vrijdag 23 maart 2018

DE EENZAAMHEID VAN VLAANDEREN 31

Sint Jozef, Londerzeel in Klein Brabant, 2000

Het opschorten van communautaire onderhandelingen is minder gemakkelijk dan men denkt. De communautaire meningsverschillen liggen altijd en overal op de loer, is het niet binnen de regering dan wel bij de oppositie. De laatste wil best de communautaire spanningen aanwakkeren om een wig te drijven tussen de regeringspartijen en zo de val van de regering Michel te bewerkstelligen. 

Hoe ingewikkeld het politiek bestuurlijke spel in België is, blijkt uit de verdeling van bevoegdheden tussen de Gemeenschappen en Gewesten. Dat heeft geleid tot vier bestuurslagen.

“Het hoogste niveau is de federale overheid (de huidige regeringscoalitie onder leiding van de Waalse Premier Michel). De federatie kent twee soorten entiteiten.
  • de gewesten die bevoegd zijn voor zogenaamde plaatsgebonden aangelegenheden, te weten het Vlaams Gewest, Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
  • de gemeenschappen die bevoegd zijn voor zaken die direct te maken hebben met de inwoners, de zogenaamde persoonsgebonden aangelegenheden, te weten de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap en de kleine Duitstalige Gemeenschap (Oost-België). Regering en raad zijn gevestigd in hun hoofdstadje Eupen.

De gewesten zijn vervolgens onderverdeeld in provincies en gemeenten. Elk bestuursgebied heeft zijn eigen grondgebied en bevoegdheden, met een eigen wetgevende en uitvoerende macht. 

De provincies en Brussel zijn verder onderverdeeld in 43 bestuurlijke Arrondissementen als administratieve indeling van de provincies. (Wikipedia: Bestuurlijke indeling van België)

België heeft dus vier parlementen met bijbehorende regeringen: het Federale parlement met de Belgische regering, het Vlaams parlement met de Vlaamse regering, het Waals parlement met de Waalse regering en het Brussels parlement met een Brusselse regering. 

Om het nog ingewikkelder te maken. Bij de Vlamingen vallen de plaats en persoonsgebonden zaken (Vlaanderen en Vlamingen inclusief de Nederlandstaligen in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest) samen waardoor het Vlaamse Gewest ook de Vlaamse Gemeenschap omvat en het Vlaams parlement dus zich over beide ontfermt. Het Vlaamse parlement zetelt in Brussel net als het nationale, federale parlement.

De Franse Gemeenschap omvat het Waalse Gewest en de Franstaligen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het Waalse parlement bemoeit zich niet met de Franse Gemeenschap. Vandaar dat het Waalse parlement zetelt in de Waalse stad Namen en niet in Brussel wat voor de hand gelegen zou hebben indien de Franse Gemeenschap besloten had om de scheiding tussen persoons en plaatsgebonden samen te voegen.  

Deze uitermate ingewikkelde politieke structuur van België is gebaseerd op uitgekiende en tot het uiterste afgewogen compromissen tussen de Vlaamse en Franse Gemeenschap. Sleutelen aan deze structuur vereist dan ook een heel goed inzicht in de werking van het geheel en de afzonderlijke delen. Elke verandering, hoe klein ook aan de ene kant, heeft gevolgen aan de andere kant. Vandaar dat er al gauw communautaire spanningen ontstaan wanneer er proefbalonnen worden opgelaten door deze of gene over wijzigingen in de bevoegdheden om van gebied maar niet te spreken.
   

Dat zo een structuur erg kostbaar is, behoeft nauwelijks betoog. Elke regering heeft zijn premier en ministers. Er moeten dus heel wat monden gevoed worden waarbij een ingewikkelde overbevolkte bureaucratisch-administratieve structuur in stand wordt gehouden. Overbevolkt vanwege het gebruikelijke partijpolitiek cliëntelisme, dit is partijpolitieke dienstverlening aan kiezers zoals een ambtelijke aanstelling. Deze kostbare structuur tezamen met het politieke cliëntelisme zouden wel eens de oorzaak kunnen zijn waardoor de openbare voorzieningen in België voortdurend achter blijven.

(verschijnt elke vrijdag)

2 opmerkingen: