64. HET BELOOFDE LAND. GEMANKEERDE DEMOCRATIE

 

Het Frente Nacional was een politiek pact tussen de Liberale en Conservatieve partij van Colombia, met als doel generaal Gustavo Rojas Pinilla uit de macht te zetten, die na een staatsgreep in 1953 van plan was zichzelf aan de macht te bestendigen. Deze overeenkomst was van kracht tussen de jaren 1958 en 1974.

Het vertrek van militair dictator Rojas Pinilla onder druk van de traditionele politieke partijen en de publieke opinie kun je een overwinning van de democratie noemen. Het betekende het herstel van geheime en vrije verkiezingen als basis voor de verdeling van de politieke macht maar dan wel beperkt tot de twee traditionele politieke partijen die zich presenteerden als een Nationaal Front. De rest van de politieke partijen had het nakijken. 

Het herstel van de oude politieke machtsorde had tot doel te voorkomen dat het geweld tussen de Liberalen en Conservatieven opnieuw zou oplaaien en Rojas Pinilla af te zetten. Dat lukte maar de nieuwe democratische rechtsorde was wel een gemankeerde democratie. Immers de verkiezingen waren niet echt vrij. Dankzij het Nationale Front zou voortaan een kandidaat van de Liberale of Conservatieve partij president zou worden. De uitsluiting van de ANAPO in 1962 deed nog eens extra afbreuk aan het democratisch herstel.  

De politieke vrede tussen de beide traditionele partijen veranderde bovendien te weinig aan de sociale ongelijkheid en de armoede. De linkse partijen en partijtjes voelden zich gesterkt in hun vreedzame als ook gewelddadige verzet tegen de bestaande orde. De laatsten vormden geen echte bedreiging van de macht daarvoor opereerden ze te ver weg in de rimboe. Ze waren er ook niet in geslaagd om brede steun te organiseren in de grote steden. FARC (orthodox communistisch) en ELN (Cubaans georiënteerd) ontregelden met hun acties voornamelijk het platteland dat nu juist het meest had geleden onder de onverklaarde burgeroorlog -La Violencia - tussen de Conservatieven en Liberalen. 

Daarentegen kreeg het vreedzame politieke verzet met de oprichting van de ANAPO een flinke steun in de rug gekregen. Ondanks dat de ANAPO was opgericht door voormalig militair dictator Rojas Pinilla wist de ANAPO zich te ontwikkelen tot een brede nationalistische  partij met hervormingsgezinde politici uit verschillende politieke partijen waaronder dissidente politici uit de beide traditionele partijen. Van meet af aan beschouwden zij het pact tussen hun partijen als fundamenteel ondemocratisch. En dan waren er natuurlijk ook nog de opportunisten. Zij die in de eigen partij geen kans kregen om een grote rol te spelen, dachten in de ANAPO een nieuwe kans te krijgen.

(wordt vervolgd)