donderdag 20 februari 2025

GEOPOLITIEKE BLUFPOKER VAN TRUMP MET RUSLAND?



Het is tragisch en komisch tegelijk om te zien dat Nederlandse politici en media zich druk maken over subtiele details als stikstofnorm, wolvenpopulatie en andere luxe problemen terwijl over hun hoofden heen een groot geopolitiek spel gaande is dat een regelrechte bedreiging vormt voor de welvaart en vrijheid van niet alleen Nederland maar heel Europa inclusief Oekraïne. De laatste land wordt in dat spel waarschijnlijk de grootste verliezer.


De regering Trump zet alle kaarten in op een nieuw spel met Rusland dat moet leiden tot een tot nu toe onvoorstelbaar bondgenootschap met Rusland waardoor in de nabije toekomst China tegenover deze twee komt te staan. Dat tenminste is de enig mogelijke uitleg van de aanval van Trump’s hofhouding op Europa in de persoon van Vance en de persoonlijke aanval van president Trump op president Zelensky waarvoor hij overigens dezelfde leugens als Putin gebruikt.


Heeft deze geopolitieke strategie van Trump, vergelijkbaar met die van de Republikeinse Nixon met zijn opening naar China in 1972, enige kans van slagen? Een ding is het vertrouwen winnen van Putin en daar is hij nu volop mee bezig door Zelensky een dictator te noemen met minimale steun onder zijn bevolking, een ander ding is Putin losweken van Xi.


Dat laatste zal moeilijk zijn. Putin heeft de laatste tien-vijftien jaar met Xi, Noord Korea, Iran enz. een stevige relatie opgebouwd. China en Rusland hebben de afgelopen jaren nieuwe internationale instellingen geschapen (BRICS en de Shanghai Cooperation Organization) als alternatief voor de op Westerse waarden gebouwde internationale orde. 


Het zou wel eens kunnen zijn dat deze gok van Trump om te proberen een nieuwe geopolitieke orde te scheppen ten koste van China verkeerd uitvalt voor de VS en voor het Westen. Een van de gevolgen zou de verzwakking kunnen zijn van de NAVO, de hoeksteen waarop de veiligheid van Europa en Amerika is gebouwd. Dat ernstig gevolgen kunnen hebben voor Europa ’s positie tegenover Rusland.


Het wantrouwen tussen de VS en Europa is nu al gezaaid binnen en buiten de NAVO. Het zal na het mogelijke vertrek van president Trump wel eens moeilijk kunnen zijn om dat te herstellen,  zo zijn opvolger dat al zou willen.


Trump c.s. zijn momenteel bezig met geopolitieke blufpoker die verkeerd kan uitpakken, zowel voor de VS als voor Europa. De schade zal het grootste zijn in Europa. Als de blufpoker van Trump slaagt, komt Europa aan de zijlijn van de geschiedenis te staan. Als het niet slaagt wordt het moeilijk om het transatlantische vertrouwen te herstellen.


Dat betekent dat Europa hoe dan ook aan de bak moet om zijn eigen veiligheid te te kunnen garanderen en zijn plek op het wereldtoneel te houden. Dat vergt meer dan spoedberaad en crisisberaad van de ene naar de andere vergadertafel. Dat vergt ook politieke leiders van  formaat. Momenteel is president Zelensky de enige leider van Europees en wereldformaat.

 

woensdag 19 februari 2025

BART DE WEVER

Een fotocollage uit 2010 toen Bart de Wever de parlementsverkiezingen won met meer dan 28% van de stemmen voor de Kamer en bijna 32% voor de Senaat. De Waalse socialistische PS met partijleider Elio di Rupo behaalde toen nog maar liefst bijna 38% van de stemmen in Wallonië. De NV-A werd ondanks de enorme verkiezingsoverwinning buiten de federale regering gehouden door een regeringscoalitie van socialisten, christendemocraten en liberalen uit de beide gewesten. Een negatieve manier van politiek bedrijven wat het land niet ten goede is gekomen. Nu is de Wvere dan toch premier geworden.  Op deze foto wandelt Bart de Wever met de toenmalige Koning Albert, bepaald geen vriend van de Wever.


Nu Bart de Wever als leider van de nationalistische NV-A, een afsplitsing van de voormalige Vlaamse Volkspartij, zijn politieke carrière bekroond met het premierschap van heel België, is enige bewondering op zijn plaats. Ik bewonder politici nooit, je kunt maar beter op je hoede zijn, maar zijn scherpte, zijn ontspannen humor met enige zelfspot, zijn helder besef waar hij voor staat, ontsteeg toch het niveau van de doorsnee Belgische en ook Nederlandse politici.


Zijn strategisch inzicht in de Belgische politiek is ongeëvenaard evenals zijn geduld. Hij is een machtspoliticus zonder zich nadrukkelijk als zodanig te manifesteren. Zijn zelfdiscipline is groot ook tegenover journalisten. Welke populaire politicus durft het aan om met een vermageringskuur een einde te maken aan zijn populaire imago van de bolle Vlaming? Zijn volkse imago leed er niet onder.


Apart is ook dat hij in een tijd van een progressieve tijdgeest, nationaal conservatief durfde te zijn overigens zonder de toekomst te negeren. Hij heeft als geschiedkundige veel respect voor het verleden van Vlaanderen maar laat zich niet leiden door nostalgische gevoelen. Hij is en blijft praktisch.


Wat ik sympathiek aan hem vind, is dat hij oog en gevoel heeft wat Vlaanderen gemeen heeft met Nederland en dan vooral de zuidelijke Nederlanden. Dat gevoel ken ik ook maar dan in omgekeerde richting toen ik in Vlaanderen woonde, tussen Brussel en Antwerpen, de twee belangrijkste steden van Vlaanderen en België.


Hij wist door zijn leiderschap het politieke gewicht van een gematigd Vlaams Nationalisme, dus niet het extreme “eigen volk eerst” van het Vlaams Belang en ook niet het arrogante nationalisme van Trump, politiek onvermijdelijk te maken in hele België, dus ook in Wallonië en Brussel. Een prestatie van formaat.


Het doel van de Vlaamse nationalisten was en is nog altijd de ontvoogding van Vlaanderen, de emancipatie van de Vlamingen tegenover de Franstaligen die het als minderheid lang te zeggen hebben gehad in België. 


De ontvoogding van Vlaanderen heeft een lange weg afgelegd. Ze is begonnen met de taalstrijd die geleid en gevoerd werd door o.a. de Volkspartij. Toen de taalstrijd leidde tot een wettelijk vastgelegde taalgrens (1962) begon de Vlaamse culturele en politieke ontvoogding pas goed. 


Na het succes van de taalgrens barstte in de Volksunie een richtingenstrijd uit tussen een rechts conservatieve vleugel, een liberale vleugel en een linkse vleugel. Uit de afsplitsing Vlaams-Nationaal van de Volksunie wordt de Nieuwe Vlaamse Alliantie NV-A geboren die na verloop van tijd de Volksunie naar de kroon steek. Onder leiding van Geert Bourgeois gaat de partij in 2003 voor de eerste maal naar de verkiezingen, maar enkel in West-Vlaanderen slaagt de nieuwe partij erin de kiesdrempel van 5% te halen.


Zeven jaar later weet Bart de Wever de NV-A tot de grootste partij van Vlaanderen te maken. “De uitslag van de verkiezingen bevestigde opnieuw dat de taalgrens meer is dan een grens tussen 2 (taal)culturen. Het is een politieke scheidslijn tussen twee gemeenschappen, een scheidslijn die steeds moeilijker toe overbruggen is. Hoe kan een (federale) regering gevormd worden met aan Waalse zijde een dominante socialistische partij die een verenigd België onder centraal bestuur wil en aan Vlaamse zijde een centrum-rechtse nationalistische partij die streeft naar een gedecentraliseerde Belgische confederatie? (Blz. 98 in “De eenzaamheid van Vlaanderen” door petrus nelissen)


Met de komst van de regering de Wever komt voor het eerst in de geschiedenis van België het Vlaams nationalisme in het centrum van de macht. De Wever is er in geslaagd om na zeer moeizame onderhandelingen die 8 maanden duurden een federale regering te vormen. 


Daarin zitten aan Vlaamse kant de Christen Democraten CD&V en de socialisten van de partij Vooruit. Aan Waalse kant neemt de centrum rechts liberale hervormingsbeweging MR deel en Les Engagés, een christelijk humanistische centrumpartij. De Waalse socialisten hebben hun vaste greep op de Waalse politiek verloren aan de rechtse liberalen. Dat maakte de weg vrij voor de vorming van een regering de Wever.


Wordt België nu met de NV-A in het centrum van de macht, een confederatie? Nee, zo ver is het nog niet. Voor een dergelijke communautaire hervorming is het nog te vroeg maar dat die er moet komen bewijst de verkiezingsuitslag aan Vlaamse kant. 


De NVA heeft de verkiezingen gewonnen met net geen 24% van de Vlaamse stemmen. De radicaal nationalistische partij Vlaams Belang (Vlaanderen onafhankelijk) zit met 22,7% van de stemmen de NV-A op de hielen. Als deze partij zou hebben gewonnen was niet alleen het cordon sanitair zo goed als onmogelijk geworden maar zou het ook heel moeilijk zijn geworden om een federale regering te vormen. Voor de Walen is Bart de Wever met zijn NV-A een betere optie tot het behoud van België dan het Vlaams Belang. 

dinsdag 18 februari 2025

37. HOE ZIT DAT IN OSS? DORPSE EN STADSE MENSEN


Op de bovenste foto staan mijn opa en oma van mijn vader's kant. Hoogst waarschijnlijk is het een trouwfoto. Zij zijn getrouwd in in 1918, opa was toen 22 jaar en oma 19 jaar. Ze zijn op hun paasbest gekleed, als een jong boerenechtpaar in goeden doen.  De onderste foto is van mijn opa en oma aan moeder's kant. Ik heb van hen helaas geen trouwfoto. Deze ingekleurde foto is waarschijnlijk in de jaren zestig van de vorige eeuw gemaakt. Uit de ingekleurde foto kun je afleiden dat hun sociale status die van stadsmensen was.


Ik heb de overgang van dorp naar stad als kind en scholier meegemaakt. Mijn grootouders aan vaders kant leidden het leven van de kleine boer met de bijbehorende cultuur en mentaliteit die voor een groot deel werden bepaald door de Rooms Katholieke kerk. Het was de kerk, vertegenwoordigd door mijnheer pastoor of de kapelaan, die de normen en waarden, het gedrag van de mensen en de feestdagen tevens de enige vrije dagen, vaststelde. 


De stadse kant leerde ik kennen bij mijn oma en opa aan moederskant. Ook in hun leven speelde het katholieke geloof en de kerk een rol, maar minder dwingend. Zo was de pastoor erop tegen  dat hun dochter - mijn moeder - bij het korfballen speelde. Dat is een gemengde sport en dat kan niet volgens de toenmalige zedenleer der geslachten. Toch mocht ze van haar ouders lid blijven. 


Mijn stadse oma en opa hadden geen kippen en varkens en ook geen groententuin. Dat kon ook moeilijk want zij woonden in een huurhuis in een rij in de Linkensweg, niet ver van het centrum. De woning was eerder stads dan boers. De woonkamer was aangekleed met een sofa met daarboven een wandkleed, een namaak pers als tafelkleed en zware eikenhouten meubelen. De eetkeuken was van een moderne snit met kastjes, een aanrecht, een gootsteen met stromend water uit de kraan. Het toilet was op de gebruikelijke plek in de gang naast de voordeur. Boven waren echte slaapkamers, gescheiden door muren. De kleine achtertuin was een stadse siertuin.


Hoe anders woonden mijn oma en opa aan vader's kant. Hun huis stond op het Schaijksveld (tegenwoordig Schadewijkstraat) aan de rand van Oss, een buurt met een lagere status dan de Linkensweg. Vanaf het erf naast het huis keek je uit op het open veld met akkers. Aan de voorkant van het huis bevond zich de voordeur met meteen daarachter een smalle gang met rechts de kleine voorkamer waar heel zelden gebruik van werd gemaakt. Aan het eind van de gang kwam je in de ruime woonkeuken. Achter de keuken kwam je via een kleine gang op de deel, het boerderij-gedeelte. 


De deel was in mijn jeugd niet meer in gebruik als stal. In plaats daarvan was er een kookplaats met butagas en was er een poepdoos ingebouwd. Voor de rest diende hij als opslagruimte.  Achter het huis was het een kleine boerenbedoening met varkens en kippen, een groentetuin met o.a. diverse bessenstruiken en de zoei waardoor het afvalwater van de keuken naar de sloot liep. De deel was een handige ruimte voor om bruiloften te houden. 


In de woonkeuken stond een kolenfornuis waar altijd een ketel water op stond. De aanrecht was een gootsteen met een waterpomp en een aanrecht. In het midden stond een grote tafel met stoelen. De zandvloer had plaats gemaakt voor plavuizen. Er hing een grote klok en er stonden twee boerenkasten, een hoge en een lage. Op de lage stond met kerstmis elk jaar een heel grote kerststal.


Vanuit de keuken kwam je op de opkamer en door een luik onder de trap naar de opkamer kwam je in de kelder waar ingemaakte groenten en fruit werd bewaard. De ouder slaapkamer was de opkamer. De slaapkamers op zolder waren eenvoudig afgetimmerde  ruimtes beplakt met behang en kranten. 


In het geestelijke en culturele leven stond de kerk centraal. De katholieke feestdagen werden op gepaste wijze gevierd en de voorschriften zoals  op vrijdag geen vlees of boter nageleefd. De kinderen werden met enige feestelijkheid gedoopt,  de eerste en plechtige communie van de schoolkinderen was een gelegenheid om goed feest te vieren. Kerstmis en Pasen waren hoogtijdagen die begonnen met het bijwonen van een mis, met Kerstmis was dat uiteraard de nachtmis. Sinterklaas was een gezellig familiefeest met vooral cadeautjes voor de kleinkinderen. 




vrijdag 14 februari 2025

26. MEXICAANSE VERTELLINGEN. ROSA BLIJFT IN DE BERGEN

's Ochtends vroeg in het dorp.

 

Diego voelt zich droevig en blij te gelijk. Blij dat hij zijn zus gezien en gesproken heeft, droevig omdat zij zo jong van huis is weg gegaan. Was het haar vrije keus of was er geen keus? Hij zag droefenis in haar ogen. Was dat omdat het afscheid van thuis haar zwaarder valt dan ze gedacht had?


Nu ze met Efraim alleen in de bergen leeft, dringt het waarschijnlijk pas tot haar door dat ze in haar jeugdige en onervaren verliefdheid het veilige leven thuis achter zich gelaten heeft. Het is een hoge tol die ze betaalt voor haar geluk. Misschien twijfelt ze of die niet te hoog is?


Diego weet hoe het is. Hij is lang van huis geweest en weet intussen maar al te goed wat het betekent om je lot in eigen hand te nemen. Je staat er alleen voor tenzij je iemand vindt met wie je je leven kunt delen maar daarvoor moet je geluk hebben. Hoe kom je zo iemand tegen?


Rosa denkt in haar verliefdheid dat ze zo iemand heeft gevonden, maar is dat ook zo? Ze heeft een keuze gemaakt. Die keuze zal voor altijd een stempel drukken op haar leven. Heeft ze de keuze te vlug gemaakt? Wie zal het zeggen? Hij was 18 toen hij van huis ging, Rosa amper vijftien. Hij was amper volwassen maar misschien is een vrouw sneller volwassen dan een man? 


Na een vermoeiende dag paard rijden en peinzen komt hij thuis. Hij vertelt van zijn ontmoeting met Rosa. Zijn ouders zijn teleurgesteld dat hij haar niet heeft kunnen overtuigen terug naar huis te komen. Daar hadden ze op gehoopt. Dat ze bij haar Efraïm blijft, is weinig geruststellend. 


De jongen kan niet eens voor zichzelf zorgen laat staan voor zijn jonge geliefde.Waar moeten ze daarginds in de bergen van leven? Wat voor toekomst hebben ze daar en wat als er een kind wordt geboren? Wie helpt Rosa dan bij de bevalling? Zijn ouders weten de antwoorden niet. Diego ook niet.


Hij kan de slaap niet vatten en staart vermoeid naar buiten, naar de sterren. Hij zou willen dat daar ergens boven het lot van de mensen beschreven staat, het lot van Rosa en van hemzelf. Misschien dat het een tragisch lot is maar dan weet je tenminste waar je aan toe bent. Nu moet je maar afwachten. Natuurlijk, je kunt hier of daar je lot proberen te sturen maar hij heeft het nu gemerkt bij Rosa, er valt weinig te sturen.


Helaas, de sterren zijn en blijven lichtjes onmetelijk ver weg, romantische lichtjes als je er voor in de stemming bent. Nu zijn het verloren lichtjes in de ruimte, net zo verloren als hijzelf. Er overvalt hem een grenzeloos gevoel van eenzaamheid, er alleen voor te staan. En toch, heel ver weg voelt hij dat hij gezien wordt maar hij heeft geen idee wie of wat dat zou kunnen zijn. Het is alles een raadsel. Eindelijk valt hij in slaap, een onrustige slaap.

donderdag 13 februari 2025

HET DUIVELSVERBOND TUSSEN VROUW EN SCHOONHEID

In dit schilderij komen de ideale schoonheid van vrouw en man tezamen in de persoon van de Venus van Urbino van Titiaan als de koele minnares  en James Bond als de sterke man, een creatie uit de wereld van de litteratuur en de filmindustrie. De titel van het schilderij is "El Amor y La Pistola" uitgevoerd in olieverf op paneel (141x96 cm)

 


Ik lees dat ouder worden een heftig probleem is voor, jawel voor ouderen en dan vooral vrouwen. Ik heb daar in mijn omgeving niks van gemerkt maar dat kan toeval zijn. Ik zie wel op TV, nog altijd het medium met een brede blik op de wereld, vrouwen die zich laten behandelen met botox en filters om mooi te zijn en te blijven. Naar het schijnt beginnen vrouwen daar steeds jonger mee. 


Vanwaar dat getrek en geduw aan je vrouwelijke lijf?  Heeft dat iets te maken met de blik van die ander, de blik van de man waar vrouwen vanwege hun rol in het seksleven, gevoeliger voor zouden kunnen zijn dan mannen? Ik zeg het maar voorzichtig want ik wil niet voor seksist worden versleten. En het moet gezegd worden. Er zijn ook wel degelijk mannen die gevoelig zijn voor de blik van de vrouw. Ze kammen hun haardos, bruinen hun gezicht en dragen Mr. Marviskleren.


Volgens de Franse filosoof Sartre maakt de blik van de ander je tot object. Dat is op zich gender neutraal maar in het seksuele rollenspel is het toch voornamelijk de vrouw die als (lust)object wordt gezien.  Sommige vrouwen en ook menig man verheffen "het lustobject zijn" tot de zin van hun leven. Dat de ander hen ziet als lustobject geeft hun het gevoel dat ze leven, dat ze gezien worden, dat ze er mogen zijn.


Schoonheid gepaard gaande met jeugdigheid wordt wel beschouwd als het summum van aantrekkingskracht. Vrouwelijke schoonheid wordt zelfs als goddelijk beschouwd. Mooie vrouwen hebben de status van godinnen die aanbeden worden. Als het even kan maakt de vermaakindustrie van vrouwen godinnen. Sommige vrouwen werken daar van harte aan mee. Het is per slot van rekening een verdienmodel van een financieel bijna buitenaardse orde sinds de opkomst van de filmindustrie.


Schoonheid heeft iets geheimzinnigs. Iedereen weet wat het is, maar niemand kan het precies duiden. Vandaar ook de aantrekkingskracht van schoonheid van vrouwen voor mannelijke schilders. De schoonheid van een vrouw op het doek of de foto geeft de sensatie van het volmaakte, blijvend want in werkelijkheid brengt de tijd onverbiddelijk het verval. 


Aardse schoonheid gaat op weg naar de onvermijdelijke dood ten onder. Vrouw en schoonheid vormen een duivelsverbond, aangenaam zolang je jong en mooi bent, maar hels zodra je oud wordt. Geldt dat ook voor mannen? Tot op zekere hoogte. Ook tussen man zijn en schoonheid bestaat een verbond maar minder obsessief dan bij vrouwen.


Precies dat verval is de oorzaak van het getrek en geduw aan het vrouwenlijf. Daar begint het verdienmodel van de maakbare schoonheidsindustrie, de mode, de kunsten enz. Het is deze industrie die er baat bij heeft om de verleiding van schoonheid zoveel mogelijk uit te buiten. Je blijft mooi als je maar gebruik maakt van hun producten en diensten. 


Misschien goed om te overwegen dat er ook nog zoiets bestaat als innerlijke schoonheid, schoonheid die voortkomt uit geestelijke adeldom, mededogen, barmhartigheid, betrouwbaarheid en boven alles liefde. 



woensdag 12 februari 2025

36. HOE ZIT DAT IN OSS? DORPS EN STADSLEVEN

 

De bovenstaande foto's laten het verschil zien tussen het leven van mijn meer dorpse opa en oma (links) aan mijn vader's kant en mijn meer stadse oma en opa (rechts) aan mijn moeder's kant. Beide foto's zijn gemaakt ter gelegenheid van het 25 jarige huwelijk van de beide echtparen.

De betekenis van Organon en Zwanenberg voor de sociaal-economische ontwikkeling van Oss in de twintigste eeuw is niet te overschatten. Saal Zwanenberg heeft mede met de oprichting van deze twee bedrijven van het dorp Oss een industrie stad gemaakt. 

Enerzijds is het toeval, anderzijds ligt het voor de hand dat broers van mijn beide ouders bij Zwanenberg werkten. Mijn opa aan moeder's kant werkte er als chef. Mijn vader heeft er gewerkt als slager. Het is duidelijk dat Zwanenberg een belangrijke werkgever voor mijn familie was.

Tussen de familie van mijn vader en moeder bestond een verschil in sociale status die terug te leiden is naar de verandering van Oss van een voornamelijk boerendorp naar een meer stadse samenleving.

Die overgang begon in de tweede helft van de negentiende eeuw met de opkomst van de boterfabrieken van Jurgens en van den Berg, de exportslachterij van Zwanenberg en de tapijtfabrieken. Oss was een uit de kluiten gewassen boerendorp met weliswaar stadsrechten maar een beperkt stadsleven voornamelijk bestaande uit de middenstand en hoger opgeleiden, die meestal van buiten Oss kwamen. 

De Ossenaren waren voornamelijk kleine boeren met een gemengd bedrijf dat wil zeggen enkele stuks vee en kleinschalige akkerbouw. Het bestaan van die boeren varieerde van armoede tot sober. Hun huizen waren lage boerderijen met in het voorste gedeelte de woning en in het achterste gedeelte de deel voor de koeien, varkens of ander vee. Men kon ternauwernood leven van het boerenbedrijf en dus waren neveninkomsten uit de fabrieken welkom. Dankzij de lagere school kon men lezen en schrijven maar daar bleef het bij. 

Met zijn grote veemarkt was Oss een regionaal knooppunt waar levendig gehandeld werd in paarden, koeien, varkens enz. gereedschap en andere benodigdheden voor het boerenbedrijf zoals kruiwagens. Onze buurman, de boerderij annex timmerwerkplaats van de gebroeders Heijmans aan de Berghemse weg, heeft nog lang op de markt gestaan met houten kruiwagens. Het einde van die veemarkt in de eerste helft van de twintigste eeuw markeert min of meer het einde van de overgang van plattelands samenleving naar een stedelijke samenleving.