DE MAN MET DE TURBO OP ZIJN HOOFD

'De man met de turbo op zijn hoofd', Madagaskar 2013.

Het is niet mijn gewoonte om een foto uit te leggen. Het helpt meestal ook niet. Of je ziet het of je ziet het niet. Het is een kwestie van beeldgevoeligheid en daar kun je als buitenstaander weinig aan veranderen. Toch wil ik voor deze keer als bij uitzondering een woordje wijden aan de bovenstaande foto.

Hoewel je dat op het eerste gezicht zou kunnen denken is dit is geen foto voor een campagne tegen armoede. Het is ook geen foto van een slachtoffer van armoede. Integendeel juist, dit is een foto van een waardige man. Een foto dus over waardigheid. Waardigheid ondanks zijn blote voeten, zijn armoede en zijn lage sociale status. Voor waardigheid heb je geen Armani pak nodig of een luxe auto of een mooie vrouw naast je. Waardigheid is een waarde op zich en dus in beginsel onafhankelijk van armoede of rijkdom. Maar uiteindelijk kunnen zowel rijkdom als armoede de waardigheid van iemand wel aantasten. We hebben dan medelijden met zulke mensen. Ze zijn slachtoffer van de omstandigheden geworden. Ze beschikten niet over de geestelijke weerbaarheid om hun waardigheid te behouden. Dat is tragisch.

Het is ook een foto over duurzaamheid. Het is duidelijk dat de man op de foto heel wat minder beslag op de aarde en de natuur legt dan bijvoorbeeld de gemiddelde Nederlander. Voor de Nederlander haast onvoorstelbaar veel minder. Wij kunnen ons zijn leven daarom nog maar nauwelijks meer voorstellen. Toch is het niet zo heel lang geleden dat ook in onze contreien veel mensen met zo weinig leefden. Dank zij onze voorvaderen hebben wij het nu materieel een stuk beter. Of ons geestelijk leven er ook beter op is geworden, is de vraag. Misschien bij de een wel en bij de ander niet, wie zal het zeggen?

Het is ook een foto met symboliek. De man heeft al een weg afgelegd in zijn leven. De weg naar de toekomst is daarentegen nog onbekend al geeft ons de foto al wel een vermoeden daarvan. De boom staat voor de natuur die er altijd zal zijn. De accu van het merk Turbo die hij op zijn hoofd draagt, getuigt van zijn economische en maatschappelijke activiteit. Hij onderneemt iets om van te leven.