BRIEF AAN EEN CANADESE VRIEND, 4 MEI 2025

New York Yankees 0, Blue Jays Toronto 6.
(foto: petrus nelissen, Vancouver, 28 September 2012)

Oss, 4 mei 2025

Beste E,

Ik hoop dat het binnen de gegeven de omstandigheden goed met je gaat. Je brief is alweer een maand oud. Ondertussen zijn er verkiezingen geweest in jouw land. Labor heeft gewonnen, met dank aan Trump. De conservatieve kandidaat, een Trump aanhanger,  heeft zijn voorsprong verspeeld als gevolg van de handelsoorlog met Trump. 

Dezer dagen schijnt hetzelfde gebeurd te zijn in Australië. De "Engels sprekende wereld" keert zich af van Trump en misschien wel van Amerika. Wie zal het zeggen? Alleen in Engeland schijnt een Mr. Nigel Farage furore te maken, een dikke vriend van Trump. Wat is er mis gegaan in good old England? Is de conservatieve partij met een idioot als Johnson zodanig verrot dat Farage een alternatief is geworden voor de wanhopige Britten?  Farage is notabene de man die de Britten na de Brexit gouden bergen beloofde. Tot op de dag vandaag heeft de Brexit niks goeds gebracht; niet minder vluchtelingen, geen grotere afzetmarkt en wel meer bureaucratie. 

De Amerikanen zullen in het reine moeten komen met wat ze zelf hebben aangericht door Trump tot president te kiezen. Ik denk dat je gelijk krijgt, dat ze straks minder welvarend en minder machtig zullen zijn. Ze hebben een zichzelf overschattende regering gekozen, een regering die de grenzen van macht en geld niet kennen, en daarvoor betaal je uiteindelijk een prijs. 

Vance en Rubio zijn van hetzelfde laken een pak. Als je hen hoort praten dan hoor je hoog opgeleide straatboeven die menen dat ze met een grote mond en hun macht de wereld kunnen schofferen en vervolgens naar hun hand zetten. Welnu, tot nu toe heeft ze dat niks opgeleverd, integendeel het werkt averechts, ook bij Xi en Putin.

Ik heb er altijd op vertrouwd dat het Atlantisch bondgenootschap stevig geschraagd werd door gedeelde waarden over mens, maatschappij en overheid. Sinds Trump is duidelijk dat daar flinke rot in zit. Het ziet er naar uit dat het oude continent nu bezig is zijn les snel te leren. Europa beseft nu meer dan ooit dat het zijn eigen broek moet ophouden, dat het voor de verdediging van zijn vrijheid en waarden geheel op zichzelf is aangewezen. 

Als om te bevestigen hoe verrot de relatie Europa-Amerika is,  geven Vance en Rubio verbale steun aan de Duitse rechts extremistische partij Afd, een akelige erfenis van het voormalige communistische Oost Duitsland.  Vrijheid, democratie en verantwoordelijkheid zijn moeilijk te vatten voor mensen die van het fascisme regelrecht in het vat van het communisme vielen en daar vervolgens weer uitvielen. Ze zijn volledig de weg kwijt en vallen dus terug op het "oude fascisme" van Hitler's Duitsland. Dat wordt dus nu onder de vlag van vrijheid gesteund door de regering Trump.

Ik weet niet of de Roomse paus belangrijk is voor de geestelijke oriëntatie in de moderne wereld. Naar het schijnt zijn er toch nog velen die een geestelijk houvast zoeken bij het Vaticaan. Hoe dan ook, de dood van paus Franciscus verhoogt de huidige onzekerheid. Het zou me een lief ding wezen als er een paus zou worden gekozen die Trump cum suis op zijn nummer zet, maar ik vrees dat zulks niet gaat gebeuren.

Ik denk dat het een geluk is dat Macron, Merz en Starmer (een liberaal, een christendemocraat en een sociaaldemocraat) het min of meer met elkaar kunnen vinden. EU voorzitter Ursula von der Leyen ontpopt zich als een sterke leider. Trump ontloopt haar voortdurend. Ik denk dat hij sowieso niks moet hebben van sterke vrouwelijke leiders.

De moreel sterkste politieke leider is Zelensky. De man overtreft in inzicht, vasthoudendheid en intelligentie tot nu toe elke wereldleider. Hoe hij met de mineralen deal van Trump is omgegaan is een meesterwerk van diplomatie en vasthoudendheid. Als ik de deal goed begrijp heeft zakenman en vastgoedmakelaar en voormalig holbewoner Trump bakzeil moeten halen.

Er zit niets anders op dan nu in Europa onze eigen weg te zoeken. Gek genoeg had ik dat al geleerd tijdens mijn werk bij de World Confederation of Labour WCL. De Amerikanen hadden immers niks op met de WCL, integendeel ze zetten ons zoveel mogelijk de voet dwars met hun vakbondspolitiek in Midden en Oost Europa. 

Het WCL zou nu een waardevol instrument geweest zijn voor Europa maar daar kon ik de Belgische vakcentrale ACV niet van overtuigen. Zij kozen onder leiding van hun voorzitter voor machtspolitiek en niet voor waarden. Nu zijn ze van geen enkele betekenis meer in Europa.

Misschien is het een goed idee dat Europa en Canada toenadering tot elkaar zoeken? Er wordt over gespeculeerd. Ik heb geen idee of dat ook werkelijk mogelijk is.

met veel groeten en een abrazo,