De Joint of Het Stickie. Nijmegen, 1969 |
Ik was
helemaal vergeten dat Easy Rider (1969) ook over drugshandel ging
terwijl de film er mee begint. Nog voor de begintitels van de film
zien we de hoofdrolspelers Wyatt en Billy ( Peter Fonda en Dennis
Hopper) cocaïne kopen ergens in een Mexicaans milieu van
armoezaaiers. Het gaat er vredig aan toe. Nergens geweld te zien ook
niet bij de drugsdealer in de VS die het goedje koopt. Wie kon toen
voorspellen dat Mexico door moord en corruptie als gevolg van de de
drugshandel bijna een falende staat zou worden?
Toch had je
het kunnen zien aankomen. De twee hoofdrol spelers verdienen immers
een klein fortuin aan hun gemakkelijke handel en waar zo gemakkelijk
geld verdient wordt daar komt al gauw corruptie, moord en doodslag
bij kijken. Geld en fatsoen gaan nu eenmaal moeilijk samen. We waren
dus behoorlijk naïef om te denken dat drugs geen kwaad konden. Want
dat was wat we toen vonden, net als Fonda en Hopper in de film.
We hebben toen ook geëxperimenteerd met marihuana in de waterpijp. Ik herinner me dat we grote moeite hadden een originele waterpijp te vinden. |
De twee roken
continue marihuana op hun zwerftocht door de VS, net zoals wij toen
deden. Weliswaar niet de godganselijke dag maar toch enkele avonden
in de week . En net als in de film gaven we de joint door in
groepsverband. We vonden het gebruik van marihuana onschuldiger dan
alcohol, net zoals in de film wordt beweerd.De aan alcohol verslaafde
advocaat George, gespeeld door de piepjonge Jack Nicholson, wordt
zelfs geleerd om in plaats van whiskey te drinken een stickie te
roken.
Het is
Nicholson die het thema vrijheid aansnijdt. Hij legt hij uit waarom
kortharige, racistische rechtse nette burgers bang zijn voor hen. Ze
zien in hun lang haar, hun ongewone kleding en hun beschilderde
motoren de vrijheid waar zij zelf zich nooit aan zullen wagen. Lullen
over vrijheid is een ding, vrij leven een ander. Dan moet je zelf
beslissen over wat je met je leven doet en dat is beangstigend voor
veel mensen. De goede burger wil regels dan weet hij waar hij aan toe
is. Hij wil orde en die wordt bedreigd door langharigen. Nicholson
bezwijkt dezelfde avond nog nadat ze in elkaar zijn geslagen door precies zulke angstige burgers.
Ik was toen al
weg van de filmmuziek van de The Band, The Byrds, Jimmy Hendrix en
Steppenwolf net als die van Woodstock (ook in 1969) en van Bob Dylan.
Nu zie ik pas goed dat we ons toen meer met de hoofdrolspelers
identificeerden dan we toen beseften. Wij waren minder extreem maar
ook wij verlangden naar meer individuele vrijheid, hadden vaak lak
aan de burgermoraal, experimenteerden met drugs, organiseerden
love-ins en waren uiteraard links.
Wat goed bij ons paste was iemand als de fluitist Cochius. Tijdens zijn bezoek luisterden we naar zijn muziek maar ook zijn filosofieën en theorieën. Cochius was toen een bekende Nederlander vanwege zijn provo verleden. Provo paste beter bij ons dan partijkaders en partijgangers. |
Nou ja,
vrijzinnig links. In partijdiscipline met bijbehorende leerstellingen
van Marx en Lenin, Mao en Ho Chi Minh hadden we geen zin, al vonden
we de oorlog tegen Vietnam verschrikkelijk onrechtvaardig. Net als de
apartheid in Zuid Afrika, de dictatuur van Franco en Salazar, de
uitbuiting van de Afrikaanse koloniën en het kapitalisme. Daar waren
we tegen. Daarom demonstreerden we van tijd tot tijd tegen de
Vietnamoorlog, de VS en niet te vergeten de atoombom. We waren ook
voor de Derde Wereld en ontwikkelingshulp.
In de seks
waren we ook niet zo extreem dat we in een commune gingen leven.
Daarvoor waren we te individualistisch. Vrije seks vonden we
emotioneel verwarrend en onpraktisch. Onze vrijheid moest vooral
individueel blijven. In collectieve vrijheid hadden we geen van allen
zin. Onze rebellie was een persoonlijke levenshouding, een zoektocht
naar een nieuwe zingeving aan het bestaan en een nieuwe cultuur. Dat
was ook nodig want we waren ondertussen van ons Roomse geloof
gevallen. We deelden die zoektocht als vrienden maar niet meer dan
dat. Onze verplichtingen waren die van vrienden onder elkaar en daar
bleef het bij.
De met cocaïne
gekochte vrijheid van de twee hippies in de film eindigt met de dood
van beiden. Ze worden onderweg zo maar doodgeschoten. Was dat een waarschuwing aan ons kijkers dat geld en drugs ongeluk brengen? Het zou kunnen. Ik heb dat toen niet gezien. Misschien omdat we zelf niet op geld uit waren en zeker niet het heil van drugs verwachtten. Daarvoor waren we
toch nog teveel middle of the road.
Mooi kijkje in je verleden!
BeantwoordenVerwijderen