 |
| Navalny is dan toch vermoord. Dat is heel treurig en ontmoedigend. Hij streed als een Sint Joris tegen de draak Putjinski. Helaas is het hem niet gelukt de draak te doden, maar hij heeft hem geestelijk verslagen, voor altijd. |
In FD lees ik een interview met de Hoogleraar Politicologie Jonathan Holtslag over de staat van de oorlog in Oekraïne, de rol van Europa en het groeiende politieke populisme. Hij is twee generaties jonger maar ik kan hem gelukkig nog volgen. Dat is wel eens anders, maar Vlamingen liggen me wel. Misschien is dat een verklaring?
Hij is verbijsterd dat er na de inval van Rusland in 2014 in Oost Oekraïne (de Donbas) in de Europese Unie alles bij het oude bleef. De politieke leiders hadden niet door waar Putin mee bezig was terwijl je toch geen politieke ziener hoefde te zijn dat hij aan een nieuwe machtspolitiek bouwde.
“Er is vaak op gewezen: door de Russische annexatie van de Krim en het neerhalen van vlucht MH17 in 2014 wist het Westen jaren geleden al waartoe de Russen in staat waren. Tijdens het presidentschap van Donald Trump drong tot Europa door dat Amerikaanse militaire steun niet vanzelfsprekend was. Maar na de zege van Biden was het business as usual. Europa schrok pas wakker in februari 2022.” (Politicoloog Jonathan Holtslag:het probleem is niet onze democratie maar onze decadentie)
Een van de oorzaken zou decadentie zijn die onze democratie heeft uitgehold. “Het probleem is niet onze democratie, maar onze decadentie. Wij willen niet meer vechten om onze toekomst veilig te stellen. Dat is het gevolg van een heel lange periode van welvaart, en ook van een heel lange periode waarbij we gemakzuchtig onder de Amerikaanse paraplu schuilden. Dat is minder en minder mogelijk, maar doordat we zo verwend zijn, zijn we nu ook niet bereid de investeringen op te brengen om het tij te keren.”
De welvaart als vanzelfsprekend beschouwen heeft er toe geleid dat we niet eens meer beseffen hoe die tot stand is gekomen, hoe zeldzaam die is in de wereld en dat er inspanningen voor nodig zijn om die te handhaven. Het gevolg is populisme. Kiezers willen alleen maar horen wat ze graag horen. Leiders die dat willen verstoren met onrustwekkende opvattingen worden terzijde geschoven.
Een tweede daarmee samenhangende factor is het gebrek aan geopolitiek inzicht. Men snapt in Europa eenvoudigweg niet meer waar een autocraat als Putjinski mee bezig is. Ze projecteren hun eigen gemakzucht op die van Putjinski terwijl hij bewogen wordt door nog heel andere vergezichten dan rijkdom en persoonlijke macht. Goed of niet goed, hij wil voor eerst en vooral de macht van Rusland als Grote Mogendheid in de wereld herstellen op basis van oude vertrouwde Russische waarden. Putjinski grijpt terug naar de tijd van voor het communisme, de tijd van de Russische Ziel onder de Tsaren.
Westerse intellectuelen, kosmopolieten en globalisten onderschatten in het algemeen nationalistische opvattingen en religies als krachtige wapens voor politieke machtsvorming en dus ook die van de Russische ziel. Putjinski heeft de Russische ziel vertaalt in nationalisme, post-Tsaristische politieke autocratie, herstel van de religieuze orthodoxie en conventionele gezinswaarden.
Wie dat maar al te goed weten zijn de landen die de Russische ziel van nabij kennen zoals de Baltische Staten maar ook iemand als Orbansk maar dan met zijn Hongaarse ziel. Niet voor niks maakt hij zich druk over het lot van Hongaarse minderheden in de buurlanden van Hongarije.
Putjinski doet hetzelfde en dat beseft men in landen waar grote aantallen Russische minderheden wonen maar al te goed. Een besef dat Westerse kosmopolieten niet hebben omdat zij geloven in wereldburgerschap. Vandaar ook het gemak om migratie te aanvaarden, in de efficiency van internationale instellingen te geloven en internationale NGO's bedenken.
Nationalisme is in hun ogen achterhaald en hoort eigenlijk niet meer te bestaan. Dat heet tegenwoordig identiteitspolitiek en is er sprake van een identiteitsoorlog. Putjinski voert een identiteitsoorlog in Oekraïne, de Palestijnen in Gaza.
Maar wat voor woord je ook verzint, het blijft nationalisme en in nationalisme zit diep verborgen het woord stamverband. Het is een brede vorm van stamdenken. De stam is naats het gezin de oervorm van samenleven die maar niet uit onze genen wil verdwijnen.
De Nazi's hebben indertijd het stamdenken aangepast en vervolmaakt in de Duitse natie. Putjinski is met eenzelfde project bezig vandaar ook dat voor wie goed kijkt, zijn oorlog in Oekraïne zoveel gelijkenis toont met de Duitse agressie in de Tweede Wereldoorlog.
Het nationalisme met het onderliggende stamdenken is weer terug op het wereldtoneel. We gaan daarom nog woelige tijden tegemoet.
“Ik vind Europa laf en zelfgenoegzaam en word daar bij momenten knettergek van. Maar ik wil niet de handdoek in de ring werpen. Mijn oproep is: wij gaan daar klappen krijgen. Wij gaan daar onze belangen en onze eer nooit meer helemaal kunnen redden. Daar is het te laat voor, maar laten we alsjeblieft nu een begin maken aan het opbouwen van militaire, economische en politieke capaciteit om herhaling te voorkomen.”, aldus Holtslag.
Of dat gaat lukken? Niemand die het weet. Kijk naar de verkiezingsuitslag met twee winnaars die geen enkel besef hebben van wat er op het spel staat met de oorlog in Oekraïne. Ik bedoel de PVV en de BBB. Ja, we gaan woelige tijden tegemoet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten