51. AMERICA LATINA. MINISTER PRONK VAN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

 

Minister van Ontwikkelingssamenwerking Jan Pronk (rechts) schudt de hand van José Merced Gonzalez, adjunct-algemeen-secretaris van het Wereld Verbond van Arbeid te Brussel, tijdens een speciale jubileum bijeenkomst in november1974. (foto: Ad van Dooren)

Dankzij de medewerking van bestuursleden van de vereniging en persoonlijke contacten worden de contacten met de vakcentrales NKV en CNV beter. Ze laten hun aarzelende houding tegenover CLAT en CLAT Nederland varen. Politiek voltrekt zich een gelijksoortige ontwikkeling. Dat is te danken aan de goede contacten die PPR Tweede Kamerlid Dolf Coppes. 

Dat alles - vakbonden en politieke partijen - maakte dat op regeringsniveau Minister Pronk van Ontwikkelingssamenwerking te kennen geeft mogelijkheden voor samenwerking met CLAT bonden in Latijns Amerika te zien.

In een interview in het maandblad ‘Onze Wereld’ van de NOVIB (15 juni 1974) spreekt hij de hoop uit dat het mogelijk zal zijn de vakbeweging in te schakelen bij het mede-financieringsprogramma. 

“Het is een belangrijke beweging in een aantal ontwikkelingslanden, die nog veel te weinig participeert in het ontwikkelingsproces en de hulpverlening. Binnenkort hebben we daar een gesprek over. En tenslotte hoop ik dat de Nederlandse regering ook direct hulp kan geven aan particulieren organisaties in ontwikkelingslanden zonder tussenkomst van organisaties in Nederland. Ik denk bijvoorbeeld aan directe hulpverlening aan bijvoorbeeld het CLAT , of aan de ANUC. Dat zou een belangrijke nieuwe dimensie in het projecten-programma van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid zijn.” (Blz.26 in Latijns Amerika, augustus 1974, 5e jaargang no.4)

Met deze opvatting schept minister Pronk een bredere basis voor ontwikkelingssamenwerking. Niet langer staat de samenwerking tussen en met regeringen voorop, al blijft die belangrijk, maar is er ook plaats voor samenwerking tussen particuliere organisaties in dit geval vakbonden. 

Het idee dat ook vakbonden in Nederland en de Derde Wereld betrokken kunnen worden bij de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking wordt gesteund door de bekende medefinancieringsorganisaties NOVIB ( links), Cebemo (katholiek) en Icco (protestants). 

In een interview dat minister Pronk heeft met Barend de Ronden van IKOR komen de opvattingen van CLAT algemeen secretaris Emilio Maspero die kunnen dienen als uitgangspunt voor samenwerking tussen vakbonden, aan de orde. 

Maspero waarschuwt voor het folkloristische derde-wereld-gedoe als een vorm van ontsnapping aan de werkelijke problemen moet worden vermeden. Wat ook vermeden moet worden is een zeker revolutionairisme dat in de plaats komt van het derde wereld folklorisme. Daarin wordt er vanuit gegaan dat als de rijke landen drastisch veranderen het vanzelf in orde zal komen in de arme derde wereld landen. 

Minister Pronk stelt vast dat het Derde Wereld folklorisme in de jaren zestig al is doorgeprikt. Daarvoor is een structurele aanpak voor in de plaats gekomen zoals de wereldwinkel beweging. Zij vertalen de problemen politiek. Zij laten zien “dat er een relatie bestaat tussen de problemen binnen de derde wereld, de problemen in de internationale verhoudingen tussen landen en de problemen binnen de rijke landen zelf.”

Vervolgens signaleert Minister Pronk dat er bewegingen zijn die de problemen loskoppelen van de derde wereld problemen. Dat zijn volgens hem de demokratiseringsbeweging en de milieubeweging. Tot slot vindt hij dat “het noodzakelijk is om door te gaan met politieke akties - maar ze zullen moeten worden overgenomen door regeringen; anders kan het niet; de activiteiten van aktiegroepen zijn er ook op gericht om te resulteren in konkrete politieke beslissingen - door te gaan met dat soort activiteiten, die te maken hebben met het hard maken van de relatie van problemen van rijke landen. Ze kunnen alleen maar in onderlinge samenhang worden opgelost.” (Blz. 26-27 in Latijns Amerika augustus 1974, 5e jaargang no.4)