DE VERWEESDE VAKBEWEGING

Vakbondsdemonstratie in Oss toen de vakbonden nog sterkt waren (1977).

Het gaat al een hele tijd niet goed met de vakbonden. In Nederland en ook in de rest van de wereld verliezen ze leden. De individualisering zet door voor de rest zorgt de overheid voor je dus waarvoor eigenlijk nog een vakbond? De vakbond zelf heeft daarop nog geen voldoende of te weinig antwoord.

Tot overmaat van ramp raken de vakbonden of in ieder geval de FNV, na de laatste parlementsverkiezingen politiek verweesder dan ooit. In Kabinet Rutte II zat tenminste nog de PvdA. Weliswaar als een burgemeester in oorlogstijd en dus met weinig of geen mogelijkheden om leuke dingen voor de vakbonden te doen, maar toch de FNV had op zijn minst een luisterend oor in het kabinet.

Zo probeerde vice-premier en PvdA leider Lodewijk Assher nog wat te repareren aan de flexwetgeving. Niet dat het veel hielp maar toch hij deed tenminste iets. Maar laat nu uitgerekend hij met zijn partij de grootste opdonder bij de verkiezingen gekregen hebben. Het verlies van de PvdA was historisch groot en het is de vraag of de partij daar nog ooit bovenop zal komen. Asscher zit nu met maar 8 kamerleden in de Tweede Kamer.

De SP, die andere politieke partij waar de FNV de laatste jaren sterk op leunt, vooral als het gaat om actie binnen en buiten de bedrijven, kreeg ook een klap. Weliswaar niet zo groot maar toch genoeg om van te schrikken. In plaats van zetels over te nemen van de PvdA, verloor de SP een zetel. Niet bijster vertrouwen wekkend voor de toekomst van SP én vakbonden. 

De FNV zit er partij politiek onthand bij want veel vrienden in de andere partijen heeft de FNV niet. Het CNV heeft tenminste nog het CDA al hoewel de sociale vleugel in die partij lang niet meer zo sterk is als vroeger. Bij de VVD en D66 zitten geen echte vakbondsvrienden.

Bij D66 staan ze een tikkeltje wantrouwend tegenover de vakbeweging. Hun zorg is vooral de democratie staatsinstellingen. die moeten niet doorkruist worden door belangengroepen zoals de vakbeweging. Ze mogen natuurlijk zeggen wat ze denken maar het primaat ligt bij de politiek, ook als het om de regeling van arbeidsverhoudingen gaat.

GroenLinks dan? Jesse Klaver was ooit een vakbondsjongen maar of hij dat nu nog kan zijn als leider van een partij met een achterban die niet veel heeft met de vakbeweging? Groene mensen vinden  de vakbonden trouwens vaak te conservatief. Die willen vanwege het behoud van arbeidsplaatsen de oude  gas en olie economie in stand, zo vinden ze daar. Het is trouwens maar de vraag of GroenLinks deel gaat uitmaken van de nieuwe regering.

Het ziet er dus naar uit dat FNV en CNV maar weinig partijpolitieke speelruimte hebben om wat voor hun leden te betekenen in ’s lands bestuur. Dat is geen goed vooruitzicht. Zal die nieuwe regering luisteren naar vakbond voorstellen voor wetgeving voor bijvoorbeeld flexwerkers en zzp’ers? Ik denk het niet en dat is geen goede zaak. Te hopen valt dat de vakbonden alsnog zich overtuigend kunnen presenteren op het hoogste politieke niveau in Nederland.