zaterdag 3 december 2016

IN ROUW OM AMERIKA

spotprent van petrus

Ik ben in de rouw om het Amerika zoals ik dat gekend en vertrouwd heb. Niet dat ik het altijd eens ben geweest met de Amerikaanse regeringen, leiders en politiek. Integendeel, ik ben politiek actief geworden in een tijd van demonstratief verzet op straat tegen de Amerikaanse oorlog in Vietnam, tegen het kolonialisme in Afrika en de uitbuiting in Latijns Amerika. De beruchte of rampzalige jaren zestig, het is maar hoe je het bekijkt.

In de loop der jaren werd ik door ervaring wijzer en schoof wat meer naar links van het midden. Rechtse autoritaire regimes kende ik van Derde Wereld landen. De werking van linkse dictaturen leerde ik kennen in Midden en Oost Europa, in Rusland en Cuba. Ik werd meer dan ooit een overtuigd democraat. En als democraat vertrouwde ik op twee politieke realiteiten: de Europese Unie en de Verenigde Staten.

Dat Westen was mijn rugdekking toen ik als internationale vakbondssecretaris in Derde Wereld landen werkte. Ik hoopte met solidariteit en kennisoverdracht mee te bouwen aan de ontwikkeling van vrije, rechtvaardige en meer welvarende landen. Een moeizaam werk dat in mijn jonge tijd zwaar werd onderschat. 

Men dacht dat armoede, de misère en ellende vooral een kwestie van geld was. Ideologen dachten dan weer dat het een kwestie was van de juiste linkse ideologie. De val van het communisme maakte een eind aan die valse droom. Dat geld al evenmin de oplossing is, bewezen rijke olielanden als Nigeria, Libië, Irak, Syrië, Venezuela en Mexico. De opbouw van een sociaal rechtvaardig en welvarend democratisch land is een ingewikkelde en moeizame zaak.

Ondanks dit besef vertrouwde ik erop dat de VS en Europa, samen met nog een handjevol landen voor politieke en economische stabiliteit zouden blijven zorgen zodat het timmeren aan de democratische welvaartsweg in de Derde Wereld stug zou kunnen worden volgehouden. Maar nu, na de Brexit en de verkiezing van Trump tot president van de VS, is de wereld een stuk onzekerder en dus ook instabieler geworden.

Ik kan er niet meer op vertrouwen dat het goed zal komen, wat vroeger onder bijvoorbeeld presidenten als  Nixon en Reagan nog wel het geval was. Maar nu bijna 30 jaar na de val van het Communisme, lijkt nu ook de val van het liberale kapitalisme met zijn democratische politieke en rechtsorde nabij. De Europese Unie is als gevolg van de Brexit, de ruzie om geld en de mogelijke komst van extreem rechtse regiems bezig te vervallen tot een machteloze  en onderling ruziënde club. De kans dat de EU in de wereld nog voor stabiliteit, sociale rechtvaardigheid en democratische rechtsorde zal staan, wordt met de dag kleiner.

De VS gaat onder Trump een al net zo onzekere toekomst tegemoet. Trump zet doelbewust de vrije pers onder druk, hij maakt journalisten op elke bijeenkomst van zijn aanhang verdacht en belachelijk tegelijk. Waarom doet hij dat? Opdat ze bang van hem worden? Om te intimideren en op die manier vrij spel te krijgen zoals zoveel kleine en grote autoritaire leiders voor hem al hebben gedaan, van Poetin tot Erdogan? 


Hij dreigt heel veel internationale afspraken en overeenkomsten op te zeggen en het mensenrechtenbeleid van de VS in de vuilbak te gooien. De komst van Trump zet alles op scherp. Er hoeft maar iets te gebeuren en we hebben een uitslaande brand of erger. Ik hou mijn hart vast.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten