EUROFREAKS

Protest van de Europese vakbeweging in Brussel.

Wie in Brussel werkt kan niet om Europa heen. Zeker niet als je kantoortje ook nog eens in de Europese wijk ligt. Je komt dan atijd wel terecht in wat ik maar voor het gemak Eurokringen noem: leden van het Europarlement, fractieassistenten, stagiaires en niet te vergeten lobbyisten. Allemaal mensen die een goed belegde boterham verdienen aan Europa. Euroscpetici zul je in die kringen, zeker niet bij Nederlanders, nauwelijks tegenkomen. Het zijn Europositivo's en sommigen zelfs Eurofreaks. Zij gruwen van Euroscpetici.

Nederlandse Europositivo's zijn dan wel weer vaak negatief over hun eigen land omdat het niet genoeg mee zou doen in Europa, teveel zijn eigen gang gaat, te weinig coördineert met Europa enz. Dat geldt nog meer voor Engelsen, Fransen en Duitsers omdat die nog meer hun eigen gang gaan. Zo betreurde een Nederlands Europese veiligheidsman dat er geen Europees optreden in Libië was, maar wel gezamelijke Engelse Franse actie. Met Syrië is het al niet anders. Ook zouden Amabassades meer samengevoegd moeten worden. In bijna alle landen van de wereld zit immers al een Europese ambassadeur al mag die niet zo heten. De oude Europese mogendheden Engeland en Frankrijk willen niet dat er verwarring ontstaat tussen hun diplomatie en die van Europa.

Nederlanders vinden dat niks want het gevolg is dat alles dubbel wordt gedaan en dat kost geld. Maar geld is voor landen als Frankrijk en Engeland niet altijd een argument. Dat is het wel voor een klein land als Nederland met zijn kruideniersmentaliteit en geen projectie van nationale macht in de wereld. Dat was in de tijd van VOC al zo. Die opereerde op basis van kosten-baten analyses van zijn koloniale activiteiten. Als een kolonie te weinig opbracht voor de aandeelhouders en dus teveel kostte, werd die opheven. Nederland is als een BV Republiek begonnen en dat werkt door tot op de dag van vandaag.

Minister Dijsselbloem (midden) als nieuwe voorzitter van de €urogroup heeft het debat in Europa over de Eurocrisis en Europa opnieuw aangezwengeld.Links van hem IMF baas Christine Lagarde (Francaise). Rechts Eurocomissaris Olli Rehn (Fin). 

Dat is niet erg, want het heeft zo zijn voordelen maar in het geval van Europa werkt dat Hollandsche zakeninstinct niet altijd omdat de andere Europese landen een andere machtstraditie en geschiedenis hebben. Je zou willen als Nederlander dat dat niet zo was maar het is wel zo en dus doe je er goed aan daarmee rekening te houden. Je kunt van de Engelsen niet verlangen dat ze hun imperiale geschiedenis van voor de Tweede Wereldoorlog, toen ze nog in de halve wereld de baas waren, vergeten. Net zo min kun je van de Fransen vragen om de Franse Glorie van het verleden te vergeten of de Spanjaarden ervan overtuigen dat ze geen speciale banden hebben met hun voormalige Latijns Amerikaanse kolonies.

Politieke eenheid kun je niet afdwingen tenzij met geweld maar dat hebben we in de Europese Unie afgezworen. Het zou bovendien ondemocratisch zijn en dat is nu net wat we als basisbeginsel in de EU hebben aangenomen. Dus we zullen het moeten doen met wat we hebben en dat zijn dus allemaal verschillende Europese landen met hun eigen belangen, hun eigen geschiedenis, hun geopolitieke plaats, hun nationale aspiraties enz. Daar kun je niet alleen kosten-baten analyses op los laten net zo min als dat in Nederland kan op onze democratische verworvenheden ook al zijn politici bereid om eeuwenoude instellingen om zeep te helpen om geld te besparen, zoals gemeenten te fuseren en provincies op te heffen. Geschiedenis in Nederland weegt ongeveer even zwaar als geld maar dat is in de rest van Europa niet zo.

Videoconferentie met Euromister Herman van Rompuy (Belg).

Nederlandse Eurofreaks zouden er daarom goed aandoen om Europa politieker te benaderen. Frankrijk en Engeland zullen op defensie en veiligheidsgebied hun eigen liedje blijven zingen, zolang bijvoorbeeld hun permanente zetel in de VN Veiligheidsraad niet vervangen is door een permanente Europese zetel. Dat kan natuurlijk ooit veranderen, maar dan niet omdat Frankrijk en Engeland dat willen vanwege de kosten maar omdat Brazilië of India een permanente zetel in de Veiligheidsraad willen. De wereldpolitiek dwingt hen er dan toe eieren voor hun geld te kiezen en meer Europees samen te werken. Zo lang dat echter niet het geval is, doen we er goed aan om Europa als een praktisch politieke constructie te zien waarin we vooral onze nationale belangen zoveel mogelijk veiligstellen.

Dat is geen Euroscepsis maar Eurorealisme. Gelukkig dwingt de Eurocrisis ons Eurorealistischer te worden. Nederlanders willen weten waar ze met Europa aan toe zijn. Geen verwijzing meer naar het verleden maar naar het nu en straks. Dank zij de Eurocrisis is Europawijd een echt politiek debat begonnen. Geen vrijblijvend gepraat over vrede en welvaart maar een soms hard en zelfs boos debat, ook tussen de landen onderling. Eurofreaks zijn outdated. Moeten we ons daar zorgen over maken. Nee, integendeel zo hoort het. Europa is politiek geworden dank zij de Eurocrisis. Eindelijk, zou ik willen zeggen.