STILLEVEN NO.19.

 

petrus nelissen, Stilleven No.19, Olieverf op doek, 80x100 cm

MEXICAANSE VERTELLINGEN 9. DE MOORD OP MADERO

 

De Mexicaanse fotograaf Casasola heeft het moment vastgelegd dat president Francisco I. Madero, de man in het midden met snor en baard, tezamen met zijn vice-president Pino Suárez door een generaal van Huerta uit het paleis wordt gehaald en gearresteerd (13 februari 1913) 

We zijn gebleven bij het lot van Eulalio die dankzij zijn beschermheer en president Francisco I.Madero burgemeester is geworden van het stadje Concepcion. Helaas voor hem wordt zijn beschermheer door een staatsgreep van de wrede en verraderlijke generaal Victoriano Huerta, ooit een trouwe dienaar van dictator Porfirio Díaz, vermoord. Daarmee komt een roemloos einde aan zijn burgermeesterschap en blijft het noordelijke stadje Concepcion als een onthoofd en verweesd stadje achter.

Op dit punt van onze vertelling over onze kleine held Diego, moeten we uitweiden over Victoriano Huerta en al die andere generaals die in een revolutionaire gevecht om de macht zijn verwikkeld. Victoriano Huerta, zijn voornaam betekent overwinnaar, is net als Eulalio en Pancho Villa van eenvoudige afkomst: geboren in een dorp in het noorden en heeft net als andere generaals Indiaans bloed, Huichol bloed om precies te zijn. En net als onze kleine held Diego, weet hij al vroeg in zijn leven te ontsnappen aan zijn lotsbestemming door zich aan te melden bij het leger, in zijn geval het regeringsleger van dictator Porfirio Díaz. 

Zijn daaropvolgende militaire carrière laat zich het beste samenvatten als de slager van Porfirio Diaz. Hij voert oorlog tegen opstandige Yaqui indianen in het noorden en de Maya's in het zuiden. Dankzij zijn militair vernuft en wreedheid wint hij die oorlogen. Dat levert hem de rang van generaal op. 

Maar dan wordt zijn baas de dictator verslagen door de revolutionairen van de liberale democraat Francisco Madero en diens medestanders Pancho Villa en Pascual Orozco, elk met hun eigen leger. De dictator vlucht met hulp van zijn toeverlaat Huerta naar de havenstad Veracruz vanwaar hij de boot naar Europa neemt. Porfirio Diaz voorgoed verdwenen. Wat nu Mexico?

Het Congres kiest ene tussenpaus dier meteen de hulp inroept van Huerta om de opstand van de revolutionairen in het zuiden, geleid door de intussen roemruchte boeren-generaal Emiliano Zapata, neer te slaan. Zijn militair vernuft en zijn wreedheid laat hem deze keer in de steek. Het lukt hem niet om de troepen van Zapata te verslaan. Dat maakt Zapata nog populairder onder de bevolking. 

Madero wordt gekozen tot president. Een van zijn eerste daden is het ontslag van Huerta. Maar de goden van de Huichol laten hem niet vallen. Madero komt al snel in de problemen doordat zijn voormalige vriend en strijdmakker Orozco, een rijke mijnbouwer en neef van de voormalige keizer Maximaliaan van Mexico, vindt dat hij er bij de bedeling van hoge posten bekaaid is afgekomen. Hij had een een grotere beloning voor zijn loyaliteit aan Madero verwacht. Hij komt met zijn leger in opstand. Het staande regeringsleger faalt en dus stelt Madero de wrede generaal Huerta aan als zijn legerleider. Als van oudsher maakt hij Orozco een kopje kleiner. De gewonde Orozco vlucht over de Rio Grande naar Amerika.

Een andere verslagen opstandeling, Felix Diaz geheten en familie van de gevluchte dictator Porfirio Diaz, wordt ondertussen op gewelddadige wijze door zijn aanhangers uit de gevangenis in Mexico-stad bevrijd. Wat volgt zijn bloedige tien dagen strijd in Mexico-stad waarbij duizenden burgers en soldaten sneuvelen in de strijd tussen de regeringstroepen van Huerta en de aanhangers van Felix Diaz.

Huerta houdt stand tegen Diaz maar houdt ondertussen zijn eigen belangen nauwkeurig in de gaten. Nadat het grootste deel van de soldaten die trouw zijn aan president Madero, is gesneuveld, verandert hij met hulp van de Amerikaanse ambassadeur Wilson zijn geweer van schouder. Hij sluit onder diens toezicht een pact met Felix Diaz. President Madero wordt met een staatsgreep aan kant gezet en Felix volgt hem op.

Bij de inval in het paleis door de troepen van Huerta en Diaz wordt de broer van Madero vermoord. President Madero zelf wordt opgepakt en gevangen gezet. Vier dagen later worden Madero en zijn vice-president alsnog vermoord, zogenaamd neergeschoten tijdens een vluchtpoging. Met de dood van Madero eindigt de poging om van Mexico een min of meer liberale democratisch staat te maken.

MADRID DONDERDAG 4 OKTOBER 2024

Tijdens de aankoop van een sjaal ter ondersteuning van mijn linkerarm ontmoette ik deze goedlachse immigrante in een  souvenirwinkel in het centrum van de stad. 

 

Het viel me op hoe gezellig de Spanjaarden op een terras met elkaar kletsen bij een goed glas bier of wijn.

HOLA! Zijn er nog kranten en tijdschrift kiosken net als deze van Antonio  in Nederland? Deze is in ieder geval een sieraad voor de straat.

Het centrum van de stad is rijk versierd met kleurige winkels die de starten levendig maken.

Deze jonge Senagalees trof ik aan in een winkel met Afrikaanse wax stoffen. Met veel geluk is hij erin geslaagd in Madrid te geraken. Eerst is hij volkomen legaal naar Marokko gevlogen. Senegalezen hebben geen visum nodig voor Marokko. Zijn doel was om via de Spaanse enclave Ceuta in Spanje terecht te komen. Hij had geluk. De koning van Marokko had ruzie met Spanje en besloot de Afrikanen die illegaal de grens met Ceutu over wilden niets in de weg te leggen. Toen was het gauw gepiept. Hij stuurt geld naar zijn in Senegal achtergebleven familie. Dat is de ware ontwikkelingshulp.  Hij vond Nederland een goed land net als zijn baas, ook een Senegalees, die ik buiten ontmoette. Ik verzekerde hem dat hij een goeie winkelbediende had aan zijn landgenoot. Helaas kon er niet over de prijs van de aankoop onderhandeld worden zoals in Senegal gebruikelijk is. De kassa wilde niet meewerken was zijn gevatte antwoord. 

WAAR WONEN IN MIDDEN OOSTEN?

President Yitzak Rabin van Israel (links) schudt de hand van de Palestijnse PLO leider Arafat (rechts) onder toeziend oog van de Amerikaanse president Bill Clinton (1993) na het ondertekenen van de Oslo akkoorden. De Oslo-akkoorden zijn een reeks overeenkomsten tussen de PLO en Israël die tot doel hebben de eerste aanzet te zijn om het conflict tussen Israël en de Palestijnen op te lossen door de oprichting van Palestijns zelfbestuur onder een Palestijnse Autoriteit op de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook. In die akkoorden is (nog) geen sprake van een onafhankelijke Palestijnse staat waarover nu veel wordt gesproken.

Ik zou als niet-jood in Israel kunnen wonen ook al ligt het in een inherent instabiele regio met voortdurende oorlogsdreiging of zoals nu een openlijke oorlog op vele fronten. Ik zou er kunnen wonen omdat Israel een democratische staat is met een representatieve democratie, een parlementair stelsel, evenredige vertegenwoordiging en algemeen kiesrecht. Er is vrijheid van meningsuiting, de verkiezingen zijn geheim en vrij, er is vrijheid van vereniging en onafhankelijke rechtspraak.

Men kan vrijelijk kritiek hebben op regering en zijn beleid zoals bijvoorbeeld de kolonisering van de bezette Westelijke Jordaanoever en Oost Jeruzalem of de manier waarop premier Netanyahu nu oorlog voert. Er loopt zelfs een strafzaak i.v.m. corruptie tegen Netanyahu.  

Een zwaar kritiekpunt is de kolonisering van de bezette Westelijke Jordaanoever d.m.v. het bouwen van Joodse nederzettingen. De nederzettingen zijn een sta-in-de-weg voor toekomstige onderhandelingen voor een onafhankelijke Palestijnse staat zoals voorzien in de Oslo-akkoorden (1993-1995).

De annexatie van Jeruzalem door Israel gaat eveneens in tegen de Oslo-akkoorden. De annexatie wordt internationaal dan ook niet erkend behalve door de VS. De oorspronkelijke bedoeling was om Jeruzalem een internationale status te geven. Daar komt op dit moment niks van terecht. De stad blijft een twistappel tussen Jordanië, die Oost Jeruzalem in 1948 heeft bezet, de Palestijnen die het als hun hoofdstad zien en Israel dat Jeruzalem eveneens als zijn hoofdstad ziet. 

De Gazastrook is conform de Oslo akkoorden ontruimd (2005) en overhandigd aan de Palestijnse Autoriteit. Israel behield vanwege interne veiligheidsoverwegingen de militaire controle over het gebied, in het bijzonder het luchtruim. Dat heeft de Hamas pogrom op 7 oktober vorig jaar waarbij ongeveer 1200 weerloze mensen werden vermoord en 250 meegenomen als gijzelaars, niet kunnen voorkomen.De controle over de grensovergang aan de Egyptische kant is overgedragen aan Egypte.

Als ik in de Gazastrook zou wonen dan zou ik proberen zo snel mogelijk weg te komen uit dat gebied vanwege de absolute heerschappij die Hamas heeft waardoor het volledig is omgebouwd tot een groot oorlogsgebied, een groot fort met uitgestrekte ondergrondse tunnels met commandocentra, wapen- en munitie- opslagplaatsen. Al het geld wordt gestoken in oorlogvoering.

Gaza is onder de absolute heerschappij van Hamas een land zonder toekomst vanwege de permanente staat van oorlog tegen Israel zonder ook maar enige kans te hebben zo een confrontatie te kunnen winnen. Er is geen vrijheid van meningsuiting, geen vrijheid van vereniging en organisatie, geen onafhankelijke rechtspraak enz. 

Wat voor Hamas geldt, geldt ook voor Hezbollah. De partij is geschoeid op de politieke beginselen van de huidige Iraanse regering. Iran steunt de beweging politiek en militair, net als Hamas. 

Hezbollah is een Sjiitische politieke partij tevens beweging met religieus- sektarische opvattingen waarin net als in Iran zelf geen plaats is voor een democratische rechtsstaat met vrijheid van meningsuiting en vereniging, een onafhankelijke rechtspraak enz. We hebben enige tijd geleden gezien wat veel burgers en vooral vrouwen van de ayatollah dictatuur in Iran vinden.

Hezbollah beweert een vrijheidsbeweging te zijn die met oorlog en terreur haar doelstellingen wil bereiken: een Islamitische staat te vestigen in Libanon en Jeruzalem te bevrijden van de Israëlische bezetters. 

Hezbollah is met haar politiek-militaire aanwezigheid gesteund door Iran een destabiliserende factor in het toch al politiek complexe Libanon. Zo lang Hezbollah bestaat zal het moeilijk zijn een stabiel, democratisch en welvarend Libanon op te bouwen. Je kunt daarom maar beter niet in Libanon wonen. 

21. HOE ZIT DAT IN OSS? STAKING 1977

Marleentje leidt de stoet demonstranten ter ondersteuning van de staking (foto: petrus).

De economische crisis in 1977 leidt ook tot sociale onrust in Oss. Op 17 februari van dat jaar begint een staking bij blikfabriek Thomassen en Drijver. De staking maakt deel uit van een serie stakingen georganiseerd door de industriebonden NVV en NKV. Doel van de staking is het behoud van de automatische prijscompensatie, een loonsverhoging, winsten investeren in werk en het recht van werknemers mee te beslissen over investeringen.

Door de economische crisis, de ontslagrondes, reorganisaties en fusies dreigde de automatische prijscompensatie, een door de vakbonden gebouwde beschermingswal tegen de geldontwaarding (inflatie) te sneuvelen. De bonden besluiten de gebeurtenissen niet af te wachten. Ze gaan het gevecht om de automatische prijscompensatie aan met een landelijke staking.

Industriebond NVV voorzitter Arie Groenevelt spreekt de stakers toe voor de poort van Thomassen & Drijver. (foto: petrus)

In overeenstemming met de tijdgeest is de Industriebond NVV onder leiding van voorzitter Arie Groenevelt zelfbewuster, activistische en linkser geworden. Met de afkondiging van de landelijke staking in de metaal sector tonen de Industriebonden NVV en NKV  leiderschap. Ze zetten de toon voor de hele vakbeweging waaronder ook de voedingsbonden, bonden die in Oss belangrijk zijn vanwege de exportslachterijen waar werkloosheid dreigt als gevolg van reorganisaties en fusies.

De voedingsbonden willen meestaken uit solidariteit. De rechter steekt daar in een kort geding, aangespannen door de werkgevers, een stokje voor. Die kondigt een afkoelingsperiode af waardoor de voedingsbonden door een mogelijke boete, gedwongen zijn om voorlopig van stakingen af te zien.

Tijdens een vergadering van de in de voedingsbond NKV georganiseerde werknemers in de exportslachterijen wordt besloten om de vakbondsleden op te roepen mee te doen met de solidariteitsdemonstratie op de zaterdag in het centrum van Oss. Op deze manier willen ze alsnog aansluiten bij de staking.

Aan de kop van de demonstratie lopen de plaatselijke vakbondsleiders. Op de achtergrond een spandoek van de aan de SP gelieerde Arbeidersmacht.

De vakbondstak Arbeidersmacht van de SP staat bij de organisatie van de staking en de demonstratie buiten spel. Dat verhindert de SP niet om aan te sluiten bij de stoet demonstranten en op die manier haar solidariteit met de staking te uiten. Hoewel de bonden niet staan te juichen bij deze partijpolitieke solidariteit leggen ze de SP demonstranten niets in de weg. Ze sluiten met hun borden en spandoeken achteraan bij de stoet.

De staking eindigt op 22 februari nadat de werkgevers in de metaal besluiten om weer in gesprek te gaan met de vakbonden over een nieuwe CAO. De bonden houden de druk op de ketel door indien nodig opnieuw te gaan staken.

STILLEVEN NO.18

 

petrus nelissen, Stilleven No.18, olieverf op papier (56x76 cm)

MEXICAANSE VERTELLINGEN 8. MET PANCHO VILLA OP WEG NAAR MEXICO-STAD

De revolutionairen met hun leider Pancho Villa in het midden.

 

Zo wordt Diego van de ene dag op de andere revolutionair. Niet vanwege een politieke overtuiging, politiek bestaat in zijn dorp niet, maar omdat hij een ander leven wil. Hij wil geen landarbeider worden zoals zijn vader en al zijn voorvaderen tot aan de Spaanse Conquista toe en wie weet ook nog daarvoor. Per slot van rekening heeft hij indianenbloed in zijn aderen. 

De revolutie geeft hem de kans uit de geschiedenis van zijn voorvaderen te stappen en een begin te maken met zijn eigen geschiedenis. Zo een daad van eigen lotsbestemming is niks voor bange mensen. Maar zoals we weten was Diego als kind al niet bang en was hij vrijheidslievend en daar horen risico's bij, risico's die veel mensen liever niet nemen. 

Ondertussen heeft hij nog geen idee waar de revolutie over gaat. Het wordt tijd om eens te informeren bij zijn strijdmakkers tevens kameraden. Ze zijn op veldtocht naar Mexico-stad zijn om een nieuwe president te installeren. De vorige president, ooit een vriend van hun generaal Pancho Villa, deugt niet. 

Intussen is hen is ter ore gekomen dat Carranza, dat is de naam van de ondeugdelijke president, hun intocht in Mexico-stad niet afwacht. Hij is naar Veracruz, een oude havenstad aan de Golf van Mexico, gevlucht. Tot een veldslag met zijn troepen zal het dus niet meer komen. Hun mars is zonder slag of stoot een overwinningsmars geworden.

Onderweg krijgt Diego van zijn kameraden te horen wie de nieuwe president is. Om te beginnen is hij een goede vriend van de generaal. Ook hij stamt af van een armoedige dorpsfamilie. In zijn jeugd was hij herder en mijnwerker. Ondanks die eenvoudige achtergrond raakt Eulalio, zo heet hij, al vroeg geïnteresseerd in politiek.

Hij sluit zich aan bij de liberale revolutionairen - de democraten wordt wel gezegd - tegen dictator Porfirio Díaz. Hij vecht in de troepen van generaal Obregon en Madero. Als een goede, loyale en revolutionaire strijder wordt hij door Madero, wanneer die eenmaal president is geworden, beloond met het burgemeesterschap van het noordelijke stadje Concepcion, dat als voornaamste bron van inkomsten een bescheiden goudmijn heeft. 

Eenmaal aan de macht houdt hij op revolutionaire wijze huis in het stadje. Zijn eerste daad is de aankoop van een guillotine. Daarmee maakt hij met onmiddellijke ingang de notabelen van zijn stadje een kopje kleiner. Als de koppen gevallen zijn in de guillotine mand, is er nog maar een de baas in het stadje en dat is burgemeester Eulalio. Zoals gezegd, de revolutie is niet voor bangeriken.