donderdag 16 mei 2013

ROME EN DE MOEDER VAN ALLE VERHALEN

Dit beeld van de terechtgestelde Jezus in een Romeinse kerk laten weinig aan de verbeelding over.

Ik denk dat je het verhaal, het evangelie van de geboorte van Jezus Christus en zijn dood, gerust de moeder van alle verhalen kunt noemen. Zeker als je er het Oude Testament meetelt als side-stories. Het verhaal bevat alles wat elk goed verhaal moet hebben: een hoofdpersoon die naast mens ook nog eens de zoon van god is, je moet maar durven om met zo'n verhaal te komen. Het verhaal vertelt van zijn dramatische geboorte in armoedige omstandigheden. Hij wordt wereldberoemd maar is ook eenzaam. Hij vindt erkenning en heeft succes maar ook wantrouwen, miskenning en jaloezie. Hij gaat in zijn korte leven met rijken maar ook en vooral met armen om. Hij is opstandig en tegelijk erkent hij gezag. Hij heeft een schare volgelingen maar sommigen plegen verraad.

De combinatie van deze 2 beelden toont de invloed die de oudheid gehad heeft op de Christelijke kunst. 

Tegelijkertijd is het ook inhoudelijk een ijzersterk verhaal. Vorm en inhoud gaan perfect samen. Het is een goddelijk én een menselijk drama ineen dat iedereen, man of vrouw, jong of oud, arm of rijk kan navoelen en meebeleven. Een jonge vrouw die ongevraagd moeder wordt van notabene de zoon van God. Welke aanstaande moeder beleeft haar moederschap niet als de geboorte van een goddelijke zoon of dochter? Een dramatische geboorte want er blijkt nergens plaats te zijn voor een onverwachte bevalling vanwege een door de autoriteiten georganiseerde volkstelling. De politiek bepaalt de omstandigheden waarin de zoon van God wordt geboren. Het wordt daardoor een armoedige geboorte maar wel aangekondigd bij armoedzaaiers van herders en gek genoeg ook erkend door koningen uit onbekende, ver weg gelegen landen.

De pauselijk troon in de Basiliek van St. Jan van Lateranen: macht, pracht, kunst, verhaal, symboliek en eenzaamheid.

Vervolgens blijkt het kwaad in de persoon van koning Herodes het gemunt te hebben op deze pas geboren koning? Hij voelt zich bedreigd in zijn positie en laat daarom alle pas geborenen in en om Betlehem vermoorden. Een dodelijk misverstand. Het gezin slaat op de vlucht notabene naar Egypte, het land waar hun voorvaderen ooit als slaven uit zijn gevlucht. De ouders hebben het daarna nog vaak moeilijk met hun kind. Uit alles blijkt dat hij een eigen weg zal gaan. Een weg die zijn ouders niet altijd begrijpen maar waar ze volgens hun zoon vertrouwen in kunnen hebben.

Het leven van Jezus blijkt er een te zijn met bewondering en aanbidding van het publiek vanwege zijn preken en wonderen. Hij krijgt volgelingen waarvan enkelen zich laten verleiden tot verraad, leugens en ongeloof. Zijn dramatische publieke terechtstelling wordt door gezaghebbers en autoriteiten op verraderlijke en gruwelijke wijze voorbereid waarbij het immer wispelturige volk hem in de steek laat omdat hij niet de politicus blijkt te zijn waarop ze gehoopt hadden.

Nog steeds vinden tussen de pracht en praal van de kerken van Rome erediensten plaats. 

Het is geen wonder dat deze geraffineerde soap nog altijd miljoenen mensen in de ban houdt, hen troost biedt en steunt in hun dagelijkse sleur en worsteling om het hoofd boven water te houden, vooral geestelijk. Het is geen wonder dat dit verhaal duizenden kunstenaars, schilders, dichters, beeldhouwers, architecten, componisten en musici in de loop der eeuwen heeft geïnspireerd en tot op de dag van vandaag is blijven inspireren. Onze cultuur is er mee doordrongen tot in zijn diepste poriën en bouwt nog altijd voort op wat dit verhaal heeft voortgebracht. Dit alles maakt een bezoek aan Rome, waar dit verhaal zijn wereldwijde triomftocht is begonnen, de moeite waard.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten