JEROEN DIJSSELBLOEM

Vanwege de tentoonstelling "Frans Hals. oog in oog met Rembrandt, Rubens en Titiaan in het Frans Halsmuseum te Haarlem, vond ik het wel zo toepasselijk om een digitale fotocollage te maken met een schilderij van Frans Hals. Oorspronkelijk is dit een portret van Willem van Heythuyzen uit ongeveer 1625. Bovendien lijkt het portret ook enigszins overeen te komen met het nogal zelfverzekerde karakter van Dijsselbloem.

Wie is Jeroen Dijsselbloem? Langzaam maar zeker krijgen we een publiek en politiek antwoord op die vraag. Niet vanwege zijn functie van minister van Financiën maar de daarvan afgeleide functie van voorzitter van de Eurogroep financiën. Dank zij de bankencrisis in de Eurozonelanden staat Dijsselbloem niet alleen op de voorpagina's van Nederlandse kranten maar van de hele internationale pers. Dat daar ook artikelen verschijnen om hem te beschadigen of zelfs van zijn post te verjagen, is normaal. Een kwestie van belangen – van de financiële wereld – en soms ook regelrechte politieke afgunst. Maar zo lang Dijsselbloem gesteund wordt door Duitsland is er geen vuiltje aan de lucht.

Ook in Nederland hebben sommige politiekers en journalisten moeite met de nieuw verworven positie van Dijsselbloem. Ik proefde onlangs nog bij Ferry Mingelen en Twan Huijs enige laatdunkendheid over zijn zogenaamde dubbelfunctie van Minister van Financiën en Voorzitter van de Eurogroep Financiën. Dezelfde laatdunkendheid die je ook te horen kreeg in de media toen premier Balkenende mocht aanschuiven bij de G7. Nederland staat oh zo graag vooraan in de wereld en vertelt nog liever hoe het in de wereld moet gaan maar zodra dat leidt tot een positie van belang, zoals nu Dijsselbloem en toen Balkenende, dan slaat de politieke afgunst toe.

Ik zag gisteren Dijsselbloem bij P&W uitleg geven over de gang van zaken rond de Cyprus crisis en ik moet zeggen dat hij overeind bleef. Is dat moeilijk bij P&W? Niet meteen, maar toch. De internationale rel over zijn uitspraken over de aanpak van de Cyprus crisis – voortaan betalen de banken met hun aandeelhouders, obligatiehouders en desnoods rekeninghouders mee aan de crisiskosten – pareerde hij koeltjes. Nee, het was geen blauwdruk voor de toekomst want elk land in crisis vergt een eigen specifieke aanpak maar het moge duidelijk zijn dat de belastingbetaler geen zin heeft om telkens opnieuw op te draaien voor de kosten die bankmanagers en hun volgelingen maken. Dat is schrikken voor de financiële wereld vooral in Frankrijk en Engeland waar ze de hete adem van Duitsland in hun nek voelen.

De crisisaanpak van Dijsselbloem samen met Duitsland zou je typisch Europees kunnen noemen. Geen wild west kapitalisme door een bank zo maar pardoes failliet te laten gaan zoals gebeurd is met Lehman Brothers in 2008 met tot gevolg een wereldwijde financiële tsunami, maar ook niet het tegenovergestelde, de redding van banken op kosten van de belastingbetaler, behalve misschien in uiterste nood. Over blijft de aanpak van het gecontroleerde faillisement. Is dat nieuw? Nee, kijk maar naar wat er gebeurd is met de Belgische Fortis bank. In feite werd die opgesplitst door de terugkoop van ABN/AMRO door Nederland en het resterende deel te verkopen aan Paris Bas. Kijk wat met de Frans-Belgische bak Dexia is gebeurd: opsplitsing in een goede (Belfius) en slechte bank (Dexia). De Spaanse Caja's werden door hun eigen regering gedwongen tot fusies om faillissementen te voorkomen. In al deze gevallen hebben de aandeelhouders moeten bloeden maar in al die gevallen moest er toch nog geld bij van de belastingbetaler.

Om te voorkomen dat de belastingbetaler moet blijven dokken is nu een variant opgedoken waarin voortaan ook de grote spaarders risico lopen. Dat is nieuw en dus schrikken voor de financiële wereld die er zelf niet voor terugschrikt om hypotheekhouders met een achterstand in betaling uit hun huis te zetten. Dat je probeert bij de spaarders de schade te beperken is logisch maar dat kan nooit tegen elke prijs zijn. Het is al mooi dat er een 100.000 € garantie is per deposito is. Des te beter dus dat Dijsselbloem rustig blijft. Zijn reactie in het VK interview van vandaag dat de onzekerheid van spaargelden als gevolg van de eerder voorgestelde maatregelen in Cyprus tot een bankrun in Europa zouden leiden, er vooral een was bij journalisten, politici en opniemakers, staat me ook wel aan. Hij laat zich niet opjutten door politieke tegenstanders, media en de spreekbuizen van de financiële wereld, die zo langzamerhand denken dat de wereld van hun is. Mooi niet. Dijsselbloem is bezig het primaat van de politiek en de publieke zaak te herstellen. Dat is verstandig én vertrouwenwekkend.