Blijft een belangrijk punt over. Hoe gevaarlijk zijn kernenergiecentrales voor mens en milieu? Het zal niet verbazen dat hierover de meningen verdeeld zijn. Wat is veiligheid? Statistisch bezien is vliegen veiliger dan welke vorm van vervoer dan ook. Er vallen minder doden per kilometer maar als er doden vallen dan is het meteen een ramp die veel levens kost.
“Wie een eerlijke vergelijking maakt en kijkt naar het aantal sterfgevallen per opgewekt giga- wattuur, ziet dat kernenergie juist de veiligste energiebron is. Het beeld van onveiligheid ontstond doordat ongelukken – denk aan Tsjernobyl – zeer zichtbaar zijn en de gevolgen sterk overdreven zijn door tegenstanders. Bij het ongeluk in het Japanse Fukushima in 2011 viel maanden later één dode. De ‘duizenden’ slachtoffers die vaak worden genoemd, kwamen om bij de tsunami, niet door straling. Wrang genoeg veroorzaakte de grootschalige evacuatie meer schade dan het ongeval zelf.” (EW Klimaatgids).
Er bestaat geen absolute veiligheid. Hoeveel er ook gecontroleerd wordt, hoeveel eisen aan de bouw van een kerncentrale ook worden gesteld en dat zijn er heel veel en wel zoveel dat de kosten van de bouw erg hoog zijn, de kans op een ongeluk, een kernramp is nooit nul. Grote kernrampen waren die van Tsjernobyl in Oekraïne, het gevolg van een verkeerd gelopen experiment, en de hierboven genoemde ramp met de Japanse kerncentrale Fukushima maar dan als gevolg van een vloedgolf. De laatste ramp was voor Duitsland zelfs aanleiding om te stoppen met alle kernenergie.
“Volgens de WHO zijn er sinds de kernramp in Tsjernobyl voorlopig nog maar 50 doden gevallen als gevolg van radioactiviteit. Dit cijfer zal volgens de World Health Organization nog stijgen naar 4000. De schade is allicht niet alleen te meten in doden, omdat er ook andere effecten van de ramp in het spel zijn, bijv. de mentale problemen die bij een heel groot deel van de 530.000 mensen die op deze fatale dag in 1986 in Tsjernobyl aanwezig waren. “ (Wikipedia: Kernramp van Tsjenobyl)
Greenpeace, Milieudefensie en andere groene clubs vinden de schattingen van het aantal slachtoffers veel te laag. Zij gaan er vanuit dat de besmettingscijfers uiteindelijk tot veel meer doden zullen leiden. Zoals gebruikelijk trekken ze de feiten richting alarmisme.
“Het verschil in resultaten met de officiële VN-resultaten, komt doorgaans door de interpretatie van de gevolgen van kleine stralingsdoses. Het meest gangbare risicomodel voor stralingsdoses gaat uit van een lineaire (evenredige) relatie tussen dosis en effect. X keer zoveel straling betekent dan eenzelfde X keer zo grote kans op kanker. Het gaat bovendien alleen uit van externe straling, waarbij het effect van radioactieve stoffen die men op andere wijzen heeft binnen gekregen, zoals inhalatie, niet is betrokken. Bij grote doses functioneert dit model goed en voorspelt het accuraat het extra aantal kankergevallen. Maar bij heel lage stralingsdoses gaat dit model niet op. Negeert men dit feit, en past men het model toe op een grote groep van mensen die een zeer lage dosis heeft ontvangen, dan kan dit leiden tot grove overschattingen van de gevolgen."
Het gevaar van kernafval zit hem in de radioactieve straling die effect kan hebben op het lichaam. Over het algemeen kan een menselijk lichaam met een hoeveelheid straling goed overweg maar een overdosis aan straling kan dodelijk zijn. Kernafval blijft heel lang stralingsgevaarlijk en moet dus voor lange tijd veilig opgeborgen worden.
“Het Internationaal Atoomenergieagentschap, de Europese Commissie en het Nucleaire Energieagentschap houden gezamenlijk cijfers bij over de wereldwijde productie en opslag van radioactief afval vanaf 1954. Volgens deze cijfers waren er tot en met 2016 wereldwijd bijna 38 miljoen m³ vaste radioactieve afvalstoffen geproduceerd. Hiervan was meer dan 80% als reeds (definitief) afgevoerd aangemerkt en de rest bevond zich in tijdelijke opslag. Radioactief afval met de hoogste radioactiviteit en/of met de langste halfwaardetijd (HLW) vormt het kleinste deel van de vaste radioactieve afvalstoffen wereldwijd (ca. 0.08% van totaal vrijgekomen en 0.41% van totaal opgeslagen), maar is nog niet voorzien van een definitieve afvoer.” (wikipedia: radio actief afval)
Het afval probleem is (nog) niet opgelost. Of er ooit een definitieve oplossing komt, ongevaarlijke straling voor mens en dier, weet niemand. Er zijn allerlei ideeën over maar elk idee heeft ook zijn nadelen.
Voor- en tegenstanders van kernenergie zijn het hier in ieder geval over eens: het leven aan de oppervlakte is te veranderlijk en onbetrouwbaar om kernafval duizenden of zelfs honderdduizenden jaren lang aan toe te vertrouwen. Ga maar na: in de afgelopen 100 jaar zijn er twee wereldoorlogen geweest. De bovenwereld is instabiel. De mens moet dus op zoek naar een systeem dat ‘passieve veiligheid’ biedt.
"Wat te doen? Er is gesproken over het verbannen van het afval naar de bodem van de diepste zee, maar de vraag rees al snel: moet je de kraamkamers van de wereld wel in gevaar willen brengen? Een ander idee was om het afval met raketten de ruimte in te sturen, maar wat als er bij het afvuren van de raket een ontploffing ontstaat? Als er iets misgaat zijn de gevolgen zó groot, dat het kleinste risico al bijna onoverkomelijk is.
De meeste landen pleiten uiteindelijk
voor een zogenoemde ‘geologische eindberging’. Dat is een tunnelstelsel
in de ondergrond dat miljoenen, zo niet miljarden jaren geleden gevormd
is in zout, klei of graniet. Verhoef: “Je kunt met monsters van die
lagen terugkijken in de geschiedenis en zien dat de tijd daar als het
ware heeft stilgestaan.” Naar eindberging in de Boomse kleilaag in
Nederland, die zo’n 40 miljoen jaar oud is, deden wetenschappers van
onder andere de TU Delft, TNO, NRG, Deltares, het Belgische SCK-CEN en
de Britse geologische dienst onderzoek in een programma dat in 2017 werd
afgerond. De uitkomst gaf volgens Verhoef “voldoende zekerheid” dat het
tunnelcomplex van kilometerslange gangen met dwarstunnels technisch een
werkbare oplossing oplevert." (Down to Earth, platform voor Groene Journalistiek)
(wordt vervolgd)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten