AFSCHEID VAN HELMUT KOHL

Kohl klinkt met Gorbatsjov op het succes van hun overleg dat leidde tot een herenigd Duitsland
en een versterkt Europa.

Je kunt niet in alles een Goede Vader zijn, zo blijkt uit het levensverhaal van Helmut Kohl. Maar hij is wel een Goede Vader geweest voor zijn Duitsland en voor Europa. Zijn grootste prestatie is dat hij zonder ruzie met Rusland zijn land wist te herenigen en tegelijkertijd Europa te versterken.

Daarvoor leverde hij de Duitse Mark in, toen zowat de sterkste munt in de Wereld. Daarmee verzoende hij Frankrijk met Europa en wist hij zo de twee erfvijanden Duitsland en Frankrijk bij elkaar te houden.

De Engelsen wilden dit niet. Voor Thatcher was de hereniging van Duitsland en de versterking van Europa met de Euro een trauma. Het ooit verslagen Duitsland was een van de machtigste landen van Europa geworden. De Engelsen zijn nooit over dat trauma heen gekomen en alsnog uit de Europese Unie gestapt. Een historische wandaad waar de Engelsen nog lang mee geconfronteerd zullen worden.

Voor de Russen bleek het uiteenvallen van de Sovjet Unie en de versterking van Europa al even traumatisch. Gorbatsjov's opvolger maakte er een potje van. Hij was niet in staat de basis te leggen voor een democratisch, vrij en welvarend Rusland. Zijn opvolger Putin laat zich leiden door valse sentimenten over het verleden zonder rekenschap af te leggen over het eigen verleden. Hij probeert Europa opnieuw in het gareel van Moskou te brengen. Deze politieke dwaling zal de Russen nog vele decennia achtervolgen.

Vandaag wordt van staatsman Kohl in Straatsburg afscheid genomen, een onbekende stad zonder enige Berlijnse of Parijse glamour, gelegen in het Oosten van Frankrijk aan de grens met Duitsland in een gebied dat afwisselend Duits en Frans is geweest. Symbolischer had de keus van Kohl en de zijnen niet kunnen zijn. 

Straatsburg is een stad met een enigszins conservatieve uitstraling en weinig dikdoenerij. In de regio wordt even gemakkelijk Frans als Duits gesproken. Het is de enige regio waar gewone mensen, vooral de vroegere mijnwerkers families, Duits en Frans spreken, alsof het hun moedertaal is. In de mijnwerkers vakbonden waren Duitse en Franse kompels verenigd voor vrede, vrijheid en welvaart.

Die regio vormde tezamen met Luxemburg, België en Nederland (met zijn Limburgse mijnen) het hart van de Europese Kolen en Staal Gemeenschap, het begin van de Europese Unie. In dat hart nu wordt met een Europese eredienst afscheid genomen van Kohl. Daarmee zet Kohl zelfs na zijn dood een nieuwe Europese stap.

Petje af voor Kohl, na Churchill en de Gaulle een van de grootste politici van de jongste tijd. Wie volgt? Wat mij betreft zou dat wel eens Frau Merkel kunnen zijn maar wie weet staan er binnenkort nog meer Europeanen op die geschiedenis schrijven.