THEMA STRAATFOTOGRAFIE

Dit is mijn eerste straatfoto gemaakt van een van mijn jongere broers en mijn zus in 1964 tijdens het carnaval in Weert. Op de achtergrond zijn mijn ouders bij de auto bezig met mijn jongste broer. Ik was toen 18 jaar oud en had net een fototoestel (een Voigtländer), maar nog geen doka en toebehoren. Het zou nog heel veel jaren duren voordat ik me een doka kon veroorloven.

Deze maand juli is het thema van de NRC/Nikon wedstrijd straatfotografie. Dit is bekend terrein voor mij, al zeg ik het zelf. Ik heb het nagekeken. Mijn vroegste straatfoto is een carnavalsfoto van een van mijn jongere broers en zus. De foto is gemaakt tijdens carnaval in Weert. Ik was toen ongeveer 18 jaar oud en net begonnen met fotograferen. Het is een echte beginnersfoto – onscherp, onzeker en gebrekkige compositie – maar daarom niet minder charmant. Wat de foto nog meer charme geeft is dat je verderop in de straat mijn ouders bezig ziet met de allerjongste.

Geïnspireerd door fotografische meesters uit Noord Amerika en Europa ben ik pas in Mexico serieus begonnen met straatfotografie. Mijn fotografische voorbeelden waren toen de fotografen van de NoordAmerikaanse Farms Security Administration (o.a. Dorothea Lange, Russsell Lee and Walker Evans), Brassaï en Diane Arbus. Mijn Europese voorbeelden toen waren uiteraard de beroemde Cartier Bresson, de Hongaar André Kertész maar ook Nederlandse fotografen zoals Vrij Nederland fotograaf Willem Diepraam, niet te vergeten Ed van der Elsken en straatfotograaf bij uitstek Koen Wessing. De laatste heb ik zelfs nog eens ooit mogen helpen bij zijn fotowerk in Nicaragua tijdens de Sandinistische opstand in 1979.

Vermoeid Parachute Regiment, Maastricht 15 februari 2015

In Mexico zwierf ik met mijn camera op zaterdag door het centrum van de stad, vaak samen met mijn oudste dochter. Geïnspireerd door Diane Arbus heb ik me daarna een tweedehandse Rolleiflex aangeschaft waarmee in ook op vrije zaterdagen rond zwierf in de Costa Ricaanse hoofdstad San José. Dank zijn mijn reguliere werk in dat land kon ik ook foto's maken op het platteland maar dan met de kleinbeeld camera. Die was wat handzamer om werk en fotografie te kunnen combineren. Eenmaal terug in Nederland ben ik doorgegaan met de straatfotografie, afhankelijk van de mogelijkheden die mijn werk me bood.

Mijn laatste grote project met de Rolleiflex was een serie straatfoto's gemaakt in Antwerpen. De methode was hetzelfde als in Mexico stad en San José. Op mijn vrije ztaredagen zwierf ik met mijn camera en soms ook weer mijn oudste dochter door de stad. Dat was aan het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw. Vervolgens ben ik ook in mijn directe woonomgeving gaan fotograferen, vooral huizen, landschappen maar ook de mensen. Dat project vond zijn neerslag in twee fotoboeken. Na enige aarzeling ben ik aan het begin van deze eeuw overgestapt naar de digitale fotografie; Voor straatfotografie eigenlijk nog idealer want sneller en geruislozer. Ook daar zijn weer fotoprojecten uit voort gekomen zoals o.a. foto's gemaakt in de metro van Brussel, de stad waar ik toen werkte. Aangezien (straat)fotografie bijna een tweede natuur is geworden, kostte mij het niet veel moeite met het thema van de maand mee te doen.

Harley Davidson Sgt-at-arms, Brussel 28 maart 2015

Het is uiteraard puur toeval maar mijn eerste ingezonden foto is ook gemaakt tijdens carnaval en wel in Maastricht. Het is een fascinerende foto van 3 als parachutisten verklede carnavalsgangers. Hun serieuze kleding staat in schril contrast met het carnaval. Het zou bij wijze van spreken ook een foto kunnen zijn van 3 parachutisten die uitrusten met een pilsje op een terrasje tijdens een legeroefening. Maar dan wel een oefening tijdens de Tweede Wereldoorlog. De entourage van het terras maakt de situatie een beetje potsierlijk. Hun vermoeidheid accentueert dan weer hun gespeelde ernst van 3 oorlogskameraden. Helemaal toevallig is dat ze alle drie anders kijken: een kijkt recht in de camera, een sluit van vermoeidheid even zijn ogen en een kijkt om naar iets achter hem.

De tweede foto is een voor straatfotografie zo belangrijke toevalstreffer. Een stoer geklede man van een Harley Davidson club met een ongebruikelijke Havanna sigaar die het prima vindt dat ik een foto van hem maak met mijn camera zowat recht voor zijn neus. Vanwege die Havanna is de foto een kleine kanttekening bij het nieuws. Een in leren motorjack geklede man met een Havanna ziet er nu eenmaal anders uit, onschuldiger zou je bijna zeggen, dan wat we in de krant lezen of op TV zien over motorclubs. Ik denk dat de man zelf intuïtief begrepen moet hebben dat ik hem juist daarom met die sigaar wilde fotograferen. De foto contrasteert met het beeld dat we gewoonlijk hebben van leden van motorclubs.

Voorbereiding Wielerwedstrijd Beloften, Londerzeel (België) 27 juli 2015

De derde foto geeft een inkijkje bij de voorbereidingen voor een wielerwedstrijd voor beloften, zoals de jonge amateurs en semi-professionals met wielerervaring worden genoemd. Het is meteen ook een intieme foto. Een vader helpt zijn zoon bij het omkleden en startklaar maken voor de wedstrijd. We zien meteen ook in de auto allerlei wielerspullen liggen en uiteraard ook de fiets. De foto registreert tevens hoe een vader zijn zoon helpt bij het beoefenen van zijn wielerhobby. Hij rijdt met zijn zoon naar de wedstrijd en blijft daar tot na de wedstrijd. Waarschijnlijk zal hij hem ondertussen ook aanmoedigen. Het is niet ondenkbaar dat de vader de auto speciaal heeft aangeschaft met het oog op de hobby van zijn zoon. Misschien hoopt de vader dat zijn zoon nog beroepsrenner zal worden.