28. HET KAN VRIEZEN, HET KAN DOOIEN. GLASGOW WAT NOU?

 

De uitvinding van de (industriële) stoommachine markeerde het begin van de industriële revolutie; voor het eerst was arbeidsvermogen overal realiseerbaar om machines aan te drijven, waar voor die tijd met handkracht, trekdieren, watermolens en windmolens moest worden gewerkt. De stoomlocomotief is een bekende toepassing van de stoommachine. Voor tijdelijk of licht werk kon een locomobiel worden ingezet.

In Glasgow wekten de congresgangers stuk voor stuk de indruk dat CO2 de eenvoud van een thermostaat heeft, eentje waarmee je de opwarming van de aarde tot op een tiende graad nauwkeurig kunt afstellen. Alsof de aarde een huiskamer met centrale verwarming is die we naar believen op de gewenste temperatuur kunnen zetten met CO2 aan, veel of uit. Die nauwkeurigheid van een tiende graad over de hele aardbol is aandoenlijk en onzinnig tegelijk voor een planeet zwevend in de immense ruimte. Dat CO2 een rol speelt in de temperatuur van de aarde lijkt vooralsnog aannemelijk maar dat het de enige factor is die bovendien zo nauwkeurig is te beheersen is buitenaards onzin.

Het meten van de temperatuur van de aarde zelf is al een ingewikkelde aangelegenheid laat staan regelen. Het klimaat is daarvoor een te onvoorspelbaar en ingewikkeld spel van chemische stoffen in de atmosfeer, van allerlei soorten stralingen uit de atmosfeer, van zon en maan, van oceaanstromingen, van land en ijs, wolken en winden, stormen en onweders, interstellaire invloeden van planeten, begroeiing en waarschijnlijk nog meer zaken die we nog niet eens kennen.

Deemoed en prudentie zou de klimaatwetenschappers meer sieren dan de pretentie over de enige echte klimaatwaarheid tot op een tiende achter de komma te beschikken. Dat journalisten en politici er met open ogen intrappen is een teken des tijds. Het geloof dat we de wereld met alles erop en er aan kunnen maken en breken is bij afwezigheid van een God wijd verbreid geraakt.

 India en China wilden geen Glasgow akkoord met uitfaseren van steenkool. Ze hebben gelijk.  Voor welvaart heb je energie nodig - goedkope energie - anders blijf je steken in paard en wagen en menskracht en zo weten we uit de geschiedenis dat schiet niet op. Het Westen was nooit welvarend geworden zonder de uitvinding van de stoommachine met steenkool als brandstof. De stoommachine was het begin van de industriële revolutie die het Westen welvarend heeft gemaakt. Neem India, China en andere Derde Wereld landen maar eens kwalijk dat ook zij dat willen.

‘Bezorgd over de toekomst? Dat is een westerse, bourgeois middenklasse-slogan.’ Die kunnen de Anuna’s en de Greta’s van deze wereld in hun zak steken. In 45 seconden maakte Vijay Prashad korte metten met het discours van de westerse klimaatjongeren. De directeur van de linkse denktank ­Tri-Continental Institute for Social ­Research was een van de aanklagers op het volkstribunaal voor klimaatrechtvaardigheid, een evenement in de rand van de COP26-top in Glasgow. Zijn hartenkreet ging via Twitter de wereld rond en is al ­bijna 30.000 keer bekeken.

‘Kinderen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika hebben helemaal geen toekomst’, betoogt Prashad. ‘Ze hebben zelfs geen ­heden. Miljarden mensen hebben niet ­genoeg te eten, en jullie hebben het over minder consumeren? We moeten ons geen zorgen maken over later, maar over nu.’ (De Standaard, 16 november 2021)

Wat die economische groei betekent voor India en China blijkt uit de cijfers. China haalde de laatste jaren per dag naar schatting 35 duizend mensen uit de extreme armoede, India zelfs 75 duizend. Alle ontwikkelingshulp van het Rijke Westen heeft daar voor niks komma nul tussen gezeten.

In Glasgow zijn de toekomstvoorspellingen van het VN klimaatpanel samen met politici en media tegen de muur van de politieke werkelijkheid gelopen. De oproep van de Europese Grootmeester Timmermans met in zijn kielzog Luitenant Samsom om de wereld te redden voor onze kinderen en kleinkinderen is kinderachtig en ondiplomatiek alsof de anderen niet hetzelfde zouden willen. Zijn oproep getuigt van Eurocentrische arrogantie. 

Dat geldt ook voor het optreden van Greta Thunberg met in haar kielzog milieuclubs als Greenpeace. Zij geven blijk van Westers egocentrisme met hun gebrek aan realiteitszin tegenover landen als China, India en in het algemeen de armere landen.  Ik hoor van hen geen oplossing voor de energievoorziening van die landen om met economische groei de armen uit hun armoede te halen.

(wordt vervolgd)