PLEIDOOI VOOR PVDA IN RUTTE IV

 

Kabinet Rutte IV met links Mevrouw Kaag (D66), naast haar mijnheer Rutte (VVD), naast hem mevrouw Ploumen (PvdA) met kind en tot slot helemaal rechts de heer Hoekstra (CDA). Detail van een schilderij van Jan Steen, 'Zoals de ouden piepen, piepen de jongen', circa 1654, Mauritshuis. (bewerking petrus nelissen)

Rutte III heeft gewonnen. VVD, D66 , CDA en CU hebben bij de verkiezingen op 17 maart samen 78 zetels in de Tweede Kamer gehaald. Dat is twee meer dan bij de verkiezingen in 2017. Intern is er wel wat verschoven. CDA en D66 hebben stuivertje gewisseld, D66 vijf zetels er bij CDA vier zetels eraf,  en Rutte is groter geworden. De Christen Unie is gelijk gebleven. 

In beginsel is dit kabinet door een meerderheid van de Nederlands goedgekeurd en dus kan de zittende demissionaire regering Rutte III in beginsel geruisloos overgaan naar Rutte IV, zij het met wat interne politieke aanpassingen vanwege het grotere gewicht van D66 in de coalitie (meer optimisme) en het kleinere gewicht van het CDA (minder optimisme?).

Een geruisloze voortzetting van Rutte III naar Rutte IV zal niettemin moeilijk te verteren zijn voor D66 en waarschijnlijk ook voor het CDA. Mevrouw Kaag wil haar winst verzilveren zodat haar kiezers kunnen zien dat er echt wat veranderd, niet dat er echt veel verandert maar dat is geen leuke boodschap in tijden waarin iedereen vol is van verandering en transitie.

Naar het schijnt stuit de mensopvatting van de Christen Unie mevrouw Kaag tegen de borst. De Christenunie beschouwt het leven als door God gegeven en dus ben je geen baas over je eigen leven. Levensbeëindiging of het nu om abortus of voltooid leven gaat, is niet in overeenstemming met Gods wil aldus de CU. Jouw leven is niet alleen van jouw maar van God.

Dat is andere koek dan D66 die het leven beschouwt als privébezit waar je in beginsel mee kunt doen en laten wat je wilt. D66 is van God los wat de meeste kiezers in Nederland ook zijn. De mens zelf is God. D66 is van deze tijd, de Christen Unie ouderwets en achterhaald.

Maar zo eenvoudig ligt het ook weer niet. Een mens is niet alleen privébezit maar ook van de gemeenschap. Zonder gemeenschap geen menswording, niet alleen fysiek, tenzij je alle leven op den duur kunstmatig wil opwekken, maar ook geestelijk. Menswording vindt plaats in en met de gemeenschap, een besef dat in andere culturen veel sterker leeft dan in de onze.

Wat mij betreft moet het besef dat het leven niet uitsluitend privé bezit is maar ook van de gemeenschap, gewaarborgd blijven in kabinet Rutte IV. Mocht het zo zijn dat mevrouw Kaag inderdaad niet langer wil regeren met de Christen Unie maar wel met het CDA die er ook zo over denkt dan zou het goed zijn om de PvdA er bij te halen. Weliswaar een geseculariseerde partij maar wel een die ook uitgaat van menswording in gemeenschap.
 

IK HEB GESTEMD

 

De twee winnaars van het kabinet Rutte III. (bewerkt detail van een schilderij van Jan Steen, 'Zoals de ouden piepen, piepen de Jongen', 1665, Mauritshuis.

Ik heb gestemd en ben een teleurgestelde kiezer want mijn partij heeft verloren. Nee, niet SP of Groen Links maar CDA, ook een verliezende partij. Het was te verwachten want mensen stemmen in de eerste plaats op de persoon en pas op de tweede plaats op het partijprogramma. Journalisten en wetenschappers denken van niet omdat zij menen dat burgers rationeel kiezen.

Ik ben zo vrij te denken dat dit slechts gedeeltelijk waar is. De persoon van de lijsttrekker speelt een even grote rol. Kiezers willen zich in de lijsttrekker herkennen. Bij de laatste verkiezingen herkenden zich veel mensen in Rutte, een beetje volks, goedlachs, af en toe een leugentje voor bestwil, pragmatisch en niet fanatiek maar hij haalt ons door de Coronacrisis.

Kaag is de optimist (geluk maak je zelf) met een rotsvast geloof in vooruitgang en redelijkheid. Ze heeft een heilig geloof in de soevereiniteit van het individu. Daarmee sluit ze aan bij het levensgevoel van onze tijd en daarmee bij de kiezers. Het enige echte overtuigende en geloofwaardige eikpunt voor leven en welzijn ben je zelf tot aan je graf toe.

Van Wopke Hoekstra wordt ik als partijgenoot treurig. Er gaat zo weinig van hem uit, geen lach of humor, geen blik van verstandhouding, nooit laconiek of relativerend. Geen man van vlees en bloed zoals Rutte maar een man van de vergadertafel en dat nu spreekt minder kiezers  aan. Op zijn voorhoofd staat het woord saai terwijl het CDA niet saai hoeft te zijn want het heeft een mens en maatschappij beeld dat spannend, intrigerend, controversieel, raadselachtig, sociaal, individueel en diep menselijk kan zijn voor kiezer en politiek maar dan moet je dat wel voor het voetlicht weten te brengen.

Wat dat betreft winnen vrouwen als Ploumen en Marijnissen het nog van Hoekstra. Zij zijn menselijk en benaderbaar. Ploumen helaas iets te aaibaar en weifelend. Politici moeten ook daadkracht uitstralen al slaat dat soms nergens op. Marijnissen is een stuk levendiger en heeft een mooie lach. Waarom haar dat geen stemmen heeft opgeleverd is mij een raadsel.

Over de rest van de lijsttrekkers ga ik het maar niet hebben. Nou ja misschien Wilders nog, de vlees geworden bozigheid, de vijand van Rutte, de zwart-wit denker met een scherpe geest en goed van de tongriem. Altijd goed voor kwaaie kiezers. Tot slot Baudet, de slimme tovenaar met woorden, een snelle geest en een flair die onnederlands is, een acteur en een aansteller maar dat mag want hij  is nog jong en eigentijds.

 

MONSTER COALITIE IN DE MAAK?

 

De Vrolijke Monstercoalitie na 17 maart 2021: Links vooraan zit Mevrouw Kaag (D66), naast haar premier Rutte. Links van de premier mevrouw Ploumen met naast haar de heer Hoekstra. Boven iedereen uit staat de heer Klaver. Rechts geeft de heer Wilders de pijp aan Maarten. Bewerking van het schilderij "Zoals de ouden piepen, piepen de jongen" van Jan Steen, ca. 1665, Mauritshuis door petrus nelissen.

Je kunt natuurlijk veel idealen hebben of van alles willen in de politiek maar uiteindelijk moet er een regering komen en in Nederland is dat altijd een coalitie regering bestaande uit meerdere partijen. Een tweede vereiste voor de regeerbaarheid van het land is dat zo een coalitieregering over een meerderheid beschikt in de Tweede Kamer, liefst ook in de Eerste Kamer maar op zijn minst in de Tweede Kamer. Coalitievorming is dus zetels tellen totdat je een meerheid hebt, liefst een ruime meerderheid zodat bij dissidentie niet meteen de regering valt.

Maar naarmate de partijpolitieke versplintering toeneemt wordt het vormen van een regeringscoalitie die de meerheid heeft moeilijker. Volgens de peilingen haalt de huidige coalitie volgens het gemiddelde van de laatste 4 peilingen 75 zetels. Dat is dus een zetel te weinig om een meerderheidsregering te vormen.

Het kan natuurlijk dat de verkiezingen een paar zetels meer opleveren voor de huidige coalitie dan de peilingen nu aangeven. Een ruime meerderheid zal het niet worden maar als elke coalitiepartner een zetel meer haalt dan de peilingen aangeven dan heb je een meerderheidscoalitie met 79 zetels (t/m 14 maart). Dat is te doen, vooropgesteld dat het vierspan verder wil, wat maar de vraag is.

Halen ze niet de meerderheid of willen ze als Vierspan niet verder wat zijn dan de mogelijkheden voor een meerderheidscoalitie? Om te beginnen zal de VVD altijd deel uit moeten maken van zo een meerderheidscoalitie. Zonder de VVD is alleen een Zevenspan coalitie mogelijk. Dat is vragen om politieke moeilijkheden al hoewel in België hebben ze het hem geleverd op federaal niveau om een coalitie met 8 partijen te vormen maar dan wel bestaande bestaande uit vier strekkingen: liberalen, socialisten, groenen en Vlaamse Christen Democraten.

In Nederland heeftt een Monstercoalitie van VVD, PvdA, CDA en GL  volgens de peilingen met 77 zetels een krappe meerderheid. Met de 15 zetels van D66 er bij zou het pas een echte Monstercoalitie worden met 93 zetels in de Tweede Kamer. Een ruime meerderheid dus maar het zal veel kunst en vliegwerk vereisen van de premier om de boel bij elkaar te houden. Is zo een coalitie mogelijk? In beginsel wel maar er zal veel en lang onderhandeld moeten worden. Wie wil wat inleveren voor de regeerbaarheid en de toekomst van het land? Heikele punten zijn: klimaat, migratie, sociale voorzieningen , zorg en veiligheid. Ga er maar aan staan.