72. HET KAN VRIEZEN.HET KAN DOOIEN. GROEN IDEALISME HELPT ARME LANDEN NIET.

 

Foto gemaakt in van de vele reparatieplekken in Dakar (2005). Buiten op een open terrein wordt de auto onder het toeziend oog van collega's onder handen genomen. Soms worden in een nabijgelegen werkplaats onderdelen nagemaakt ter vervanging van oude onderdelen. Met moderne auto's vol met electronica en chips wordt dat moeilijker. Het handwerk zal verdwijnen en daarmee een manier van levensonderhoud. Het onderhoud en repareren van auto's wordt een high tech zaak en dus waarschijnlijk onbetaalbaar.

De Deense professor Bjorn Lomborg heeft gelijk als hij stelt dat het Westen de armen lokt in wat hij een groen fantasie noemt. De meeste armen in de wereld hebben geen of amper toegang tot energie en nu moeten ze van Westerse groene idealisten de sprong maken naar groene energie van windmolens en zonnepanelen. Als het Westen als niet genoeg geld en kennis heeft om dat voor elkaar te boksen, hoe moet dat dan wel niet in de arme landen zijn?

Dat gaat niet lukken, teveel idealisme en te weinig besef van de praktijk. Sowieso wordt de technologische kloof tussen arme en rijke landen met de dag groter en die zal door groen idealisme alleen nog maar groter worden. 

Een voorbeeld is de computerisering (een rot woord) van ons wagenpark. Met tweedehandse auto’s van die generatie auto’s kan men in Afrika niet veel meer mee aanvangen. 

Aan de oude generatie tweedehandse auto’s kon men naar hartenlust sleutelen, desnoods improviseren met zelf gemaakte onderdelen. De nieuwe tweedehandse computer auto’s vereisen meer technische kennis en technologisch geavanceerde garages. Improviseren zal zo goed als niet meer kunnen. De tweedehandse elektronica-wagens zijn technologisch complex en dus zo goed als onbruikbaar in arm Afrika.

Wat voor auto’s geldt, geldt ook voor zonnepanelen en windmolens. 

 

Autobanden worden met de hand gerepareerd. Geld voor machines om het karwei te doen is er niet. (Dakar, 2005)

 

Het Afrikaanse elektriciteitsnetwerk en in het algemeen elektriciteitsvoorzieningen in arme landen zijn niet toegerust voor het gebruik van zonnepanelen en windmolens. Ze functioneren amper in de huidige fossiele situatie laat staan in een transitieperiode.

Een transitieperiode waar zelfs de Nederlandse elektriciteitsvoorziening grote moeite mee heeft. Het netwerk van hoogspanningskabels kan de vraag niet meer aan zodat het voorlopig op slot gaat. Nieuwe netwerken kosten miljarden waar moeten ze die in arme landen vandaan halen?

Een paar jaar geleden zag ik in een Mexicaans dorpje een kleinschalige poging om zonnepanelen te gebruiken voor stroomlevering aan een stel afgelegen huizen. Als na een jaar gingen de panelen naar de schroot als gevolg van gebrek aan onderhoud, geld en kennis van zaken. Uit arren moede heeft men de gebruikelijke bovengrondse elektriciteitsleiding doorgetrokken vanuit het dorp. Dat was goedkoper.

Lomborg heeft gelijk. “Zonne en wind-energie zijn niet in staat de stroom te leveren die nodig is voor industrialisatie, het aandrijven van waterpompen, tractoren en machines - alle ingrediënten die nodig zijn om mensen uit de armoede te halen.”  (zie Bjorn Lomborg in EW van 3 sept. 2022)

Groene fantasie of misplaatst idealisme, wat het ook moge zijn, arme landen zijn er niet mee geholpen.

(wordt vervolgd)