HET FAILLIET VAN HET CDA?

 

2010. Een iconiqche foto. Rutte neemt met zijn VVD de middenpositie van het CDA over nadat het CDA tijdens de verkiezingen 2à van de 41 zetels verloor. Sinds die tijd is het CDA losgeslagen van zijn ankers, zijn achterban en zijn visie op mens en maatschappij.

Als de stikstofcrisis iets duidelijk maakt dan is dat het politieke failliet van het CDA. Van oudsher is het CDA de partij geweest van het platteland en dan vooral van de boeren. In Amsterdam had en heeft het CDA nooit iets te zoeken gehad. Dat was en is een links bastion, de mensen van de maakbare samenleving, een stedelijke samenleving met yuppies en veel diversiteit. Een kleine imitatie van New York in een klein land.

Het CDA was tot aan de val van het kabinet Balkenende IV in begin 2010 nog geworteld in het sociaal-conservatieve christelijke platteland. Met de Tweede Kamer verkiezingen in dat jaar ging het echter goed mis voor het CDA. Het aantal CDA kamerzetels werd zo goed als gehalveerd. De PvdA haalde toen nog 30 zetels (dat waren nog eens tijden). Grote overwinnaar was de PVV (van 9 naar 24 zetels) en de VVD van Rutte met een winst van 9 zetels waardoor zijn partij meteen de grootste werd.

Logischerwijze nam Rutte de plaats in van Balkende die vervolgens probeerde met het CDA en de andere grote winnaar PVV een gedoogkabinet te vormen. Deze politiek vrijage met de PVV leidde in het CDA bijna tot een  scheuring tussen preciezen en rekkelijken zij die de partij zien als het verlengde van de kerk en zij die de partij zien als een onderhandelaar met beginselen in een democratisch land. Eigenlijk was de scheuring al gemaakt door de kiezers in het zuiden. Daar waren ze massaal overgelopen naar de PVV met de idee dat Wilders misschien wel de nieuwe Pim was. Maar dat was en is hij niet, helaas voor zijn kiezers.

Het gedoogkabinet werd een politieke ramp voor het CDA. De PVV onttrok zich definitief aan bestuursverantwoordelijkheid waardoor het een zo goed als machteloze politieke fractie werd. De VVD met Rutte kwam eruit als overwinnaar. CDA als de verliezer. Rutte slaagde er vervolgens in om de PvdA in een dodelijke omhelzing in de persoon van Samsom mee te nemen in een volgend kabinet. Rutte vrat daarmee ook de PvdA leeg.

De liberale Rutte, die geen visie op de welvaartsstaat heeft, bleef over als grote winnaar. Het CDA liep vast en viel met verlies van eigen visie voor vermarkting van publieke instellingen en schaalvergroting als oplossing voor de crisis waarin de welvaartsstaat was terecht gekomen. Dat daardoor een nog groter deel van de achterban verweesd raakte van politiek en samenleving had de partij niet door.

In navolging van de VVD kwamen ook bij het CDA de managers aan de macht, de mannen en vrouwen van de procedure en regelmaatschappij. Visie op mens en samenleving werd ingeruild voor wetenschappelijke commissies en rapporten. Het gevolg is een technocratische procedure maatschappij geleid door Master Rutte. Mens en samenleving worden voortaan samen met D66 in  vooruitstrevende (duurzame) wetenschappelijke modellen geperst. Aldous Huxley’s Heerlijke Nieuwe Wereld wordt zonder schroom en terughoudendheid opgelegd als gaat het hier om absolute waarden en niet langer meer om politieke keuzes.

Natuurlijk gaat de wal dit schip keren als het al niet eerder zinkt. De boerenopstand vandaag laat zien dat de Haagse politiek van nu zijn langste tijd heeft gehad. Wat daarvoor in de plaats komt laat zich moeilijk voorspellen maar het kan voor de komende generaties nogal vervelend en onprettig worden.