TAALSTRIJD IN OEKRAÏNE

 

President Porosjenko van Oekraïne in 2016 tussen voorzitter van de EU Juncker (links) en voorzitter van de Europese Raad Tusk.

Ik wil de maatregelen om Russische boeken en andere uitingen van Russische cultuur in de West Oekraïense stad Lviv niet verdedigen maar wel begrip vragen voor de taal en cultuurstrijd die Oekraïne voert tegen de Russische culturele invloed en taal. Wij Nederlanders doen daar altijd een beetje lacherig over en vinden het ongepast nationalisme, maar we vergeten daarbij dat taalstrijd ook politieke strijd is. Wie voor zijn taal strijdt, strijdt voor zijn vrijheid.

De Vlamingen, die al langer dan 100 jaar een taaie taalstrijd voeren tot behoud van hun taal en cultuur, kunnen er over meepraten. Taal is je geestelijk thuis. Neem je iemand zijn taal af dan neem je zijn huis en haard af en maak je hem weerloos. Misschien beseffen wij Nederlanders dat te weinig omdat we het zo vanzelfsprekend vinden dat we vrij zijn om onze eigen taal en cultuur te beleven. Net zoals we het vanzelfsprekend vinden dat we als handelsland steeds bereid zijn desnoods onze taal in te leveren als ons dat in eigen land of elders geld oplevert. 
In Oekraïne worden taal en cultuur bedreigd sinds de Russische Communistische Partij in Rusland aan de macht kwam in 1917. De Communistische partij met zijn thuisbasis Rusland legde zijn meedogenloze wil op aan de rest van de Sovjet landen. Oekraïne is een van de landen die daar het meeste onder geleden heeft ten tijde van dictator Stalin. De Sovjet Unie is uiteen gevallen in 1989 maar heeft Rusland ooit zijn verontschuldigingen aangeboden voor de miljoenen hongerdoden in de jaren dertig als gevolg van de politiek van Stalin?

In plaats dat Rusland zijn excuses maakte en gesprekken met de Oekraïne begon over herstelbetalingen, bleef het de Oekraïne beschouwen als een vazalstaat. Dat werd er onder Putin met zijn heimwee naar de Russische macht in de Sovjettijd, niet beter op. Hij steunde met wapens en geheime legers de zogenaamde volksrepublieken van Russische sprekende minderheden in Oost- Oekraïne en nam op een bijzonder slinkse manier de Krim in om het vervolgens tot Russisch gebied te verklaren. Een ongekende inbreuk in de soevereiniteit van een land. Het onderzoek naar neerschieten van het lijnvliegtuig MH 17 in 2014 door een Russische Buckraket, waarbij bijna 300 doden vielen, legde onomstotelijk vast dat Rusland de hand had in de oorlogsvoering in de regio.


Zo wreekte Putin zich voor de val van het pro-Russische bewind van president Victor Yanoekovytsj in 2014 als gevolg van aanhoudende protestdemonstraties in de hoofdstad Kiev en maakte hij het land tot een pion in de machtsstrijd tussen Rusland, Europa en Noord Amerika. Oekraïne mocht onder geen beding de kans krijgen zich bij het Westen aan te sluiten. Geen wonder dat men in de meest Westers georiënteerde stad in Oekraïne, de Russische taal en cultuur wil verbieden, maar verstandig is het niet.