 |
| Arbeidersmacht aan de kop van eenstoet demonstrerende stakers tijdens de wilde staking in Rotterdam, 2 september 1970. |
Het zat er aan te komen. Net als elders in Nederland ontdekken ook in Oss jongeren het radicaal linkse gedachtengoed dat hen moet helpen hun plaats in de wereld te veroveren nu de oude wereld, de wereld van hun ouders, wordt afgedankt.
Ze willen een nieuw verhaal met een nieuwe zingeving en een nieuwe visie op mens en samenleving. Het is een oud verhaal dat nieuw is voor de naoorlogse generatie en nieuw is in Oss. Het is het verhaal van Marx, de negentiende eeuwse filosoof en politieke activist die met zijn filosofisch activisme het communisme in het centrum van politiek en economie plaatst.
Volgens zijn historisch materialisme is het rijk van de vrijheid op komst. Het kapitalisme is het laatste stadium voor het communisme waarna de mens pas echt vrij mens wordt. Maar de geschiedenis heeft wel een duwtje nodig. Er moet aan gewerkt worden, gestreden zelfs. De klassenstrijd brengt bevrijding. Lenin en vooral Mao hebben in de praktijk aangetoond hoe dat moet.
Dankzij een wilde staking in Rotterdam (1970) komt het communisme met de klassenstrijd naar Oss. Jan Marijnissen nodigt de KEN als de partij die de wilde staking wist over te nemen, naar Oss uit.
“De KEN(ml) is ontstaan als gevolg van de Sovjet-Chinese breuk, toen de internationale discussie tussen Moskou en Beijing ook in Nederland tot meningsverschillen in communistische kring leidde. Een groep CPN-leden, hoofdzakelijk in Rotterdam, wilde dat de CPN een meer pro-China koers ging varen, hetgeen onacceptabel was voor de CPN-leiding.
De voorstanders van een meer maoïstische koers van de CPN werden geroyeerd. Zij richtten de Kommunistische Eenheidsbeweging Nederland KEN (marxistisch-leninistisch), KEN (ml) op. Hun blad heette de Rode Tribune.
Het partijblad van de Socialistische Partij (SP) heet nog altijd Tribune. De KEN kreeg een (relatief) grote aanhang, en landelijke bekendheid, toen de partij in 1970 een hoofdrol speelde in een wilde staking van Rotterdamse havenarbeiders. De nieuwe aanwas bestond grotendeels uit studenten.” (Kommunistiese Eenheidsbeweging Nederland).
Tijdens die havenstaking slagen activisten van de KEN(ml) erin om onder de vlag van Arbeidersmacht, de staking naar zich toe te trekken.
“Aanvankelijk staat de Nederlandse Bond van Vervoerspersoneel achter de wilde staking. Ze gaan in onderhandeling met de werkgevers en krijgen een loonstijging van 25 gulden per week. Maar dan verschijnt Arbeidersmacht onder leiding van de 21 jarige Wouter ter Braake ten tonele met een veel aantrekkelijker looneis: 75 gulden schoon per week erbij. Terwijl de links-radicale stakingsleider Wouter ter Braake duizenden actievoerders op de been brengt, stakingsposten organiseert en pamfletten uitdeelt, lijkt de vakbond te zijn weggespeeld. Veel stakers zien de bondsbestuurders als verraders van de arbeidersklasse, als net zo erg als die havenkapitalisten aan de top van bedrijven. (De haven plat, de Rotterdamse havenstaking in 1970)
In het maandblad De Rode Tribune van december 1970 staat de cursus in Oss aangekondigd. Uiteindelijk blijft een groepje van twaalf deelnemers over die de daad bij het theoretische woord van Marx, Lenin en voorzitter Mao in de praktijk wil brengen.
“Opvallend is hoe jong ze zijn. Ed Verhamme is met 23 jaar de oudste van het stel. De meesten zijn nog geen twintig en er zitten zelfs middelbare scholieren bij van zestien jaar, zoals Geertje Bloemers uit het nabije Heesch. Zij is op het Maaslandcollege zo enthousiast geworden door de lessen van kritiese leraren dat ze nu vol vuur mee de wijk in wil.” (blz.69 in ‘Het Geheim van Oss’)
De rol van leraren, opgeleid aan de universiteit, waar ze kennis gemaakt hebben met het Marxisme, was in die jaren belangrijk. Zij kwamen op middelbare scholen en sociale academies terecht waar ze het nieuwe vak "maatschappijleer" onderwezen. Sommigen van hen legden zich er op toe leerlingen enthousiast te maken voor Marxistische ideeën.
De Osse jongeren nemen de leninistische-maoïstische strategie van de Rotterdams KEN over. Ze besluiten de onvrede onder de arbeiders en huurders in Osse fabrieken en wijken te mobiliseren door het stellen van hogere looneisen en klachten van huurders te organiseren.
In hun ogen is de bestaande orde te gezapig, verwaarlozen de bestaande woningcoöperaties de woningen met hun huurders en zijn de bestaande vakbonden veel te gematigd. Zij ontzien de kapitalisten ten koste van de arbeiders.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten