DE OVERSPELIGE PICASSO (1881 - 1973)

 

Een reusachtige agressieve Minotaurus bestijgt een vrouw die hem vergeefs probeert te stoppen. Een verkrachtingsscène. De kracht en de omvang van de Minotaurus tegenover de kwetsbare vrouw weet Picasso treffend weer te geven.

Ik ben met mijn dochter, een ervaren illustrator van kinderboeken, naar de Picasso en Dali tentoonstelling geweest in het Noordbrabants museum in den Bosch. Een mooi museum, een geslaagde combinatie van oude en nieuwe architectuur. Daar is over nagedacht en het mocht waarschijnlijk wat kosten.

Hier zien we een bijna tedere Minotaurus, een zachtaardig liefdesbeest dat wordt aanvaard door de vrouw. Ook hier weet Picasso met enkele lijnen een krachtige Minotaurus neer te zetten. 

 

We zijn met Picasso begonnen. Als we daarna nog fut hebben, doen we nog even Dali. Er hangen maar liefst honderd etsen van Picasso, een serie gemaakt in het begin van de jaren dertig in de vorige eeuw in opdracht van mecenas en kunsthandelaar Vollard. De serie heet dan ook 'Picasso's Suite Vollard'

De Minotaurus en de vrouw genieten samen nog na van hun gedane zaken. Het is voor beiden een liefdesfeest geweest. De Minotaurus heft het glas, de minnares heeft een bloemenkrans om haar hoofd.

 

Picasso is een volbloed tekenaar, een kunstenaar van de lijn: “met een snelle beweging van de hand tekende of schilderde Picasso een vogel, een vrouwengezicht of welke afbeelding dan ook.”(folder tentoonstelling). Tekenkunst om jaloers op te zijn en dat ben ik dan ook. Maar hij was ook een ‘Latin Lover’, een vrouwenliefhebber. Vrouwen waren gek op hem. Picasso mocht gezien worden en was een wereldberoemd kunstenaar.

Dit lijkt op een dubbelportret als Minotaurus en man ingeklemd tussen links zijn vrouw en onder zijn minnares. de man heft het glas, de Minotaurus krabt zich  van verbazing onder zijn kin over de vrouw die haar rug naar hem heeft gekeerd en zich misschien wel afvraagt waar ze mee bezig is. Het vrouwengezicht op de achtergrond tussen Minotaurus en man in is raadselachtig en kunstzinnig teveel van het goede.

 

Met zijn etsen onderzoekt Picasso zijn liefdesrelaties in een periode dat hij nog getrouwd was met de Russische balletdanseres Olga Khoklova en de zeventienjarige Marie-Thérèse Walter als minnares had. Toen die van hem zwanger werd, hield Olga het voor gezien. 

 

Een Faun tilt het laken op waaronder een verleidelijk naakte vrouw ligt te slapen. de Faun strekt zijn handen uit naar de vrouw. Wat vertelt Picasso hier? Dat hij zijn duivelse verlangen naar de vrouw niet kan bezweren? In deze ets zien we hoe Picasso probeert het claire obscure naar voorbeeld van Rembrandt gebruikt.

 

Met de Minotaurus als zijn evenbeeld brengt hij het beest in de man en de man in het beest in beeld. We zien een ets waar de Minotaurus een vrouw tegen haar wil neemt, een verkrachting, dan een waarop de vrouw het beest accepteert en vervolgens een waar ze beiden nagenieten van de gedane zaken. Er is ook een ets waarop hij tweeledig aanwezig is met twee vrouwen, als man en beest tussen naar ik aanneem zijn wettige vrouw en zijn minnares.

Wanneer zijn vrouw hem heeft verlaten loopt hij als een (ver)blinde Minotaurus met een stok aan de hand van een meisje dat een duif (vredesduif?) bij zich draagt. De vissers op de achtergrond zijn nieuw. Ze komen op alle etsen waarop hij zich als blinde Minotaurus verbeeldt terug. 

 

 

Picasso is niet bang om in de spiegel te kijken door middel van zijn etsen. Dat maakt hem tot groot kunstenaar. Wat hem ook groot maakt is dat hij Rembrandt wil evenaren, misschien wel de beste etser ooit. Dat lukt hem maar ten dele. Het claire obscure van Rembrandt lukt hem maar af en toe. Het beste misschien nog met de ets waarop een Faun nieuwsgierig, begerig kijkt naar een vrouw onder de lakens. Het grote moment van het verlangen waar lust en tederheid om elkaar strijden.

Rembrandt hand in hand met een naaktmodel. Het begin van de serie etsen.

 

Wanneer zijn vrouw hem verlaat, tekent hij zichzelf als de blind geslagen minotaurus die geleid wordt door een meisje, een kind nog. Verbeeldt zij de jonge minnares waaraan hij nu zijn vrouw hem heeft verlaten, overgeleverd heeft? Dat zou betekenen dat hij zich in de liefde onder de betovering van de vrouw weerloos wordt ook al hangt hij met haar de beest uit?