NEDERLANDSE KOLCHOZENBOUW

De Nederlandse woningbouw is een luxe vorm van Kolchozenbouw geworden.

Nu ik langer dan 20 jaar in Vlaanderen woon, heeft verbazing over Vlaamse toestanden plaats gemaakt voor verbazing over Nederlandse toestanden. Neem nou de woningbouw. Oké het is voor Nederlandse begrippen in Vlaanderen een ongeordend boeltje maar dan wel een waar de bewoners hun gemak kunnen vinden. Een eigen lap grond, niet al teveel bemoeizucht van de overheden, geen door projectboeren en architecten opgelegde ordening, geen collectieve esthetica, kortom wonen als uitdrukking van je persoonlijke opvattingen en ideeën.

Kom daar in Nederland eens om. Daar ontbreekt elke individualiteit in het wonen. Wel zie je mensen alsnog een wanhopige poging te doen met kasteeldeuren in rijtjeshuizen, opgeschaalde tuintjes tot paleistuinen, een beeldengalerietje of ander kunstzinnige aanpak die de buurt moet overtuigen van de persoonlijke smaak van de bewoner. Maar al die persoonlijke smaken verzuipen in de van hogerhand opgelegde ordening in rijtjeshuizen, vrijstaande woninkjes op kaveltjes, collectieve speelpleinen enz.

De Vlamingen hebben ook geen huizencrisis zoals in Nederland omdat ze zich niet gek hebben laten lullen door banken en andere financiële whizzkids. In Nederland kon je daarentegen met een zo hoog mogelijke hypotheekschuld legaal de belasting ontduiken. Voor de Vlaming was en bleef hun huis eerst en vooral een woonhuis waar ze het liefst de rest van hun leven in willen slijten. Geen speculatiepandje ten koste van overheid en medeburgers. In Vlaanderen bestaat dan ook geen woonbubbel waar 30% of meer lucht uit moet.

Als gevolg van de crisis ligt in Nederland nu de hele bouw plat. Bedrijven failliet, gemeenten in de schulden als gevolg van grondspeculatie (de Nederlandse bestuurders kunnen er ook wat van!) en massale werkloosheid. De grootschaligheid van de Nederlandse bouw keert zich nu tegen de bouw zelf. Er is geen grootschalig geld meer om te bouwen en wat er nog is, wordt afgeroomd door de politiek om de gemaakte schulden te delgen en het staatskas tekort te dekken.

Je zou denken dat als er geen groot geld meer is, gebruik dan het kleine geld, dat van de particulieren die zich suf sparen tegen zowat 0% rente op de bank om de banken uit hun problemen te halen. Laat die mensen met hun eigen geld een huis bouwen zoals ze in Vlaanderen altijd al doen. De gemeente zorgt voor zo goedkoop mogelijke kavels en de mensen krijgen alle ruimte om naar eigen inzicht hun huis te bouwen.

Je hebt het nog niet bedacht of je ziet op de Nederlandse beeldbuis in het 8 uur journaal een itempje over particuliere woningbouw. Om wanhopig van te worden want het was alles behalve particulier. Het was een grootschalig opgezet woonblok waar elke eigenaar in collectief overleg zijn eigen doosje mocht inrichten. Dat bedoel ik nou. Nederlanders houden ervan om als konijnen in hokken gestopt te worden en de bestuurders vinden dat heerlijk want overzichtelijk. Gemakkelijk om onder controle te houden met welstandscommissies, veiligheidsinspecties en heffingen.

Maar ook al zou plotseling de geestelijke vrijheid zich meester maken van de Nederlandse overheden en hun lakeien dan natuurlijk heb je niet zo maar meteen zoals in Vlaanderen al die kleinschalige bouwbedrijfjes. Het ondernemerschap is in Nederland immers ook grootschalig. Geen kleine bedrijven meer van de loodgieter, elektricien, metselaar, timmerman enz. Kortom, Nederland heeft nog een lange weg te gaan om zijn grootschalige, overgeorganiseerde bouwwereld om te bouwen naar een kleinschalige nijverheid met goed georganiseerd vakmanschap. De Nederlandse woningbouw is gecollectiviseerd. Het is Kolchozenbouw geworden.