INDIVIDUALISERING

RUTTE EN SAMSOM DOEN ACROBATISCHE COALITIEOEFENINGEN
(een digitale fotomontage van Petrus)

Mijn vorige blog eindigde met de vraag waar de Nederlandse politiek heen gaat? Naar meer solidarisering of naar meer individualisering? Tot nu toe is dat niet duidelijk. Grofweg kun je zeggen dat VVD en D66 als liberale partijen op zowel economisch als ethisch vlak voor verder gaande individualisering zijn en dat links met PvdA, SP en GL op economisch vlak voor de voortzetting of uitbreiding van de solidarisering zijn maar op ethisch vlak liberaal zijn, dus kiezen voor verdergaande individualisering (individuele verantwoordelijkheid).

Ethisch kunnen PvdA en VVD zich dus wel vinden. Economisch daarentegen zijn ze elkaar tegenpolen. Niks nieuws natuurlijk maar wel verwarrend als er geen duidelijke koers is van zo'n coalitie van tegengestelde maatschappelijk-economische opvattingen Zo wilde de PvdA de zorgpremie gebruiken om te nivelleren. Wonderlijk genoeg was VVD leidsman Rutte daarmee akkoord gegaan. Wonderlijk omdat nivelleren nu eenmaal niks is voor liberalen. De VVD kwam daar dan ook tegen in opstand zodat het hele plan alsnog moest worden afgeblazen.

Het compromis met de PvdA was toen om via het belastingstelsel te nivelleren. In hoeverre dat intussen ook gebeurt, is voor een gewone burger niet te achterhalen zeker niet nu ook D66, de Christen Unie en de SGP een begrotingsakkoord hebben met het kabinet Rutte. Volgens mij weten zelfs Binnenhofwatchers niet meer hoe het zit. Kranten publiceren overzichten maar veel wijzer word je er niet van. Geen wonder dat de burger het vertrouwen in de politiek kwijt raakt.

Nu zag ik gisteren op TV en las ik in de kranten dat de zorgverzekering volgend jaar meer op maat kan worden geleverd waardoor de zorgpremie voor de een lager wordt en voor de ander hoger. Ben je jong en gezond kun je volstaan met een romp-zorgverzekering, zeg maar het minimale, eventueel te combineren met een maximaal eigen risisco. Dat betekent een veel lagere zorgpremie. Ben je daarentegen ouder en nogal eens ziek of heb je veel zorg nodig dan moet je een maximale zorgverzekering met een minimaal eigen risico afsluiten en dus betaal je een hogere premie. Blijkbaar gaan we in de zorgverzekering de kant op van verder gaande individualisering of wat je ook kunt zeggen de-solidarisering of misschien zelfs wel Amerikanisering.

Staatssecretaris Klijnsma stuurt intussen aan op een verdergaande aanscherping van de wetgeving voor sociale uitkeringen. Je zou ook kunnen zeggen verder gaande responsabilisering wat tevens ook weer wijst op individualisering. Je moet als het ware meer verantwoordelijkheid nemen voor je uitkering door vrijwilligers werk te gaan doen (verplicht), beter je best te doen een baan te vinden enz. Uitkeringen zijn dus geen vanzelfsprekend recht meer. Je wordt er persoonlijk op aan gesproken.

Geen wonder dat de SP volgens de kranten spreekt van een ramp. Daar twijfel ik aan. Ik heb ondertussen geleerd dat vrijblijvende financiële hulp organisaties en personen nog afhankelijker van de hulpgever maakt in plaats van zelfstandiger. Dat geldt natuurlijk niet voor elke organisatie en voor elk individu maar over het algemeen leidt hulp zonder verplichtingen niet tot meer actie en creativiteit.

Al met al lijkt het er toch op dat ondanks de grote woorden van de PvdA er meer en meer geïndividualiseerd wordt. Dit kabinet is bezig een einde te maken aan de vanzelfsprekende verzorgingsstaat. In de AOW is de solidariteit nog overeind gebleven maar je kunt je afvragen hoe lang nog? In de ziekenzorg gaat de individualisering verder. De vraag is tot hoe ver? Sociale uitkeringen worden minder vanzelfsprekend, er wordt om individuele inpanningen gevraagd. Ook hier kun je je afvragen tot hoever?

Het zou niet gek zijn als de PvdA en de VVD nu eens in grote lijnen uit de doeken deden tot hoever ze willen gaan met de individualisering of de-solidarisering zodat de burger ook weet wat hem te wachten staat. En ja om die grote lijnen vast te stellen heb je een visie nodig op mens, maatschappij en staat. Dus Rutte en Samsom laat je geestelijke broek eens zakken en vertel ons je visie.