HET CUBAANSE PLAN B (met laatste nieuws over arrestatie Ramon Escobar)

LAATSTE NIEUWS

Het Cubaanse echtpaar Escobar met rechts Ramon, redacteur van een boogkrant die net gearresteerd  is, en zijn vrouw, de wereld beroemde blogster Yoani. De foto is gemaakt in hun appartement in Havana in 2008.

Ramon is tezamen met andere dissidenten gearresteerd. Dit heeft waarschijnlijk alles te maken met het herstel van de diplomatieke betrekkingen tussen de VS en Cuba. De dictatuur probeert met harde repressie te voorkomen dat de Cubaanse bevolking eindelijk het heft in eigen hand zou nemen, daarin aangemoedigd door de nieuwe ontwikkelingen. De angst zit er bij de gebroeders Castro en hun maten dus in ieder geval goed in. 

President Raul Castro in zijn nieuwe outfit. (een digitale fotobewerking van petrus)

Het ziet er naar uit dat Raul Castro begonnen is met de uitvoering van plan B, herstel van de betrekkingen met de Verenigde Staten. Waarom denk ik dat? Lees er de Cuba Weblog “Cuba houdtrekening met een leven na socialistisch Venezuela” van 29 mei jongstleden maar op na. Toen driegde het socialistische bewind in Venezuela onder druk van protesten van de oppositie te bezwijken. Dat zou voor Cuba een net zo grote ramp zijn als de val van suikeroom Sovjet Unie in het begin van de jaren negentig.


“Het Bruto Binnenlands Product toen daalde toen met een derde, zegt Joaquín Infante Ugarte, plaatsvervangend hoofd van de Nationale Associatie van Cubaanse Economen en Accountants. De jaren negentig waren een moeilijke tijd voor de Cubanen toen de lokale economie er nauwelijks in slaagde tegemoet te komen aan de grootste behoeften van de Cubanen, met name voedsel. De Cubaanse president is vastbesloten een soortgelijke ramp te voorkomen en doet alles om Maduro te steunen. Maar hij werkt ook aan een plan B voor het geval de koers in Caracas wijzigt.”


Hoe afhankelijk is Cuba nu van het socialistische Venezuela? 

“Cuba is afhankelijk van Venezolaanse olie; Caracas levert dagelijks 80.000 vaten olie hoewel de leveranties in het laatste jaar met 20 tot 30% terugliepen. De financiële voorwaarden waaronder de olie wordt geleverd zijn aantrekkelijk en het grootste deel wordt betaald doordat Cuba het land voorziet van duizenden gezondheidswerkers, vooral artsen en verpleegsters. De handel met Venezuela voorziet Cuba voor 20% van zijn Bruto Binnenlands Product.” 


Venezuela betaalt ongeveer 8 miljard dollar per jaar voor de artsen en gezondheidswerkers die in Venezuela werken. Uit berichten blijkt echter dat de gezondheidswerkers massaal weglopen. Ze hebben geen zin om voor hun president te werken die hun geen enkele vrijheid laat, zelfs niet om te zeggen wat je denkt. Je staat altijd onder staatscontrole waar je ook gaat of staat. Met name de Revolutionaire Buurtcomité's houden je in de gaten. Zij zijn wat de Stasi was in de voormalige Communistische Duetsche Demokratische Republik.

Nu de olieprijs ook nog eens met de helft gedaald is, wordt het verlies voor Cuba mogelijk onhoudbaar. Daarmee dreigt Cuba opnieuw net als na de val van de Sovjet Unie een groot deel van zijn buitenlandse inkomsten te verliezen. En net als toen dreigt daardoor opnieuw de levensstandaard een dramatische val te maken, misschien nog wel dramatischer dan na de val van de Sovjet Unie. Er zijn ook geen landen meer die de gaten in de begroting met gratis schenkingen uit ideologische of geopolitieke overwegingen kunnen vullen. Kortom, het Cubaanse regime zit muurvast. Er lijkt geen uitweg te zijn.

Vandaar een plan B. Op 29 mei was dat plan B nog niet bekend. Nu dus wel, namelijk het herstel van de diplomatieke banden tussen Cuba en de VS. Daarmee komt een einde aan de al meer dan 50 jaar durende Koude Oorlog tussen beide landen. De Noord Amerikaanse president Obama kan daarmee alsnog geschiedenis te schrijven, iets wat hem tot nu toe onvoldoende gelukt is. Voor Cuba houdt het herstel van de banden in dat ze de strijdbijl tegen de eeuwige vijand begraven. Het ziet er dus naar uit dat daarmee het Noord Amerikaanse imperialisme alsnog gewonnen heeft.

In feite is dit een erkenning van wat al lang gaande was. De Cubaanse economie profiteert namelijk al jaren van de pakketten en het geld die Cubaanse vluchtelingen jaarlijks vanuit de VS naar hun familieleden in Cuba sturen. De Cubanen moeten daarover belastingen bedragen en die lopen in de tientallen miljoenen dollars per jaar. 

Wat de politieke gevolgen zullen zijn op de langere termijn is moeilijk te zeggen. Je kunt stellen dat het herstel van de diplomatieke betrekkingen tussen beide landen het eerste gat is in de muur tussen Cuba en de VS. De geschiedenis leert dat als er eenmaal een gat is, de muur spoedig zal vallen. Dat zou ook wel eens in dit geval kunnen gebeuren. Het is alleen te hopen is dat dit dit niet gepaard zal gaan met voorafgaande bloedige onderdrukkingen van de bevolking. Als dat zou gebeuren, zouden de democratische Latijns Amerikaanse landen zich moeten laten gelden desnoods met de dreiging van een interventie. Het wordt hoog tijd dat men in Latijns Amerika de democratie serieus gaat nemen.