woensdag 7 januari 2015

DE VALSE PROFETEN VAN DE CONSUMPTIEMAATSCHAPPIJ

'De Dans om de Euro', een digitale bewerking van "De dans om het Gouden Kalf", ets van Pieter van der Borcht (1582/1585), Museum Boijmans van Beuningen

Als normaal mens denk je toch dat geldontwaarding (inflatie) geen goede zaak is. Door de geldontwaarding moet je na verloop van tijd meer uren werken om hetzelfde te verdienen als voor de geldontwaarding. Moest je eerst bijvoorbeeld een uur werken om een worst te kunnen kopen, bij voortgaande geldontwaarding moet je na verloop van tijd bij wijze van spreken 2 uur werken om dezelfde worst te kunnen komen. Door geldontwaarding wordt je werk steeds minder waard. Geldontwaarding moet je dus willen voorkomen.

Het gekke is dat buitensporig veel economen daar heel anders over denken. Zij vinden inflatie wel een goede zaak. De Europese Centrale Bank heeft als opdracht om de geldontwaarding rond de 2% te houden. Dat betekent dat na vijf jaar 100 Euro in feite nog maar 90 Euro waard is. Na dertig jaar zijn die 100 Euro in werkelijkheid nog maar ongeveer de helft waard.

Zo lang er elk jaar een loonsverhoging wordt gegeven van 2% en de belastingaanslag gelijk blijft, is er niks aan de hand. Je blijft even hard werken voor dezelfde hoeveelheid geld. Je wordt niet rijker maar ook niet armer. Dat geldt ook voor pensioenen en andere uitkeringen. Zo lang die jaarlijks met 2% verhoogd worden, is er niks aan de hand. Gebeurt dat niet dan worden de uitkeringstrekkers armer. Uitkeringen worden vastgesteld door de politiek, bijgevolg is loonsverhoging voor uitkeringstrekkers en ambtenaren in dienst van de overheid een politieke zaak. Uitkeringen werken de politisering van de bevolking in de hand, linksom of rechtsom.

Macron deed ook een oproep aan de Europese Centrale Bank (ECB) om snel met maatregelen te komen om de inflatie richting het nagestreefde niveau van net geen 2 procent te duwen.'Dit is het moment om gas bij te geven', zei hij. De eerstvolgende vergadering van de ECB over het monetaire beleid is op 22 januari. (De Franse Minister van Economische Zaken in de Volkskrant online gisterenavond)
Als de politiek besluit de uitkeringen niet langer aan te passen aan de geldontwaarding is sprake van verarming van de uitkeringstrekkers. Vanwege de economische crisis, waardoor de staat minder inkomsten heeft, is de politieke druk om de uitkeringen en de ambtenarenlonen niet meer aan de geldontwaarding aan te passen, sterk toegenomen. De gevolgen van de economische crisis worden dan afgewenteld op de uitkeringstrekkers en op al die andere werknemers waarvan de lonen niet langer aangepast worden aan de geldontwaarding.

Maar waarom vinden economen geldontwaarding dan toch een goeie zaak? De reden daarvoor is dat geldontwaarding op den duur als het ware de schulden uitholt. Overheden met veel te grote schulden, kunnen dan die schulden met geld dat veel minder waard is, aflossen. Het schuldenprobleem gaat dan net als het geld als vanzelf in rook op. Als je 100 Euro schuld hebt dan is dat na 5 jaar immers ook maar meer 90 Euro bij een jaarlijkse geldontwaarding van 2 %.

Omdat bij geldontwaarding niemand nog geld wil uitlenen, wordt dan weer de rente verhoogd. Een mooi voorbeeld was onlangs de val van de Russische Roebel. Die werd met de dag minder waard tegenover de dollar. Dat betekende dat je steeds minder goederen kon kopen in het buitenland en dat in het binnenland de prijzen stijgen. Om te voorkomen dat de geldontwaarding verder zou gaan verhoogde de Russische Centrale Bank de rente naar 17% . Dat hielp wel maar niet veel.

In een dergelijk geval gaat de economie kapot aan de veel te hoge rente. Zo hoog dat je geen geld kunt lenen. Dat was bijvoorbeeld het geval met Griekenland en nog wat Europese landen een paar jaar geleden. Geldontwaarding vernietigt de economie omdat je niks meer kunt lenen voor investeringen in bedrijven opf een huis te kopen. Dat leidt dan weer tot armoede.

Ondanks de economische crisis met daarbij nog eens de perikelen van de schuldenlanden Griekenland, Ierland, Spanje en Portugal door goedkoop geld verkeerd te investeren of er op te grote voet mee te leven, heeft Europa een dergelijke neerwaartse spiraal van geldontwaarding weten te voorkomen. Met name Duitsland en ook Nederland hebben zich gekeerd tegen een beleid van geldontwaarding om zo de schulden in rook te doen opgaan.

Maar aan de andere kant komt Europa ook maar moeizaam uit de economische crisis. Het blijft sukkelen met de economische groei en vooral de hoge werkloosheid. Om die economie aan te zwengelen prediken veel economen, tot aan de Europese Centrale Bank toe, toch de geldontwaarding te bevorderen door goedkoop geld op de geldmarkt te gooien. Hun gedachtengang is dat met goedkoop geld de mensen als vanzelf meer gaan consumeren en bedrijven investeren. Goedkoop geld is de olie die de consumptiemaatschappij weer aan de praat moet krijgen. Als die motor eenmaal draait, volgen nog meer investeringen als vanzelf en dan wordt de werkloosheid vanzelf ook minder.

Geldontwaarding economen (inflatie economen) zijn dus bij uitstek de profeten van de consumptiemaatschappij en zij helaas niet alleen. Er zijn meer valse profeten zoals politici en zelfs vakbonden en ondernemers. Politici hopen door inflatie geen moeilijke keuzes te hoeven maken bij de noodzakelijke economische hervormingen. De schuld wordt minder en dus kunnen ze geld blijven uitdelen. In hun jargon “nieuw beleid maken” dat meer is van hetzelfde zodat ze straks weer stemmers kunnen trekken. De vakbonden geloven in het sprookje dat hervormingen niet nodig zijn ondanks dat de bevolking vergrijsd, technologische vernieuwingen hun weg vinden in industrie en dienstverlening en de globalisering blijft toenemen. De werkgevers denken door de geldontwaarding aan goedkoop geld te komen en toch veel te verdienen zonder zich al teveel aan te passen.





4 opmerkingen:

  1. Hier moet ik natuurlijk even op reageren als 'kleine econoom', Tja het is geen gemakkelijk verhaal. Ik ben geen typische inflatie econoom (is ook een nieuw woord voor me) en propageer het zeker niet, maar ik zie wel dat er gevaren zitten aan teveel deflatie (zoals zo lang het geval was en is in Japan). Bij teveel deflatie stellen consumenten al hun grote aankopen (behalve brood etc.) zoveel mogelijk uit. Er worden dan minder huizen, auto's etc. verkocht. Iets minder consumeren is zeker niet meteen iets slechts, maar wel als daardoor mensen hun huizen niet kunnen verkopen terwijl ze hun baan kwijt zijn en wel kleiner moeten gaan wonen of elders in het land een baan hebben en daarvoor moeten verkassen maar dus niet kunnen. Of wat als je autoverkoop business daardoor te lang stil staat en je gaat over de kop als ondernemer. Dat is toch ook niet iets waar we blij van worden? En wat te denken van alle mensen met een schuld (en dat zijn er heel wat). Hun schuld (zoals de russen met een hypotheek in dollars) lopen op waardoor ze zo zwaar worden dat ze in de problemen komen. Het is allemaal niet goed voor de betrokken individuen en de economie. Om een economie draaiende te houden is dus enigszins een smeermiddel nodig en dat is een beetje inflatie.
    Nu speelt er wel meer met een dalende olieprijs wat in wezen geen slechte zaak ik om een economie te stimuleren. Dus er moet ook goed gekeken worden naar de redenen van een gebrek aan inflatie voordat er paniek veroorzaakt wordt.


    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank voor je uitgebreide antwoord. Je mag dan geen inflatie econoom zijn, je opmerkingen zijn to the point.

      Het Duitse standpunt is dat het monetaire smeermiddel "meer geld" er toe zal leiden dat noodzakelijke (sociaal) economische hervormingen achterwege zullen blijven. De vraag is namelijk niet of er geproduceerd moet worden maar wat? Bijvoorbeeld een oververzadigde automarkt op de been houden met goedkoop geld is niet verstandig.

      Voor de werklozen is dit natuurlijk pijnlijk. Dat vraagt om maatregelen, maar ook hier weer, wat voor maatregelen? Een werkloze auto's laten maken die alleen maar afzet vinden door inflatoire financiering is natuurlijk ook geen oplossing. Hooguit een korte verlichting van de pijn, een monetair aspirientje.

      Zoals je schrijft, kan een beetje inflatie weinig of geen kwaad maar dan gelijk verdeeld over arbeid en kapitaal.

      Japan is overigens nog steeds een zeer welvarend land zo heb ik begrepen van vrienden die er net geweest zijn, zelfs ondanks de ramp met de reactors. Maar misschien kun je dat straks ook zelf vaststellen? Als dat zo is dan is de vraag waarom men onder economen dan toch blijft volhouden dat de economie in Japan een ramp is? Per slot van rekening gaat het om de mensen en niet of de veronderstelde economische wetten wel werken.

      Verwijderen
    2. Ja je hebt gelijk. Japan is nog steeds zeer welvarend. De werkeloosheid is ook niet zo heel hoog heb ik begrepen dus dat is goed. Het is vooral de overheid die geen geld heeft en de overheidsschuld is 1 van de hoogste ter wereld. Toekomstige generaties zullen hiervoor op de blaren moeten zitten zo is de angst. Maar ja...wie gaan dat zijn met zo'n sterk verouderende bevolking? Beide (hoge overheidsschuld en verouderende bevolking) zijn geen goede ingredienten om een welvarend land te blijven. Maar goed, gelukkig zijn er meer ingredienten die een belangrijke rol spelen. Erg interessant allemaal.

      Verwijderen
    3. Emmy. Mooie reactie. Alles hangt af van wat je als welvarend beschouwt. Daarover kunnen de meningen nogal eens verschillen en dan ben je dus bij de politiek.

      Verwijderen