BLUFT SAMSON ZICH NAAR VERKIEZINGEN?

Met dank aan Frans Hals

Het kabinet zal zijn naam dragen. Zo niet dan zal hij niet in de regering zitten, aldus PvdA leider Diederik Samson in een interview in Elsevier. Op de vraag hoe hij denkt de grootste te worden, Emile Roemer’s SP loopt 6 zetels ofwel bijna een half miljoen stemmen op hem voor, zegt hij “watch me”. Dat is bravoure of misschien zelfs wel bluf, want wat voor kaarten heeft Samson eigenlijk?

Roemer ligt met zijn 29 zetels in de laatste peiling aan kop. Hij is daarin zelfs groter dan huidig premier Mark Rutte. Op basis van die pielingen zou Roemer zich dus virtueel premier kunnen noemen. Maar in plaats dat die dat doet, komt Samson ineens vertellen dat hij premier van Nederland wil worden terwijl hij maar liefst 6 zetels achterloopt bij Roemer. Dat is je naar het premierschap toe bluffen.

Laten kiezers zich zo door Samson overbluffen? Ik zie Roemer nog niet zomaar premier van Nederland worden maar als ik Roemer naast Samson zet dan geef ik Roemer toch wat meer kans op het premierschap. Roemer is ouder en rustiger, bijna op het bedaagde af. In een tijd dat links Nederland vergrijst zou dat wel eens beter kunnen uitpakken dan het politieke ADHD gedrag van Samson. Die wil van alles maar wat wil hij? Bij hem een vraag, bij Roemer al lang een weet.

Maar Samson heeft wel nog een optie die voor Roemer een stuk moeilijker is. Premier worden van een links van het midden kabinet. Roemer’s verklaring dat hij zelfs bereid is met de VVD te regeren, is daarvoor niet genoeg. De compromisbereidheid van de SP is landelijk nog nooit getest. Die van de PvdA wel. Dat puntje verschil tussen die twee zou bij een kabinetsformatie wel eens heel belangrijk kunnen zijn. Het geeft Samson in ieder geval een lichte voorsprong als hij bereid is om een links van het midden kabinet te vormen met CDA, D66, GL en Christen Unie. Virtueel is de PvdA de grootste van deze vijf en dan zou dus Samson het premierschap kunnen claimen.

Maar er zit een flinke adder onder het gras. Samenwerking met die vier heeft Samson nu net bij het Lente akkoord afgewezen. Een onduidelijke afwijzing. Terwijl Samson beweerde niet gevraagd te zijn, vertelde Sap dat ze bijna om zijn hand heeft gesmeekt. Kan ik me iets bij voorstellen. Het is met tweeën nu eenmaal gemakkelijker om rechts wat naar links te duwen dan alleen. Je kunt je dus afvragen of die vier van het lente akkoord na zo’n ervaring met Samson in hem nog wel een premier zien. Ik denk het niet, maar ik ben geen partijleider.

Blijft de vraag waarom ziet Samson straks na de verkiezingen die vier wel zitten en zag hij dat niet bij de totstandkoming van het lente akkoord? Was het een (beginners)foutje of was het uit tactische overwegingen? Hing Samson de linkse bal uit om linkse stemmen te winnen en meteen ook het speelveld van de SP klein te houden? Dat zou zo maar kunnen. En straks na de verkiezingen als Roemer toch groter is dan hij kan hij nog altijd het links van het midden kabinet proberen iets wat voor Roemer moeilijker kan zijn.