DOOD OP BESTELLING

 

Detail uit schilderij 'De Verzoeking van de Heilige Antonius' van Jeroen Bosch. Dit zou de postbode van de dood kunnen zijn.

Wat hebben ze bij D66 met de dood? Ik dacht dat het met het spectaculaire verlies van zetels bij de verkiezingen vorig jaar het onderwerp van het toneel was verdwenen. Maar nee hoor. In een interview met D66 Kamerlid Anne-Marijke Podt wordt de vraag gesteld of  gezonde ouderen uit het leven moeten kunnen stappen als ze dat ‘voltooid’ achten? (FD 28 mei). 

De doodscultuur zit dieper in D66 dan ik dacht. Je zou haast gaan denken dat de D in D66 voor Dood staat en de 66 voor het levensjaar waarna je maar het beste uit het leven kunt stappen. Bespaart lekker veel op pensioenen. Maar alle gekheid op een stokje. Het zijn verwarrende tijden. 

Terwijl wetenschappers zich een slag in de rondte zoeken naar middelen tegen veroudering zodat we honderd jaar of ouder kunnen worden, is D66 bezig met de zelfgekozen dood, niet alleen voor zieken en psychisch lijdenden, maar ook voor gezonde ouderen. Dat is tegenstrijdig, maar misschien is de mens wel een vat vol tegenstrijdigheden?

En als de zelf gekozen dood een welkome gast is, waarom dan nog al die hulplijnen voor mensen die met zelfmoord gedachten rondlopen? Laat ze hun gang gaan. Ze vinden hun leven toch voltooid of is dat te kort door de bocht? 

Anne-Marijke zegt dat het allemaal draait om de regie over het eigen leven hebben. Ze vertelt dat ze die opvatting van haar ouders heeft geërfd. Hun verklaringen voor hun dood met voorbedachten rade lagen klaar in de la. Ze wilden zelf bepalen hoe ze gingen sterven. 

Sorry, maar mijn ouders hadden heel andere dingen aan hun hoofd dan bang zijn om op de verkeerde manier te sterven. Of is het geen angst maar een weloverwogen beslissing om er maar mee te stoppen? Hebben de kinderen daarbij inspraak of is het een hoogst individuele beslissing?

Misschien is dat wel, een hoogst individuele aangelegenheid. Vroeger zat daar nog een God tussen maar die is dood dus moeten we heft zelf in handen nemen. 

Wat me vaak opvalt bij D66 is dat het gehanteerde mensbeeld hoogst individueel is. Het lijkt wel of ze in deze partij de sociale dimensie van het menszijn niet kunnen of willen zien.   

Is de mens dan niet in zijn diepste wezen ook en vooral een sociaal wezen? Om mens te worden, heb je de ander nodig. Zonder de ander ben je niks; geen taal, cultuur en zingeving. 

Tijdens ontmoetingen met terminale patiënten ontdekte Anne-Marijke dat sommigen van hen moeite hadden met dood gaan. Dat vindt ze maar verkrampt want “openheid en weten wat je wilt” is in deze fase heel belangrijk. Zo is dat. Een beetje mens weet wat hij of zij wil en neemt de regie over zijn leven. 

Maar is het zo simpel? De zelf gekozen dood alsof je uit een toneelspel stapt. Je hebt even meegedaan en nu is het genoeg geweest. 

Trouwens, veel mensen gaan dood zonder zelf de regie in handen te hebben. Ze sterven in een loopgraaf, worden door bommen geraakt, worden  ziek, krijgen een ongeluk of nog erger. Weg eigen regie. Daar staat het lot weer in volle glorie voor je neus. 

Ik zou willen zeggen tegen D66 zich niet zo druk te maken over regie hebben over je eigen dood maar over zinvol leven en sterven. 

Maar dat is natuurlijk veel moeilijker voor een politieke partij. Je kunt nu eenmaal geen wet maken over zinvol leven. Daar heeft de overheid geen greep op, tenminste niet in ons land. Dus dan maar het bij wet reguleren van dood op bestelling?