MEXICAANSE VERTELLINGEN 7. DIEGO

 

Een revolutionair.  

Diego Castillo is een kind van zijn dorp. Het is een klein dorp, eigenlijk een grote familie waar iedereen even arm is of even rijk. Het is maar hoe je het bekijkt. Het bestaat uit twee straten, een doorgaande weg waarlangs winkels en huizen staan en een winkelstraatje parrallel daaraan, bestraat met keien en dat grenst aan een armoedig parkje tevens pleintje. Dit gaat door voor het centrum van het dorp. 

 

Er wordt geen honger geleden. Elk gezin heeft een stuk grond dat van de gemeenschap van de gemeenschap is. Gezinnen krijgen het in bruikleen. Op de percelen wordt voornamelijk mais en bonen voor eigen gebruik verbouwd. De meeste gezinnen hebben een bescheiden veestapel: een koe of wat, enkele schapen, geiten en een paard. Het dak boven hun hoofd hebben ze met hulp van vrienden en buren gebouwd.

Diego loopt tot wanhoop van zijn moeder als kind steeds van huis weg, lukraak de velden in. Ze is bang dat hij in een sloot of het beekje zal vallen en verdrinken. Diego is niet alleen een wegloper, hij is ook niet bang van dieren. 

Hij gaat net als de andere kinderen van zijn dorp naar school, een eenvoudige school met een paar klaslokalen. Daar leert hij lezen, schrijven en rekenen. Hij is een prima leerling.

Na schooltijd helpt hij zijn ouders op het land. Het liefst rijdt hij paard. Eenmaal gezeten op het paard voelt hij zich vrij. Voorlopig blijft het bij kleine rondjes rond het veld of het huis. Hij is nog te jong om alleen te paard erop uit te gaan. Als hij goed kan paard rijden, leert zijn vader hem jagen op klein en groot wild in de velden en de bossen. Zo leert Diego schieten en het mes hanteren. 

Rond zijn zestiende mag hij er alleen op uit trekken. Hij rijdt met zijn paard de bergen in om in de bossen op de hellingen te jagen. Als het kan blijft hij een nacht of langer van huis. Hij eet dan het zelf geschoten wild dat hij op een vuurtje klaar maakt. 

Op zulke momenten voelt hij zich een vrij man die leeft met en van de natuur. Bij het zien van de sterren aan de hemel voelt hij zich opgenomen in het universum. De geur van rook en vuur geeft hem een diep gevoel te leven. De nachtelijke geluiden van de wind in de struiken en bomen, het geritsel van dieren en het geluid van de sprinkhanen stellen hem gerust voor het slapen gaan.

De toekomst van Diego ligt vast zoals die al generaties lang vast ligt. Hij zal net als zijn vader en voor hem diens vader en zo verder een stuk land krijgen, trouwen met een vrouw uit het dorp, een huis bouwen en een gezin stichten. Niemand die daar aan twijfelt, ook Diego zelf niet. 

Maar op een dag waaiert een grote troep gewapende mannen het dorp binnen. Ze slaan hun kamp op en rond het pleintje in het dorp op. Diego beseft al snel dat dit mannen van Pancho Villa zijn, de onoverwinnelijke generaal van de revolutie. Die naar wordt beweerd zijn revolutionaire carrière is begonnen door van de rijken te stelen en de buit aan de armen te geven. Dat maakt hem tot een volksheld. 

Zijn heldhaftige levenstocht begon met de moord op de landeigenaar die zijn zus verkracht had. Er zat niks anders op dan de bergen in te vluchten. Daar zette hij zijn kruistocht tegen de landeigenaren voort. Toen de revolutie tegen dictator Porfirio Diaz uitbrak, sloot Villa zich aan bij de opstandelingen. Pancho bleek een te taaie tegenstander te zijn voor zijn leger.

Zodoende wordt hij een nog grotere held dan hij al was. Pancho Villa wordt een machtig man, die reputaties van politici en zelfs presidenten kan maken of breken. Zijn macht strekt zich uit tot aan Mexico-stad, de hoofdstad van het land. De troepen in zijn dorp zijn op weg naar de hoofdstad.

Die avond beseft Diego dat deze troep van Pancho Villa de kans van zijn leven zijn om aan zijn bestemming te ontsnappen, het dorp te verlaten en een vrij leven te veroveren. De revolutie zal nieuwe wegen voor hem banen. Zonder aarzeling haalt hij zijn paard van stal, zijn geweer van de muur, steekt zijn mes tussen zijn riem en gaat met de troep mee. Hij is revolutionair geworden.