12. TERUG NAAR NIJMEGEN. GEESTELIJKE SCHOONMAAK

 

 Kritiek op de Sovjet-Unie werd door Bakker niet geaccepteerd ook niet toen Rusland Hongarije binnenviel in 1956 en Praag in 1968. Desondanks wist Bakker zich tot een achtenswaardig kamerlid op te werken en kreeg zelfs een zaal in de Tweede Kamer naar hem vernoemd.

Nu ik tijd over heb, besluit ik de zogeheten  "Jonge Marx" te gaan lezen. Tijdens mijn verblijf van negen maanden in Colombia is een deel van de studenten bevallen van de CPN. Ik wil weten hoe dat zit. Colombia heeft twijfel gezaaid over de houdbaarheid van linkse ideeën en opovattingen. De katalysator voor de radicalisering onder mijn collega studenten zijn de Vietnam oorlog, de apartheid in Zuid Afrika, de onafhankelijkheidsoorlogen in Angola en Mozambique en de Amerikaanse Black Power beweging. Er zijn er vast nog meer maar die ben ik vergeten. 

De keuze voor de CPN is het gevolg van een grote geestelijke schoonmaak die in het katholieke Nijmegen is begonnen met het verlies van het geloof in God en de Roomse kerk. Het universitaire bolwerk van het Roomse geloof krijgt almaar meer scheuren. Dankzij de welvaart, de evolutieleer en de anti-conceptie pil is God niet meer nodig ter verklaring van de lotsbestemming van de mensheid. We doen het voortaan zelf.

Afgezet tegen de wetenschappelijke en technologische vooruitgang wordt het Godsbesef een naïef sprookje. Alles wijst erop dat wij mensen de wereld zelf in de hand hebben als we maar verstandig en redelijk zijn. Er ontstaat zelfs een politieke partij met “redelijkheid” als wapen in het vaandel. Maar zeg nou zelf, hoe redelijk is de mens eigenlijk? Als we frank en vrij om ons heen kijken valt dat behoorlijk tegen. Er is meer onredelijkheid in de wereld dan redelijkheid. 

Lid worden van de CPN gaat mij te ver. Ik heb een keer bij de gemeenteraadsverkiezingen op de Pacifistiese Socialistiese Partij gestemd maar meer vanwege hun pacifisme dan hun socialisme. 

Ik ben allergisch voor autoritair gezag. Ik hou het in het leven liever speels en relativerend. Vandaar mijn voorliefde voor provo’s en  kabouters met hun witte fietsen plan en andere acties die de burgermaatschappij spelenderwijs ontregelen. Het vrijgevochten leven op de boerderij aan de Jacobslaan past meer bij mijn levensstijl dan de partijdiscipline van de CPN. Bij mij geen partijdiscipline als offer voor het welzijn van het proletariaat en de klassenstrijd.

Om rustig te kunnen lezen ga ik na het ontbijt op de brommer naar de universiteitsbibliotheek. Ik heb 'Die Frühschriften' (uitgave Kröner) van Marx (1837-1848) aangeschaft. Het is wel oppassen met het Duits. Soms is vanuit het Nederlands een voor de hand liggende betekenis van een woord helemaal anders in het Duits. Marx schrijft met veel Duits filosofische omhaal maar is er niet minder scherp om.

(wordt vervolgd)