 |
| De solisten van het Nationaal Ballet gefotografeerd door Erwin Olaf. |
De bovenstaande foto van Erwin Olaf
van het Nationale Ballet is eerst en vooral een fysieke foto: een foto van lichamen
in plaats van mensen. Dat past bij ballet. Ballet is immers een
atletische sport op muziek. Het draait allemaal om lichaamsbewegingen
die door de muzikale begeleiding een extra accent krijgen waardoor de
schoonheid van de lichaamsbeweging tegelijk expressief en subtiel
wordt. Ballet is een gecombineerde schoonheidservaring van
lichaamsbeweging en muziek. Het verhaal is de bijzaak, de emoties de
kapstok waaraan de lichaamsbewegingen en de muziek worden opgehangen.
Op het eerste gezicht zie je niet dat het om een balletgezelschap gaat. De klassieke
balletkostuums zie je niet op deze foto. De houdingen maar vooral de
balletschoenen verraden dat het om een balletgezelschap gaat. In
ballet staat meestal een vrouw centraal, zeker in het klassieke
ballet. Mannen spelen voornamelijk een ondersteunende rol waarbij
gebruik wordt gemaakt van hun spierkracht. Mannen tillen de vrouw op
of vangen haar op. Het paar als centrum met de man die de vrouw boven zijn macht tilt.
Welsiswaar heeft Erwin
Olaf een paar in het centrum van de foto gezet maar dan wel met iets
meer accent op de man. Twee vrouwen steunen op een en dezelfde man.
De een staat naast de man en leunt met een hand op zijn schouder. De
ander zit aan zijn voeten en steunt lichtjes op zijn benen. Zo blijft
de man toch de steun voor de vrouw maar dan wel zonder haar nog boven
boven zichzelf uit te tillen. Je zou dat eigentijds kunnen noemen.
Links staat nog een
paar waarvan de vrouw zelfbewust op de man leunt. De man staat er
zeer demonstratief bij met zijn naakte torso. De naakte torso's van
drie mannen geven de foto zijn fysieke uitstraling. Ze vallen bij
de eerste oogopslag op. Met 5 staande en een zittend man domineren
mannen de scène ondanks dat zij omringd zijn door 8 vrouwen. Een van
die 8 is mannelijk gekleed waardoor het overwicht van vrouwen wordt
verkleind. De schoonheid van de naakte mannelijke torso meet zich met de vrouw.
 |
| Rembrandt, De Nachtwacht, Rijksmuseum |
Het heet een balletgezelschap maar dat is het niet op de foto. Erwin Olaf heeft een verzameling
individuen gefotografeerd, ook dat is eigentijds. Nergens verraadt
een gebaar, een oogopslag of stand van het hoofd enige onderlinge
relatie tussen de leden van de groep, zelfs niet tussen de vrouwen en
de mannen die enig fysiek contact hebben. Bovendien staat de groep er
statisch en gekunsteld bij. We zien een emotionele leegte gevuld met
fysieke aanwezigheid: geen menselijke warmte, emotie en/of actie.
Vergelijk dat eens met de Nachtwacht van Rembrandt. Daar zien we een
dynamisch gezelschap, een echt gezelschap. Door de leden van
het balletgezelschap zo afstandelijk, zo individueel, zonder enig onderling verband of emotie neer te zetten, is de foto nog eigentijdser geworden.
Geen idee of het Olaf om 'de naakte leegheid' was te doen. Het kan ook goed zijn dat hij ze juist niet als een groep wilde portretteren, maar als individuen. Toch?
BeantwoordenVerwijderen@ZJA. Wat je zegt kan heel goed, bewust of zelfs onbewust. Eigentijdse leegte. Maar de foto blijft hoe dan ook leeg.
Verwijderen