 |
| Ruben Terlou in de cockpit van de Chinese trein in Kenia die gaat van de havenstad Mombassa tot de hoofdstad Nairobi. |
Als voormalig VN ontwikkelingswerker kijk ik met verbazing naar de avonturen van Ruben Terlou met Chinezen in Kenia, Madagaskar en Cambodja (docuserie "de Wereld van de Chinezen"). Terlou is en van de beste reizende interviewers die ik ken. Hij spreekt de taal, is geïnteresseerd in de mensen die hij ontmoet waardoor al snel een band van vertrouwen ontstaat.
Onthutsend is dat de Chinezen al dan niet met goede bedoelingen, dezelfde fouten maken die het westen met de VN instellingen voor ontwikkeling heeft gemaakt. Het top down model, het doe hetzelfde als wij beginsel, geen geduld met de lokale cultuur, geen zicht op de opvattingen van de lokale bewoners.
Het ergste is dat ze de lokale bevolking alles uit handen nemen. Ze zitten overal zelf aan het stuur. De lokale bevolking mag hooguit hier of daar in de laagst gekwalificeerde banen meedoen tegen lage lonen. Dat zet kwaad bloed want de door de Chinese overheid opgezette projecten zijn alles behalve gratis. In Kenia bouwen ze tegen een miljarden lening aan het land een complete Chinese supersnelle trein tussen de havenstad Mombassa en de hoofdstad Nairobi. De havenstad is meteen ook het onderpand voor de lening.
Het Chinese onbegrip voor de lokale cultuur leidt tot conflicten. Massai Kenianen zijn verontwaardigd dat de Chinezen niks willen weten van een vrije zondag of nog erger dat ze niet eens weten wie God is. Als je het over God hebt dan gaan ze googelen, vertelt een Keniaan verontwaardigt. Om te communiceren met hun lokale werknemers gebruiken de Chinezen lichaamstaal en zo nodig stenen. Er gata ene filmpje rond op internet waarop ene Chinese werkgever zegt dat ze allemaal lui zijn en apen.
In Cambodja houdt de lokale inspectie er streng toezicht op dat alle Chinese zaken zich van de Khmer taal bedienen naast het Chinees. Als dat niet gebeurt worden de Chinese reclameborden onverbiddelijk verwijderd. Chinezen mogen ook geen grond kopen om hun hotels enz. op te bouwen. Ze kunnen huren. Helaas gaat de huur naar de rijke bovenlaag van het land.
Wat er gaat gebeuren met al die mooie plannen, kon je zien op Madagaskar waar Terlou een door particulieren Chinezen gebouwde katoenfabriek van tien miljoen Euro bezocht die al enkele jaren verlaten en werkloos in een landschap van ergens en nergens staat. Eenmaal geopend bleek er ondanks de inzet van de Chinezen om de verbouw van katoen onder de lokale boeren te verspreiden, veel te weinig katoen te zijn om te verwerken in de fabriek. De lokale boeren zaaiden het gratis katoenzaad niet. Ze voerden het aan varkens. Anderen zaaiden het uit maar verwaarloosden de aanplant.
De eigenaar zwierf als een zombie door zijn reusachtige katoenfabriek rond. Hij kan en wil zijn fabriek niet achterlaten voor de sloop en huist dus in een deel van zijn fabriek samen met een vriend die van hem niet weg mag. De toekomst van de Chinese trein is ook voorspelbaar. Over enkele jaren zal die trein in lokale handen komen en een boemeltrein worden zoals de trein die ooit door de Engelsen is aangelegd. Afrika heet zijn eigen ritme, tempo en tijd nodig om zich te ontwikkelen. Daar kunnen Chinezen en Westerlingen - ook de befaamde VN instellingen - weinig aan veranderen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten