5. KUNST MAKEN MET KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE

Beeld gegenereerd door Microsoft Designer op basis van het commando "een schilderij te maken met een gebalanceerde compositie van vlakken in de primaire kleuren blauw, rood, geel en zit die afgebakend zijn met zwarte lijnen."

 

Het plaatje hierboven werd geleverd op het commando “een schilderij te maken met een gebalanceerde compositie van vlakken in de primaire kleuren blauw, rood, geel en wit die afgebakend zijn met zwarte lijnen.” Het zou de omschrijving kunnen zijn van een Mondriaan, maar zoals je ziet is het verre van dat geworden. Het komt er zelfs niet bij in de buurt.

Wat we te zien krijgen zijn keurig opgestapelde blokken met een in zekere mate ruimtelijk effect dank zij de her en der ingebrachte schaduwen. Het zou een ontwerp kunnen zijn voor een complex van woningen of kantoren maar dan zonder ramen en groenvoorzieningen. Als logo voor een architectenbureau of woningbouwcoöperatie zou het niet misstaan.

Dat het AI programma geen nieuwe Mondriaan levert is logisch. Achter de schilderijen van Mondriaan zit een visie op mens, wereld en schilderkunst. Zijn schilderijen zijn niet uit lucht komen vallen op basis van toeval of gevoel. Daar is flink en veel over nagedacht.

Piet Mondriaan (1872-1944) , Compositie II (1930). Dit schilderij bracht op een veiling in New York twee jaar geleden bijna 50 miljoen Euro op. De waarde van dit schilderij zit hem in de visie die het  in zich draagt op mens, wereld en schilderkunst. 

Mondriaan sprak niet voor niks over de Nieuwe Beelding in de schilderkunst. Volgens hem beweegt de schilderkunst zich tezamen met het “tijdsbewustzijn” naar abstractie. De Nieuwe Beelding loopt vooruit op wat komen gaat. Dat is de individuele bevrijding in harmonie met het universele.

Mondriaan brengt in de ultieme abstractie het innerlijk (het individuele) en het uiterlijk (het universele) tezamen in een Nieuw Beeld, een harmonieus beeld dat tegelijkertijd ook schoonheid belichaamt. Schoonheid die waarheid brengt en die waarheid is, hoe kan het anders, universeel en subjectief tegelijk. (Zie voor meer “De Nieuwe Beelding in de Schilderkunst door Piet Mondriaan in De Stijl I 1917-1920

Geen gemakkelijk verhaal maar wel een oud verhaal. Al sinds het begin van zijn bestaan probeert de mens de tegenstelling tussen hemzelf en de wereld of ook wel natuur op te heffen om samen met de natuur een harmonieus geheel te vormen. Mondriaan denkt dat we als mensen daarin vooruitgang boeken.

Misschien heeft Mondriaan daarin gelijk maar ik denk niet dat AI daarbij van nut kan zijn. AI kan geen visie ontwikkelen, hooguit beelden opvissen van het internet op basis van een commando. Het is en blijft een zoekmachine.