DE FACTOR CO2

Voor dit Zweedse schoolmeisje Greta Thunberg werd de last van de klimaatverandering veroorzaakt door de mens teveel. Met de ernst van een volwassene roept ze haar schoolgenoten op tot een schoolstrijd voor het klimaat. Ze is sindsdien wereldwijd symbool geworden van een kinder kruistocht tegen klimaatverandering.

Nee, ik ben geen klimaat ontkenner. Het klimaat verandert. Waarom ook niet, verandering is normaal, onveranderlijkheid abnormaal. Maar wat ik me afvraag is of die verandering het gevolg is van (uitsluitend) menselijk handelen d.w.z. de uitstoot van CO2 (broeikasgassen) als gevolg van massale verbranding van fossiele brandstoffen: kolen, gas, olie enz. Dat kun je stoppen, althans in theorie. Ziedaar het door de mens maakbare klimaat is geboren.
 
Het broeikasgas is normaal gesproken een natuurlijk gas, een groen gas want zonder broeikasgas geen planten en bomen. Maar door de industrialisatie, de verbrandingsmotor, de auto's, de vliegtuigen enz. enz. zou er te veel broeikasgas in de atmosfeer zijn gekomen en dat teveel zorgt voor opwarming van de aarde. Hoeveel te veel? Dat is giswerk maar meer dan tot voor honderd jaar gebruikelijk was, zeggen de wetenschappers.

Is de opwarming van 2 of meer graden erg? Dat weet eigenlijk niemand en het hangt er ook maar vanaf wat je erg noemt. Misschien kun je het net zo goed leuk noemen. Over honderd jaar tropische wouden tot in Nederland bijvoorbeeld met een geheel nieuwe biodiversiteit. Een die we ons nu maar moeilijk kunnen voorstellen. Dus het kan meevallen en het kan tegenvallen.

Ondertussen zitten we met de vraag of wij mensen wereldwijd alles op alles moeten zetten om het vermoedelijke teveel aan CO2 uit de lucht te halen om schadelijke opwarming van de aarde te voorkomen met als gevolg vermoedelijke klimaatverandering. Allemaal onzekerheden waar we voorlopig geen echt wetenschappelijk antwoord op hebben, allen wetenschappelijk giswerk met veel kansberekening tot wel 90% of meer zekerheid.

Aan het begin van de hele kwestie staat het vermoedelijke te hoge CO2 gehalte in de atmosfeer. Ik zeg vermoedelijk omdat niemand kan zeggen wat te hoog of te laag is in deze kwestie. In de natuur is er nooit een te hoog, te veel, te laat, te weinig of te veel. De natuur is de natuur. Wij kunnen dat vinden, de natuur gaat zijn gang. 

Terug naar de factor CO2. Stel dat die te hoog is. Is dat dan de oorzaak van de zogenaamde klimaatellende? Dat vermoeden de wetenschappers, zeker weten ze het ook niet. Is het mogelijk dat een factor de enige oorzaak is van klimaatverandering? Daar kun je op gerede gronden aan twijfelen.

Het klimaat is een complex en ingewikkeld spel van de natuur waarin alles met alles samenhangt:  oceanen, zeeën en meren, hooggebergte en vulkanen, aardbevingen, zeestromingen, woestijnen, uitgestrekte vlaktes, oerwouden, vogels, vissen en dieren, de hoeveelheid mensen, de landbouw en stedenbouw, ijskappen en polen, uitgestrekte toendra’s, luchtdruk gebieden, stormen en orkanen en niet in de laatste plaats de zon, de maan, de sterren en de planeten. Kun je uit die hele samenhang een factor lichten en die aanwijzen als de aanstichter van klimaatverandering?

Dat is net zoiets als het bijzonder ingewikkelde en complexe fenomeen van de wereldwijde explosieve bevolkingsgroei verklaren uit slechts een enkele factor, bijvoorbeeld het aantal ooievaars in de wereld of het verbod van de Roomse paus op voorbehoedmiddelen voor miljoenen katholieken, of het gebrek aan vermaak in arme landen, of de massaproductie van goederen, of een teveel aan artsen waardoor almaar meer mensen blijven leven, of steeds gezonder en meer voedsel, of steeds betere medicijnen enz.  Alleen al door het opsommen van al deze factoren, wordt duidelijk dat er niet een enkele factor is die verantwoordelijk is voor de explosieve groei van de wereldbevolking

Klimatologen doen dat wel. Ze wijzen de factor CO2 aan als de enige oorzaak van alle mogelijk oorzaken tot opwarming van de aarde en klimaatverandering. Ze onderbouwen dat met statistieken en modellen, vooronderstellingen en veronderstelde gevolgen. Intussen zijn ze er in geslaagd veel mensen van hun inzicht te overtuigen met als gevolg dat we nu voor intens moeilijke en vooral ook kostbare keuzes komen te staan waarvan we niet zeker weten of ze zinvol zijn, betrouwbaar en inderdaad effect zullen hebben. 

Toch maar doen ondanks de hoge kosten of stap voor stap de ontwikkelingen volgen en daarop te reageren? Ik verkies het laatste maar ik vrees dat het een gepasseerd station is. De mensen zijn bang gemaakt en willen het gevoel krijgen dat we nu meteen wat moeten doen. Dat stelt hun gerust en kunnen ze weer verder. Misschien is de menselijke psychologie de factor en niet CO2.