4. VOER VOOR POLITICOLOGEN. POLITIEK WANTROUWEN

 

Tot herstel van het vertrouwen van de kiezer in de politiek poseren Frans Timmermans en Henri Bontenbal als eenvoudige handwerklieden die tijdens de schaft een zelf gemaakte boterham eten en uit een meegebracht flesje melk drinken.

 Ik hoorde van de week PvdA/GL leider Frans Timmermans in een reclame spotje van zijn partijcombinatie dat hij goed nieuws had voor de Nederlandse kiezers. Hij gaat het vertrouwen in de politiek bij de kiezers herstellen.

Nu is niks zo moeilijk als herstel van vertrouwen. Bekend is de uitspraak op de beurs dat vertrouwen te paard vertrekt en te voet terugkomt. Een vertrouwensbreuk is nu eenmaal niet gauw herstelt, in ieder geval niet door aan te kondigen dat je het gaat herstellen. Vraag dat maar eens aan een stel dat in scheiding ligt vanwege een affaire.

De vertrouwensbreuk bij de kiezers zou het gevolg zijn van de  affaires als die van de zorgtoeslag, Groningen en het gas, de stikstofboeren, de covid maatregelen enz. Het zou te maken hebben met de oude bestuurscultuur. Als dat zo is dan raakt dat alle partijen ook die niet in de gevallen coalitie zaten.

Maar er is meer. De kiezers wantrouwen politici vanwege hun wollige taalgebruik, hun ongeloofwaardige publieke optreden,  hun niet nagekomen toezeggingen en vooral ook dat ze goed voor zichzelf zorgen. Met de burger gaat het slecht, met de politicus goed.

Politici zijn over het algemeen geen voorbeeld van bescheidenheid, matigheid, nederigheid en zelfs niet van barmhartigheid. Ze zijn met zichzelf bezig en hun carrière. Als het even tegenzit maken ze dat ze wegkomen.

Kiezers gaan op zoek naar partijen en leiders die in ieder geval nog geen wantrouwen hebben opgeroepen. Die partijen beginnen met een schone lei. Bij de aankomende verkiezingen zijn dat de partij Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt en de BBB van Caroline van der Plas.

Pieter Omtzigt van NSC heeft het vertrouwen van veel kiezers vanwege zijn optreden in de Tweede Kamer en zijn vasthoudendheid in de toeslagen affaire. Hij stelt zich bescheiden op en maakt niet de indruk ambities te hebben die boven hemzelf uitreiken.

Caroline van der Plas geniet het vertrouwen van vooral boeren en aanverwante sectoren. Ze heeft zich daarnaast ontpopt als een nuchtere politica die zich niet gek laat maken door Haags gedoe. Ook dat waarderen kiezers.

In de peilingen worden de twee partijen alvast beloont met naar schatting ruim 40 zetels. Dat is ruim een kwart van de Tweede Kamerzetels, een basis om een coalitie te vormen.

De machtspartijen zullen ondertussen moeten werken aan het herstel van vertrouwen. Dat vraagt om te beginnen vertrouwen wekkende leiders.