ROOMSE LOBBY

Een tekening van Petrus

Het Vaticaan staat in de media vaak voor geheimzinnigheid, duistere samenzweringen, geheime afspraken, gesloten archieven, ongekende rijkdommen, machinaties van onduidelijke ordes en wie weet ook wel een beetje hocus pocus en mirakelse toestanden. Maar je kunt er ook heel anders naar kijken: het Vaticaan als het centrum van een wereldkerk. Natuurlijk, tijdens de ruwweg eerste 1500 jaar in zijn bestaan was de wereld beperkt tot Europa en het nabije oosten. Maar sinds de koloniala ontdekkingsreizen in de 16e eeuw groeide de Roomse kerk uit tot een wereldomvattende kerk met het Vaticaan als machtscentrum.

Aldus werd de Roomse Kerk de eerste echte wereldorganisatie, lang voordat sprake was van de Verenigde Naties of diens voorganger de Volkerenbond. Welke kerk, geloof of imperium doet dat de Roomse kerk na? Welke kerk heeft via haar kerkelijke en diplomatieke vertegenwoordigers toegang tot de hoogste rangen van de macht in de wereld en heeft via haar dienaren haarvaten tot diep in elke samenleving waar dan ook in de wereld? Zelfs de VN beschikt niet over zo'n uitgebreid informatie netwerk van hoog tot laag.

Zo'n wereldkerk roept bij heel wat mensen een schrikbeeld op want wie zo groot is met een zo wijd verbreid netwerk moet ook machtig zijn. Maar macht heeft de Roomse kerk niet, wel invloed, veel invloed al verschilt dat van land tot land en van persoon tot persoon. In een moslimland als Indonesië zal het Vaticaan minder gehoord worden dan in een katholiek land als bijvoorbeeld de Filippijnen. In het algemeen kun je vaststellen dat het Vaticaan de politieke invloed van een goed uitgeruste lobby organisatie heeft.

In de Middeleeuwen was de Roomse kerk direct verbonden met wereldse machten immers toen moesten koningen en keizers nog de goedkeuring krijgen van het Vaticaan. Wereldse machten heetten van God gegeven machten te zijn en was het derhalve normaal dat het Vaticaan er bemoeienis mee had. Een keizerskroning zonder het Vaticaan was onmogelijk. Zonder het Vaticaan kon je zelfs niet je troonopvolging regelen zoals Koning Hendrik VIII moest ervaren. Vandaar dat hij brak met het Vaticaan en zijn eigen Anglicaanse kerk oprichtte.

De rechtstreekse bemoeienissen van het Vaticaan in die tijd maakte dat het Vaticaan het centrum van machtsstrijd werd met alles wat erbij hoort, tot moord en verraad toe. Niet direct zaken die hoorden bij de opvolger van de Heilige Petrus, een apostel van Christus die het pausschap zou hebben gesticht. Het mag voor het Vaticaan een zegen worden genoemd dat uiteindelijk werd vastgesteld dat wereldse macht niet van God maar van de mensen zelf komt.

Het Vaticaan kon zich daardoor weer meer wijden aan zijn kerntaak, het prediken van Gods woord. Maar aangezien de Roomse kerk hoe dan ook net als alle kerken een zaak van mensen is en blijft, blijft het aanmodderen. Dat zal nooit veranderen want mensen blijven mensen of ze nu van de kerk zijn of niet.