BIJ DE DOOD VAN EEN MISLUKTE HELD

Rechts Eden Pastora, alias Comandante Cero. Naast hem zijn vriend én vijand president Daniel Ortega, vroegere held van de Sandinistische revolutie nu een klassieke Latijns Amerikaanse monarchale dictator. Eden Pastora had alles in zich om een tweede Latijns Amerikaanse Che Guevara te worden maar dan fatsoenlijker. Zijn fatsoen gepaard aan een gebrek aan politiek inzicht maakte van hem een mislukte held.

Eden Pastora of  Comandante Cero (Nul) een mislukte revolutionair waar Latijns Amerika zo rijk is, is van de week op 84 jarige leeftijd gestorven. Hij vestigde zijn heldendom in 1978 met de overval op het Nicaraguaanse parlement waar hij parlementsleden incluis familie van dictator Somoza gijzelde. Hij eiste de vrijlating van revolutionairen waaronder Daniel Ortega en Tomas Borge en een half miljoen dollar. Somoza moest buigen voor Commandante Cero die ook nog eens een vrijgeleide kreeg met zijn mannen. Met de branie overval van Cero had de Sandinistische revolutie wereldfaam gekregen.

Een allegaartje van revolutionairen in een trainingskamp van Comandante Cero in Nicaragua dichtbij de Costaricaanse grens. Juni 1979 vlak voor de Sandinistische overwinning. cero hield met zijn legertje een paar duizend militairen van de nationale Garde van dictator Somoza aan het werk waardoor het noordelijk front van de Ortega's meer bewegingsvrijheid had. Foto: petrus nelissen

Toch werd hij niet de held van de Sandinistische revolutie en ook niet van het Nicaraguaanse volk. Hij verloor het van gehaaide politici en pathologische leugenaars voor de goede zaak van de gebroeders Daniel en Humberto Ortega en van de Marxistische dogmaticus Tomas Borge. Die namen na de revolutie in 1979 de leiding van regering, leger en media in handen naar ik aanneem mede georchestreerd door Cuba’s geheime dienst.

Commandante Cero werd vice-minister onder leiding van Minister Tomas Borge van Binnenlandse Zaken. Cero moest buigen voor de macht van Borge die notabene was bevrijd door de Cero’s brutale actie in het parlement. Het duurde nog even voordat het tot Cero doordrong dat hij door zijn Sandinistische vrienden op een zijspoor was gezet en tegelijk deel uitmaakte van een nieuwe linkse dictatuur.

Gewonde Sandinist van het legertje van Cero in een geïmproviseerd ziekenhuis in Las Vueltas, op Costaricaanse grondgebied in de nabijheid van de Nicaraguaanse grens. Costa Rica liet de Sandinisten oogluikend op haar grondgebied toe. Juni 1979. Foto: petrus nelissen

In 1981, twee jaar na de overwinning van de Sandinisten op Somoza, brak hij met de Sandinisten en trok zich terug op zijn voormalige thuisfront aan de grens met Costa Rica waar hij aankondigde een gewapende strijd te beginnen om de revolutie terug op het rechte pad te krijgen. Hierdoor kwam hij tegen wil en dank terecht bij de Contra’s bestaande uit voormalige leden van het verslagen leger van Somoza, die de Sandinisten vanuit het noorden en Honduras bestookten met hulp van de president Reagan. Maar de Amerikanen zagen hem niet staan of hadden het Zuidfront militair niet nodig.

Ondertussen was Cero een doelwit geworden van de Nicaraguaanse regering. In 1984 ontsnapte hij maar net aan een moordaanslag tijdens een door hemzelf georganiseerde persconferentie. Er kwamen 11 mensen om. Cero zelf werd ernstig gewond. In 1986 hield hij het voor gezien en ging in Costa Rica wonen waar hij ook de nationaliteit van aannam. 

Revolutionaire kindsoldaat in het ziuidelijk Sandinistisch front van Comandante Cero. Hij was daadwerkelijk bij de strijd betrokken. Juni 1979. Foto: petrus nelissen

In 1988 sloten de Sandinisten een akkoord met de Contra’s waarna verkiezingen volgden. Cero sloot zich aan bij de Sociaal Christelijke Partij die tot de oppositie behoorde. Tijdens die verkiezingen bleek dat hij naast zijn militaire kapitaal door zijn optreden ook zijn politieke kapitaal onder de bevolking had verspeeld.

Daarop herstelde hij zijn banden met de Sandinisten en kreeg onder de opnieuw gekozen president Daniel Ortega de functie van “Gedelegeerde voor de ontwikkeling van het bekken van de Rivier San Juan”, de rivier waar hij zich altijd thuis voelde. Maar zelfs daar ging het nog mis toen hij meende ten koste van Costa Rica de rivier te kunnen uitbaggeren ter voorbereiding van een kanaal tussen de Atlantische en Stille Oceaan.

Nicaraguaans boerengezin (campsino) in het binnenland op wiens grond het Sandinistisch prilitieve trainingskamp was geïnstalleerd. Juni 1979. Foto: petrus nelissen

Ondertussen was hij een trouwe aanhanger van president Daniel Ortega die zich meer en meer naar Cubaans voorbeeld ontpopte als een absolute monarch van linkse snit. Hij stierf in een ziekenhuis in de hoofdstad Managua aan een longinfectie, vermoedelijk Covid 19. Hij ruste in vrede.