BIJ DE DOOD VAN JAN KULAKOWSKI

 Jan Kulakowski (1930 - 2011)

Ik hoorde van een oud collega van het Wereld Verbond van de Arbeid (WVA)  dat Jan Kulakowski dood was. Hij was van 1976 tot 1989 Algemeen Secretaris van het sociaal christelijk georiënteerde WVA. Daarvoor was hij Algemeen Secretaris geweest van de Europese organisatie van het Wereld Verbond van Arbeid. Die Europese Organisatie werd opgeheven (1976) vanwege deelname van de Europese vakbonden van het WVA aan het Europees Vak Verbond EVV (1973). Precies 40 jaar later werd ook het WVA zelf ontbonden om met het eveneens ontbonden socialistische Internationale Verbond van Vrije Vakbonden IVVV, het Internationaal Vak Verbond IVV op te richten (Wenen 2006).

Persoonlijk heb ik Kulakowski een enkele keer gesproken.  Halverwege de jaren zeventig werd ik door hem benaderd voor een aanstelling bij het WVA. In het daarop volgende gesprek leerde ik hem kennen als een beminnelijk en bescheiden man. Echter, kort daarna kreeg ik het aanbod om als medewerker te worden aangesteld bij een project van de Internationale Arbeids Organisatie IAO en het Costaricaanse instituut voor Landhervormingen ITCO in Costa Rica. Aangezien ik meer internationale ervaring wilde opdoen, besloot ik daarop in te gaan.

Ons volgende gesprek vond vele jaren later plaats (1995) tijdens een receptie bij hem thuis in Brussel. Ik was ondertussen confederaal en uitvoerend secretaris bij het WVA geworden. Hij was toen Ambassadeur van Polen bij de EU. We wisselden enkel beleefdheden uit over politiek en het WVA. Een langer gesprek had ik met de Engelse vakbondsman John Monks, die later Algemeen Secretaris van het EVV zou worden (2003). Mijn pleidooi voor internationaal vakbondspluralisme viel bij hem in dorre grond. Dat verwachtte ik al. Engelse vakbonden denken nu eenmaal meer vanuit de klassenstrijd en dat vereist eenheid in plaats van pluriformiteit.

Jan Kulakowski was zijn Poolse achtergrond uiteraard nooit vergeten. Hoe zou dat kunnen? In 1944, op zijn veertiende nam hij deel aan de opstand in Warschau (als lid van het BASZTA regiment). Na de Tweede Wereldoorlog vluchtte hij naar België. Na zijn rechtenstudie aan de Katholieke Universiteit van Leuven kwam hij terecht bij de Belgische Christelijke vakbeweging.

Uiteraard was hij in de jaren tachtig van de vorige eeuw zeer betrokken bij de Poolse vakbond Solidarnosc die de opstand tegen de Poolse Communistische dictatuur leidde. Als Algemeen Secretaris van het WVA organiseerde Kulakowski internationale steun voor Solidarnosc. Na de val van het Communisme in Midden en Oost Europa in 1989 werd hij in 1990 de eerste Poolse ambassadeur bij de EU. Als zodanig was hij nauw betrokken bij de onderhandelingen over de toetreding van Polen tot de EU. Vanwege zijn betrokkenheid en inzet voor Solidarnosc werd hij tot erelid van die organisatie benoemd. Nadien werd hij Europees parlementslid voor Polen ( 2004 – 2009). Na een slepende ziekte overleed hij op 25 juni 2011.

Met dank aan berichtgeving van :  ACV, Euronews, Europese Commissie, European Liberals and Democrats

(word vervolgd)