Door de val van ’s Hertogenbosch in 1629 maakte de meierij met daarin ook Oss voortaan deel uit van de Generaliteitslanden die onder direct bestuur van de Staten-Generaal vielen. De hele meierij? Nee, er was een graafschap met als centrum het stadsdorp Megen at verzet bood. Gesteund door de Duitse Keizer en de Spaanse koning, hield de Graaf van Megen vol dat zijn Graafschap niet tot de meierij van den Bosch hoort en dat de Republiek dus niks te zeggen had over Megen en de bijbehorende dorpen.
Nu had de Republiek het karwei kunnen afmaken door een legertje onder leiding van prins Frederik Hendrik van Oranje te sturen maar dat zou voor de Duitse keizer een vijandige daad zijn en vijanden had de Republiek al genoeg. Er zat dan ook niks anders op dan een commissie aan te stellen die moest uitzoeken of het Graafschap al dan niet onder de meierij valt. Een beproefde methode om het probleem zonder gezichtsverlies op de lange baan te schuiven. Een methode die tot op de dag van vandaag wordt toegepast in de voormalige Republiek.
“Na de Vrede van Münster (1648) tussen de Republiek der Verenigde Nederlanden en Spanje, werd het graafschap als onderdeel van de meierij van 's-Hertogenbosch volgens de Staten-Generaal onderdeel van de Republiek c.q. van Staats-Brabant en dus hervormd. De toenmalige graven van Megen, de Spaanse koning en de Duitse keizer dachten hier echter anders over. Een belangrijke vraag is bijvoorbeeld of het graafschap in 1648 inderdaad formeel nog tot de meierij behoorde. Dit soevereiniteitsconflict werd ten slotte onderdeel van een arbitrage-procedure (compromis) tussen de Staten-Generaal en de keizer, welke laatste voor de toenmalige Duitse graaf van Megen opkwam. Er werd een arbitragecommissie van diplomaten en juristen ingesteld: twee leden namens de Staten-Generaal, twee leden namens de keizer, en een voorzitter op voordracht van de Staten-Generaal benoemd door de keizer. Het is niet duidelijk of deze commissie ooit tot een formeel afgerond advies kwam en zo ja, of dit advies door partijen formeel is opgevolgd.
Duidelijk is wel, dat sinds ca. 1683 de Staten-Generaal de facto Megen als een zelfstandig graafschap gingen zien wat het bleef tot 1795, toen het Frans werd. Toen werd tevens de burgerlijke stand ingevoerd wat elders in Nederland pas in 1811 gebeurde. Op 5 januari 1800 werd het door Frankrijk bij het verdrag van Parijs verkocht aan de Bataafse Republiek; pas toen werd Megen weer onderdeel van Brabant en Nederland. Daarna werd ook Megen onderdeel van het Koninkrijk Holland van 1806 tot 1810, om daarna voor de tweede keer Frans gebied te worden van 1810-1813. In 1814 ging het met de rest van Nederland op in het Koninkrijk der Nederlanden.” (Wikipedia: Megen)
Zodoende werd het Graafschap Megen een katholiek vrijstaatje aan de Maas. Terwijl in het nabij gelegen Oss het katholieke leven zoveel mogelijk werd afgeknepen door het protestantse Generaliteitsbestuur, een soort koloniale bezetting door de Republiek, zochten de Ossenaren voor hun katholieke zieleheil hun toevlucht in Megen. Ze konden op hun klompen gerust naar de Heilige Misviering en andere katholieke feestelijkheden in Megen gaan. Den Bosch mocht dan gevallen zijn, Megen bleef zelfstandig Republiek met de gevangenistoren aan de dijk als een symbolische opgestoken vinger naar de Republiek.
De ironie wil dat de Franse oorlogsgeneraal Napoleon met zijn bezetting van Holland de Brabanders na ruim tweehonderd jaar het volwaardige burgerschap gaf en Megen verenigde met de Bataafse Republiek door hun rechten op het Graafschap te verkopen aan de Republiek. Een betere gewoonte dan oorlog voeren. Noord Vietnam zou dan Zuid Vietnam kunnen kopen of andersom. Dat is veel menselijker en goedkoper dan oorlog voeren.
Ingewikkeld. Ook nooit iets over gehoord tijdens de geschiedenisles.
BeantwoordenVerwijderen