LADY BEETHOVEN

LADY BEETHOVEN

 

Waarom is men toch zo druk met te beweren dat er geen hogere of lagere cultuur is maar dat alles een pot nat is? Is dat het gevolg van democratisering? Alle stemmen tellen of ze nu vals of zuiver zingen? Democratisering als de Grote Plat Maker? De frietkraam is tevens een culinair restaurant, seks voor een nacht is liefde voor het leven, een straatliedje is een aria, een wiskundig vraagstuk een puzzel van duizend stukjes?

In de NRC van donderdag 12 januari las ik weer zo’n poging tot het grote gelijk maken onder de pakkende kop “Is Lady Gaga de nieuwe Beethoven”? Als bovenmatige democraat ben ik bij het lezen van zo’n kop geneigd om te denken nou ja waarom niet? Als je dat leuk vindt of je geruststelt, ga je gang. Het zal me eigenlijk worst wezen. Beethoven bewijst zichzelf al een paar honderd jaar. Hij wordt elke generatie opnieuw uitgevoerd, geherinterpreteerd, opnieuw bekeken en bestudeerd.

De man heeft muzikaal blijkbaar iets te vertellen wat over de eeuwen heen gaat. Daar hoef ik niks aan toe te voegen. Of dat met Lady Gaga over tweehonderd jaar ook het geval zal zijn? Ik denk het niet maar je weet natuurlijk nooit. Per slot van rekening is de vette hap ook onuitroeibaar.

Lady Gaga is bakvissen muziek. Meisjes (en jongens ook) waarbij de hormonen door het lijf gieren en niet weten wat ze er mee aan moeten. Vreemde gevoelens die je nog niet kunt plaatsen, niet in je hoofd en niet in je leven. Je wilt het uitschreeuwen maar dat kun je niet totdat je idool een nieuw lied over liefde, seks en alcohol op de markt brengt ondersteunt met een herkenbare dreun of is het kreun? Het brengt instant opwinding en bevrediging. Een vette hap, wat glazen bier, een neukpartijtje voor een nacht.

Sarah Meuleman vermoedt dat als Beethoven en Lady Gaga elkaar zouden ontmoeten op een eigentijds terrasje dat ze dan elkaar veel te vertellen zouden hebben. Ze zouden elkaar herkennen in hun drang naar vernieuwing en lef om te experimenteren. Beethoven zou zich in haar herkennen “surfend op de trends van de tijd, de grenzen van de goede smaak aftastend”. Dat deed hij zelf indertijd ook met zijn Negende Symfonie, zo schrijft Sarah . Hij werd immers in zijn eigen tijd weg gezet als smakeloos, pompeus en triviaal. De toenmalige muziekliefhebbers waren niet gewend aan zoveel muzikaal geweld en dus verlieten ze voortijdig de zaal. Beethoven was net als Lady Gaga een muzikaal monster aldus Sarah.

Maar wacht eens even. Dat kun je toch niet zeggen van Lady Gaga? Die wordt toch niet miskend door haar bakvissen publiek? Integendeel, die luisteren hartstochtelijk naar haar en als ze ergens opdaagt wordt ze onder krijsend aanbidsters en bidders bedolven. Haar kledinggadgets worden tot in detail nagebootst. Ze heeft tien miljoen volgers op twitter. Ze verdient miljoenen, dus erkenning meer dan zat zou ik zeggen.

En waarover zullen Beethoven en Lady Gaga op dat terrasje inhoudelijk over van gedachten wisselen? Over seks en whisky, de liefde bedrijven in een hoek van een bar, over hoge hakken , over ‘muscle cars’ die een truck recht door haar hart dreven? Zeg maar, de bakvisperikelen van de liefde? Of zullen ze het hebben over de politieke ideeën uit de tijd van Beethoven, over Napoleon die hij bewonderde tot die zichzelf tot keizer kroonde of over wat de mensen deelt en toch tot broeders maakt, het thema van de Negende Symfonie?

Alleen over verandering praten om de verandering kan even spannend zijn maar zonder inhoud is het niet meer dan een vette hap. Het vult voor even en dan weer naar de volgende vette hap.Bevredigend is het nooit.