van een dictator. 

OORLOGSBULLETIN 77. PAUS FRANCISCUS

Begroeting van de gelovigen na zijn pauselijke inwijding in 2013. foto:L'Osservatore Romano

Wat bezielt paus Franciscus met zijn oproep aan Oekraïne om de witte vlag te hijsen? Als je verslagen bent of het niet goed gaat moet je de moed hebben om te onderhandelen, vindt hij. Hoeveel doden moeten er nog vallen, zo vraagt hij zich af, gevolgd door het vaderlijke advies om een land te zoeken dat bereid is om te bemiddelen.

Ik maak uit de woorden van de paus op dat Oekraïne de oorlog verloren heeft en dat het vanaf nu alleen maar erger wordt. Is die analyse juist? Heeft de paus deskundigen in dienst die hem dat hebben uitgelegd of dankt hij zijn inzichten aan de kranten die hij leest?

Kritischer nog is de vraag of hij de moeite heeft genomen om president Zelensky te spreken en hem te vragen hoe het zit aan het front en hoe de bevolking over de toestand in hun land denkt? Nog kritischer is de vraag of hij op bezoek is geweest in Kiev om met eigen ogen te zien wat er aan de hand is en met eigen oren te horen wat de mensen, moeders, vaders, jongeren en soldaten vinden?

Ik heb alleen maar gelezen over pogingen van het Vaticaan om te bemiddelen. Kardinaal Matteo Zuppi is daarvoor als afgezant van de paus medio vorig jaar naar Kiev gereisd. Daarna volgt stilte totdat de paus met deze vredesoproep komt.

In Oekraïne is fel gereageerd op deze oproep. President Zelensky is duidelijk in wat hij vindt van de pauselijke oproep.

De Kerk is bij de mensen, zei Zelenski zondag in een videoboodschap. "En niet tweeënhalfduizend kilometer verder, ergens, om virtueel te bemiddelen tussen iemand die wil leven en iemand die je wil vernietigen", zei Zelenski.

"Toen het Russische kwaad op 24 februari deze oorlog begon, stonden alle Oekraïners op om zich te verdedigen. Christenen, moslims, joden, allemaal", zei Zelenski. Hij dankte iedere Oekraïense geestelijke die actief is bij het leger. "Ze stonden op de voorste rij, ze beschermden het leven en de mensheid, ze steunden met gebeden, gesprekken en daden. Dat is het wat de Kerk is - bij de mensen.” (De Standaard van 10 maart 2024)

Ik denk dat de paus zijn rol als bimiddelaar nu wel kan vergeten, maar misschien wilde hij ook niet meer bemiddelen na de mislukte poging van vorig jaar.

 

Hij heeft gekozen voor de vaderlijk rol, die welwillend maar vooral vermanend spreekt. We moeten er vanuit gaan dat de paus het goed zal bedoelen maar het werkt averechts.

In plaats vanuit Rome vermanende woorden te spreken verbonden aan eigenzinnige conclusies, ware het beter geweest als hij zelf of zijn gezant naar Kiev was afgedaald om poolshoogte te nemen. Dan kun je met enige gezag spreken. Het zou ook een uiting van solidariteit zijn geweest. Nu heeft hij zich onmogelijk gemaakt. President Putjinski zal hem daarvoor dankbaar zijn. 

 

OORLOSGBULLETIN 75. PUTJINSKI EN MACRON

 

Putjinski kan opvallen met extreme gezondheidsmaatregelen zoals deze lange tafel bij ontvangst van de Franse president Macron in Coronatijd. Toch kan hij ook heel subtiel zijn zoals het dragen van rode laarsjes tijdens ontmoetingen.

De nervositeit rond de oorlog in Oekraïne neemt de laatste tijd danig toe. Dat komt op de eerste plaats omdat Oekraïne van een gedoodverfde uitdager van Rusland en zelfs tot op zekere hoogte overwinnaar, een verliezer driegt te worden.

Wat gebeuren moest dat is gebeurd. Rusland heeft zich na veel mislukkingen, falende operaties en zelfs een bijna militaire staatsgreep richting Moskou, herpakt. De inname van Adiivka heeft hem en zijn legerleiding weer vertrouwen gegeven dat hij Oekraïne onder zijn duim kan krijgen.

Daarvoor is een heel lange, zo niet jarenlange oorlog nodig want tot nu toe heeft Rusland niet meer dan 15% van het grondgebied van Oekraïne veroverd waarvan de Krim de belangrijkste oorlogsbuit is.  Het is Rusland niet gelukt om overwicht te krijgen in de Zwarte Zee en aldus de graanexport over de Zwarte Zee af te snijden, integendeel het heeft zijn vloot terug moeten trekken. 

In de lucht heeft Rusland ondanks het enorme achterland en het grote aantal vliegtuigen ook geen daadwerkelijk overwicht kunnen veroveren. Het enige wat Rusland effectief kan is het land met burgers en al permanent met raketten bestoken en het zo langzaam in puin leggen.

Met de dood van oppositieleider Navalny, een moord in slow motion, heeft hij de oppositie in eigen land een doodsklap gegeven, althans voorlopig dan toch. Wat de toekomst gaat brengen is afwachten. De opstand van de soldatenmoeders en vrouwen kan tot een nieuw soort oppositie kunnen leiden, een die moeilijk is om uit te schakelen maar ook slechts moeizaam op gang komt. 

Dat Putjinski de verkiezingen tussen 15 en 17 maart op Stalinistische wijze gaat winnen, ligt voor de hand. De vraag is echter hoe hij ze gaat winnen. Wat gebeurt er op die dagen? Wat zijn de plannen van de oppositie en hoe laten de soldaten moeders en vrouwen zich gelden? Zal de oppositie van zich laten horen door bijvoorbeeld massaal om klokslag 12 uur te gaan stemmen waartoe Navalny heeft opgeroepen?

Voeg aan dit alles toe dat Trump mogelijk president Biden gaat opvolgen en het scenario wordt nog onvoorspelbaarder. Trump zijn invloed als mogelijk presidentskandidaat van de Republikeinen laat zich nu al gelden. Hij is de man die het steunpakket aan Oekraïne weet tegen te houden. Geen wonder dat Europa bloednerveus begint te worden.

De Europeanen ontdekken nu hoe groot het gevaar is van Rusland en zoeken naar een uitweg. Natuurlijk zijn het de Fransen die menen de leiding te moeten nemen met het proefballonnetje dat indien nodig troepen naar Oekraïne gestuurd zullen worden.

Voorlopig leidt de aankondiging van Macron tot meer onenigheid onder de Europeanen. Dat moet vermakelijk zijn voor Putjinski die de boel extra opjut door wederom zijn nucleaire dreiging uit de kast te halen. Hoe je het ook wendt of keert Europa zit samen met Oekraïne zwaar in de nesten.

Zoals de weduwe Julia Navalnya in het Europees parlement zei, het wordt tijd om niet langer saai te zijn maar met fantasie aan de slag te gaan. De hamvraag is hoe je van het verdeelde Europa een mogendheid met slagkracht maakt zonder dat Brussel een soort Washington DC is? De EU is nu eenmaal geen Verenigde Staten van Europa, het is en blijft een bondgenootschap van soevereine staten.

OORLOGSBULLETIN 68. UITPUTTINGSOORLOG?

 

Het ziet er naar uit dat de militaire leiding van Oekraïne gekozen heeft voor een uitputtingsoorlog om op den duur de rug van het Rode Leger te breken om dan toe te slaan. Dat maak ik op uit de dagelijkse berichten over de oorlog aan het front.

Om een oordeel te kunnen vellen of Oekraïne in staat is om zo een uitputtingsoorlog te voeren, ik denk dan aan enkele maanden, zou je moeten weten hoeveel materieel en manschappen het land daadwerkelijk kan inzetten. Ik denk dat alleen de militaire en politieke leiders voldoende overzicht hebben om dat in te schatten. Ik hoop dat ze genoeg hebben.

Tegelijkertijd houden ze hun kaarten tegen de borst waar en wanneer ze zullen toeslaan. Dat zal het Rode Leger en politiek leider Putjinski zenuwachtig maken. Ze zullen druk schuiven met manschappen en materieel achter het front.

Daar kan Oekraïne op reageren met raketten om bevoorrading en troepen te treffen, wat demoraliserend werkt aan het front. Of het ook daadwerkelijk zo zal gaan is afwachten.

Het Rode Leger heeft een voordeel op Oekraïne. Het kan het land stap voor stap in puin leggen. Het mag dan aan het front eventueel verliezen, het land kan de dorpen en steden blijven vernielen. Vernielzucht is de basis tactiek van het Rode Leger.

Dat kan op zijn beurt het achterland van Oekraïne demotiveren en uiteindelijk de vraag doen rijzen of er geen staakt het vuren moet komen. Kortom, de gang naar de overlegtafel in plaats van langer door te vechten.

Ik zeg niet dat het zo zal gaan maar dit zou een scenario kunnen zijn tenzij het leger van Oekräine binnen een paar maanden, liefst voor de winter, een doorbraak weet te forceren die het Rode Leger dwingt zich terug te trekken van veroverd land.

OORLOGSBULLETIN 65. DE WAARSCHUWING VAN YEVGENY PRIGHOZIN

 

Bendeleider Yevgeny Prigozhin kondigt in fromnt van enkele van zijn mannen met de Russische vlag in zijn handen en zijn Putjisnki laarsjes aan, de stad Bakmuth te hebben ingenomen.

Yevgeni Prigozhin, de bendeleider van de Wagner huurlingen, waarschuwt in een van zijn donderpreken tegen de Russische generaals en de oligarchen dat Rusland als gevolg van de oorlog in Oekraïne wel eens in een prerevolutionaire fase terecht kan komen zoals in 1917 tijdens de Eerste Wereldoorlog.

De enorme verliezen van het toenmalige Tsaristische leger tegen vooral de Duitse legers waren de katalysator van een volksopstand tegen het tsaren regiem waar Lenin en Trotsky met hun Bolsjewieken handig gebruik van wisten te maken. Met de daarop volgende communistische Sovjet revolutie kwam een definitief einde aan het Rusland van de Tsaren en de Russische adel.

De Russische oorlog in Oekraïne is van een heel andere orde dan de Eerste Wereldoorlog waarin Rusland aan het Oostelijk front vochten tegen de Duitsers, Oostenrijkse-Hongaarse legers en de Turken. Het was een oorlog op vele fronten tegelijk verspreid door het hele Oosten van Europa tot aan de Baltische staten, Roemenië, Bulgarije en ja ook Oekraïne toe.

Maar net als toen mislukken ook nu de meeste Russische aanvallen. Het offensief tegen de hoofdstad Kiev liep vast. De voorgenomen blitzkrieg draaide uit op een enorm debacle voor Rusland. Na deze mislukking volgde een succesvol Oekraïns offensief tegen de Russische bezetting in het Oosten. Steden als Charkov en Cherson werden bevrijd van de Russen.

De Russen besloten daarop met hulp van Wagnerhuurlingen zich te concentreren op de oostelijke districten Luhanks en Donetsk. Putjinski verklaarde ze alvast tot Russisch grondgebied. Maar ook hier stagneerde het offensief. De inname van Bakmuth kostte vele duizenden levens en veel materieel. De stad was een puinhoop geworden.

Prigozhin kondigt zelfs de terugtrekking van zijn mannen uit Bakmuth aan. Het is dan dat hij waarschuwt dat het Russisch leger niet in staat zal blijken te zijn het hoofd te bieden aan het leger van Oekraïne dat sinds het begin van de oorlog vele malen sterker is geworden.
 
De oorlog heeft de zo door Putjinski gewenste demilitarisering van Oekraïne het tegendeel bewerkstelligt. Oekraïne is militair veel sterker aan manschappen en materieel dan voor de oorlog. Pregozjin meent dat als de Russische bevolking eenmaal doorkrijgt hoe groot de prijs aan levens is in deze oorlog, zij zich wel eens massaal tegen Putjinski zouden kunnen keren. Volgens de militaire staf in Oekraïne zijn er meer dan 200.000 doden aan Russische zijde gevallen. Aan de zijde van Oekraïne zouden er meer dan 25.000 doden gevallen zijn.

 

OORLOGSBULLETIN 56: VREDESDUIVEN AARTS EN OVERBEEK

De Valse Vredesduif met de Rode Laarsjes

 

Twee geleerde heren van de universiteit van Amsterdam schrijven in de groene kwaliteitskrant NRC van 5 februari dat Putjinski weliswaar een schurk is door Oekraïne binnen te vallen maar dat hij ook wel wat gelijk aan zijn kant heeft. Aan de vraag van Rusland om opgenomen te worden in een pan-Europees veiligheidssysteem is namelijk nooit tegemoet gekomen.

“Rusland heeft al sinds 1990, na de ineenstorting van de Sovjet-Unie en het bipolaire systeem van de Koude Oorlog, verlangd dat het partner in een pan-Europees veiligheidssysteem zou worden. Tijdens en na de ineenstorting van de Sovjet-Unie hebben zowel de laatste Sovjetleider Gorbatsjov als de eerste Russische president Jeltsin hier bij herhaling op aangedrongen.” 

Ik weet niet wat de beide universitair opgeleiden verstaan onder een partnerschap in een Europees Veiligheidssysteem maar de NAVO heeft meteen na het uiteenvallen van de Sovjet Unie besloten om vertrouwenwekkende maatregelen te nemen en niet op een conflict aan te sturen.

“Sinds het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw, heeft het Bondgenootschap consequent gewerkt aan de opbouw van een samenwerkingsrelatie met Rusland op gebieden van wederzijds belang en gestreefd naar een strategisch partnerschap.”

Uitleg tot in detail over de plaats van Rusland in de Euro-Atlantische veiligheid kun je lezen op de website van de NAVO onder de kop “De beschuldigingen van Rusland- De feiten op een rij.”

Wie liegt? De NAVO of de twee schrijvers van het artikel Paul Aarts (politicoloog) en Henk Overbeek (emeritus hoogleraar Internationale betrekkingen)? En wat te denken van  vertrouwenwekkende maatregelen van het Westen als het massaal inkopen van Russische olie en gas en de miljarden investeringen van westerse bedrijven in Rusland? Duitsland ging zelfs zo ver tegen de wensen van de VS in een tweede gaspijplijn aan te leggen.

En wat te denken van de veiligheidsbelangen van de voormalige Warschaupactlanden? Het heet dat de NAVO zich niet naar het oosten had mogen uitbreiden. Waarom niet? Doet het legitieme verlangen naar een veilige democratische omgeving voor deze landen er niet toe?  

Had Rusland hier niet wat meer kunnen doen? Toegegeven het is voor Rusland moeilijk om de Baltische staten, Polen, Tsjechië enz. een gevoel van veiligheid en vertrouwen te geven na ze eerst 50 jaar lang onderdrukt de hebben, maar Rusland had toch meer kunnen doen? 

Wat te denken van  excuses voor de onderdrukking? De hand in eigen boezem steken a la Duitsland na de Tweede Wereldoorlog  zou ook geholpen hebben en zou democratisering van Rusland zelf  ook niet een bijdrage geweest zijn aan vrede en veiligheid voor Rusland en zijn buurlanden?

Op de NAVO website staat nog het volgende over de uitbreiding naar het oosten.

“Bij zes gelegenheden, tussen 1952 en 2009, hebben Europese landen ervoor gekozen om het lidmaatschap aan te vragen, op grond van een democratisch proces en respect voor de rechtsorde. De NAVO-bondgenoten hebben unaniem besloten hen te accepteren. De uitbreiding van
de NAVO en de EU heeft landen in Midden- en Oost-Europa geholpen moeilijke hervormingen door te voeren, hetgeen een voorwaarde was voor hun toetreding. Dit heeft hun inwoners de voordelen opgeleverd van democratische keuzemogelijkheden, de rechtsorde en aanzienlijke
economische groei. Deze inspanningen hebben Europa dichterbij het moment gebracht waarop het een als één geheel, vrij, en in vrede levend continent is, dan op enig ander moment in de geschiedenis.
Rusland heeft deze visie ook onderschreven in de Stichtingsakte. Het verbond zich ertoe “in Europa een gemeenschappelijke ruimte van veiligheid en stabiliteit te scheppen, zonder scheidslijnen of invloedsferen”, en beloofde “de soevereiniteit, onafhankelijkheid en territoriale integriteit van alle
staten te respecteren, inclusief hun inherente recht om zelf te bepalen hoe zij in hun eigen veiligheid willen voorzien”.

Dat er vredesonderhandelingen moeten komen is vanzelfsprekend maar de termen daarvan bepaalt in de eerste plaats Oekraïne. Dat daarna de NAVO de draad van voor de oorlog weer oppakt om Rusland een plek te geven aan de Europese veiligheidstafel is al even vanzelfsprekend. 

Het zou prettiger zijn als Aarts en Overbeek een meer evenwichtige kijk zouden hebben op Europese veiligheid en Rusland in plaats van  hun oor te lenen aan Putjisnki’s propaganda. De NAVO heeft zich verantwoordelijk gedragen naar Rusland toe, Rusland daarentegen niet naar de voormalige Warschaupact landen die de bevrijding van hun voormalige onderdrukker Rusland willen veilig stellen. 

Nu lijkt het erop dat uit naam van de vrede democratische verworvenheden inwisselbaar zijn voor de veiligheid van Rusland. Dat is geen vrede maar overgave.

OORLOGSBULLETIN 53. VERRAAD VAN ZUID AFRIKA?

 

In de jaren zestig werden geregeld demonstratie gehouden in Nederland tegen het apartheidsbewind in Zuid Afrika.

Dat Zuid Afrika gezamenlijke militaire oefeningen zal houden met Rusland en China voelt aan als verraad. Dat is onzin natuurlijk want het land heeft het volste recht om te beslissen met welk land het militaire oefeningen wil houden ook al is dat een land in oorlog zoals Rusland.

Toch voelt het zo aan. Is dat omdat ik, en met mij vele anderen in Nederland, de kant koos van de ANC in hun strijd tegen het Zuid Afrikaanse Apartheidsbewind?

Het Apartheidsregime was immoreel en onmenselijk en daarom koos ik voor rechtvaardigheid en dus o.a. het ANC ook al was het communistisch georiënteerd. De oorlog die Rusland voert tegen Oekraïne is net zo immoreel en onmenselijk als indertijd de Apartheidsregering.

Blijkbaar vindt het ANC dat geen reden om geen oorlogsoefeningen te houden met Rusland en China. Dat voelt als verraad aan de beginselen van rechtvaardigheid en menselijkheid.
 
De verdediging van minister Pandor van Buitenlandse Zaken tijdens een persconferentie met de Russische Minister van Buitenlandse zaken Lavrov dat alle landen militaire oefeningen houden met hun vrienden wereldwijd, maakt de zaak er niet beter op. Net zo min als zijn verklaring dat in verleden gelijksoortige oefeningen zijn  gehouden met Frankrijk, Amerika en landen van de NAVO.

Het kan natuurlijk dat Zuid Afrika de oorlog in Oekraïne te onbelangrijk vindt om er in het buitenland beleid rekening mee te houden. Dat kan. Ik vond toen de Apartheid wél belangrijk genoeg om er rekening mee te houden.

Ik had gehoopt dat men er in Zuid Afrika ook zo over dacht. Helaas niet. Dat voelt aan als verraad.

OORLOGSBULLETIN 51. HET LOT DER OLIGARCHEN

 

In sommige opzichten is of misschien wel was Oekraïne een broederland van Rusland. Ze delen ze de Sovjet erfenis van wat in de volksmond “de oligarchen” zijn gaan heten. Dat zijn buitenissig rijke personen, net zo rijk of zelfs rijker dan sommige westerse financiële tycoons.

Maar het is niet hun rijkdom die hun onderscheidt van hun westerse soortgenoten maar hun onverbloemde inzet van hun rijkdom in de politiek ter bescherming of als het even kan uitbreiding van hun rijkdom. Zij corrumperen de politiek van hoog tot laag, van lokaal tot nationaal.

In Rusland heeft Putjinski in de loop van langjarige bewind de oligarchen onderworpen aan zijn politieke macht. De oligarch die het waagt om zijn rijkdom te gebruiken tegen Putjinski krijgt de volle laag. Zijn bedrijf wordt op grond van valse beschuldigingen langs gerechtelijke weg genadeloos ontmanteld.

Een van de scherpste voorbeelden van deze gang van zaken is de voormalige oliemagnaat Michael Chodorkovski.

“Michail Borisovitsj Chodorkovski (Moskou, 26 juni 1963) is een Russische ondernemer die tot de Russische oligarchen wordt gerekend en hij was een van de "zeven bankiers". In 2004 was hij volgens het tijdschrift Forbes de rijkste man van Rusland en de op 16 na rijkste man van de wereld, hoewel veel van de rijkdom verloren is gegaan bij de gebeurtenissen sindsdien. Hij was CEO van oliemaatschappij Yukos. Van mei 2005 tot december 2013 zat hij in Rusland een gevangenisstraf uit wegens belastingontduiking en fraude.” (gelijknamige Wikipedia pagina)

Andere Russische oligarchen en hoog geplaatste personen die kritiek hadden op Putjinski vonden de dood bij een geheimzinnige val uit een raam of wat ook kan een boot. Het is een ware plaag geworden met bijna twintig doden tot gevolg.

In Oekraïne was de ontmanteling van hun politieke macht vlak voor de oorlog begonnen door aanname van een wet die oligarchen verbiedt zich langer in te laten met politiek. Het is hun voortaan verboden om een politieke partij op te richten of te financieren.

De oorlog damt nu ook hun financiële macht in. Vele van hun bezittingen zijn in de oorlog verloren gegaan, letterlijk in rook opgegaan. Hun macht is drastisch afgenomen en in plaats van zich met politiek te bemoeien moeten ze zich nu concentreren op hun overleving.

Het is nu zaak van de regering, wetgevers en democratische instellingen in Oekraïne dat er geen nieuwe oligarchen meer opstaan.

OORLOGSBULLETIN 48. EUROPESE WAARDEN

 

President Volodimir Zelensky bij zijn troepen. Foto: reuter

President Zelensky beweert dat hij in de oorlog tegen Rusland onze Europese waarden verdedigt. Het is wat lekkers. Europese waarden, kun je die eten zo zal menig Europese burger zich afvragen. Ik heb liever een warme kachel en minder inflatie, zo zal de bezorgde burger misschien denken.

Die burger zit er dus mooi naast zoals wel vaker als hij verder moet nadenken dan zijn neus lang is. Tenzij die burger natuurlijk liever onder de knoet van Rusland wil leven, dan hoeven we nergens meer over te praten. Misschien kan hij dan van woonplaats ruilen met de Russen die genoeg hebben van hun vaderlandse knoet.

Zelensky heeft gelijk. De oorlog van Rusland tegen Oekraïne is een overlevingsoorlog, niet alleen voor Oekraïne maar voor waarden als vrijheid, soevereiniteit en democratie, waarden die in de vlag van de EU staan geschreven.

Putjinski wil deze waarden met zijn oorlog een halt toeroepen. Geen wonder want voor hem tellen die waarden niet. Voor hem is er maar een waarde en dat is de grootsheid van het Russische rijk. Daaraan zijn de Russen ondergeschikt, zo ondergeschikt dat ze als kanonnenvoer mogen dienen in de loopgraven van het Russisch leger in Oekraïne.

Wat de Russen zelf vinden van deze collectieve moord en zelfmoord in Oekraïne mogen ze niet zeggen op straffe van opgepakt en veroordeeld te worden tot een jarenlange gevangenisstraf. De vrije Russische burger bestaat niet, misschien op papier maar dat is slechts schijn.

Rusland mag daarom de oorlog niet winnen. Rusland als overwinnaar in Oekraïne betekent een einde aan het Europese project om Europa te verenigen in een unie van soevereine landen waar vrijheid heerst en democratie. Daarom moeten we Oekraïne met alle mogelijke middelen steunen om de oorlog te winnen.
 

 

OORLOGSBULLETIN 39. KOUDE OORLOG

 

petrus nelissen, "Als de Bom valt", een fotocollage

De oorlog in Oekraïne is een restant van de Koude Oorlog. De heersende gedacht was dat met de val van de Berlijnse muur in 1989 en het uiteen vallen van de Sovjet Unie daarna de Koude Oorlog was afgelopen. 

Er was zoveel optimisme over de overwinning van de liberale democratie dat de idee post vatte dat het rijk der vrijheid was aangebroken, aldus het veel bekritiseerde boek “Het einde van de geschiedenis” van Fukuyama. 

De oorlog in Oekraïne laat op dramatische wijze zien dat het einde van de Koude Oorlog en het uiteenvallen van de Sovjet Unie in Rusland nog lang niet verteerd is. 

Rusland begon geen diepgaand zelfonderzoek zoals Duitsland na de Tweede Wereldoorlog. Met het vertrek van Jeltsin stagneerde de ontwikkeling naar een open, transparante democratie.

Met Putjinski keerde het heimwee naar de Sovjet Unie en het Groot Russische rijk met volle kracht terug in de Russische politiek. Onder leiding van Putjinski sloot het land zich op Stalinistische wijze op in zijn eigen gelijk nu niet gesteund door een communistische doctrine zoals tijdens Stalin maar door een conservatief wereldbeeld gevoed door de Russisch Orthodoxe kerk. 

Putjinski legt zijn volk het eigen gelijk op langs de weg van patriotisme. Er mag niet getwijfeld worden aan moedertje Rusland, zelfs niet aan Stalin die er met zijn moord op miljoenen Russen een grote puinhoop van had gemaakt. De nieuwe Tsaar wil dat Stalin’s misdaden met de mantel van het patriotisme bedektworden.

Maar hij gaat verder. Net als Hitler indertijd het verlies van het Duitse keizerrijk in de Eerste Wereldoorlog wilde herstellen door een nog groter rijk te veroveren, wil Putjinski de macht van Rusland herstellen door Oekraïne (en wie weet wat nog meer?) met geweld aan Rusland toe te voegen. Ultra nationalisten hebben het over Novo-Russia.

Die droom dreigt nu op het slagveld in zijn tegendeel te verkeren. In plaats van herstel van het Grote Rijk zou het wel eens een grote vernedering kunnen worden voor hem en Rusland. Een vernedering die zijn eigen volk hem blijkbaar niet wil besparen nu zoveel mannen op de vlucht zijn geslagen voor de gedeeltelijke mobilisatie. Zij stemmen massaal met hun voeten tegen de oorlog. 

Putjinski heeft daardoor niet alleen maar meer met buitenlandse vijanden te maken maar ook met binnenlandse tegenstand. Hij zit zwaar in de puree. De vraag is nu wat gaat hij doen. Als hij zich gedraagt zoals hij zich tot nu heeft gedragen, namelijk als een Veroveraar dan moeten we het ergste voorbereid zijn. 

Of dat ergste in de vorm van een nucleaire confrontatie is, weten we niet. In de Koude Oorlog is dat niet gebeurd ondanks dat het als dreiging boven de wereldpolitiek hing. Misschien komt het dus nu ook niet zo ver maar de dreiging ervan kan net als tijdens de Koude Oorlog nog lang boven ons blijven hangen.

OORLOGSBULLETIN 38. GEZICHTSVERLIES RUSLAND

 

Putinsjki is hoogst ongelukkig met zijn Micky Mouse generaals.

EW columnist Philip van Tijn, altijd goed voor een scherpe blik op de actualiteit, pleit voor een overwinning op Rusland zonder gezichtsverlies.

Is het al zover dat je van een overwinning kunt spreken? Zeker, het ziet er slecht uit voor Rusland.

Het leger is verouderd en krachteloos en verliest terrein op de grond. Daar veranderen de massale raket aanvallen niets aan. De beter opgeleide jongeren verlaten na de gedeeltelijke mobilisatie het land bij honderdduizenden. De economie zal verder instorten door sancties. 

De Russische deelrepublieken zouden het op termijn voor gezien kunnen houden. Voor buurlanden in de Kaukasus heeft Rusland zijn geloofwaardigheid als beschermheer verloren.

Het gezichtsverlies is er al maar het is nog niet doorgedrongen. Dat gaat onvermijdelijk gebeuren. Gebruik maken van kernwapens verandert daar niks meer aan.

Te hopen is dat de duidelijke waarschuwingen van de NAVO voldoende zijn om Rusland van dit pad van onzinnige zelfvernietiging te houden.

Wat te doen als Rusland naar een wapenstilstand zoekt voordat het uit heel Oekraïne is verdwenen, inclusief de Krim?  Dat is een moeilijk punt.

Een wapenstilstand kan leiden tot onderhandelingen over vrede.  Kun je dan alsnog Rusland weg uit Oekraïne onderhandelen? De grenzen van Oekraïne moeten blijven zoals ze waren voor de inval in de Krim en de annexatie. Is er een tussenweg? 

Bijvoorbeeld dat de door Rusland bezette gebieden een vorm van autonomie krijgen binnen Oekraïne zoals min of meer overeengekomen in de Minsk I en II akkoorden? 

De tragiek is dat Putjinski die akkoorden nooit heeft tot de zijne heeft gemaakt zoals uiteindelijk blijkt uit zijn militaire overval op Oekraïne op 24 februari. 

Oekraïne heeft er dus totaal geen vertrouwen in dat onderhandelingen over wapenstilstand en uiteindelijk vrede ook daadwerkelijk vrede zullen brengen. Putjinski volgt per slot van rekening zijn eigen werkelijkheid.