DEEL 2 "PAPUA: RAFELRAND VAN DE NEDERLANDSE KOLONIALE GESCHIEDENIS"

Deze foto is in 1962 genomen tijdens een bezoek van Minister van Justitie Robert Kennedy (links) aan Minister van Buitenlandse Zaken Joseph Luns. Nederland was natuurlijk geen partij in dit conflict. Het behoud van Indonesië onder leiding van president Soekarno in het westerse, anti-communistische kamp was belangrijker dan de plannen die Nederland had met Nederlands Nieuw Guinea.

 

Mijn blog “Papua, Rafelrand van de Nederlandse Koloniale Geschiedenis" ontlokte een van mijn bloglezers het onderstaande commentaar dat ik graag aan mijn lezers doorgeef. 

“Als één van de weinige mensen in Nederland kan ik aantonen dat ik geboren ben, met een "Geboortebewijs" uitgegeven door de burgelijke stand in Hollandia, hoofdstad van het zogenaamde “overzeesche Rijksdeel ‘Nederlandsch Nieuw-Guinea (NNG)’”.

Graag wil ik wat aantekeningen maken bij je blog: 

Toen  Sukarno handig de jonge blaaskaak Robert Kennedy (Minister van Justitie en broer van V.S. president John Kennedy) voor zijn karretje spande, tot ontzetting van de oude rot Luns (de Nederlandse Minister van Buitenlandse Zaken), en onder het mom van het bouwen van een muur tegen het communisme dus dat ‘overzeesche rijksdeel’ mocht en kon inpikken, kreeg het de naam "Irian Barat" - West Irian. De namen zijn elkaar afgewisseld, ik zou het moeten  nazoeken,  maar in ieder geval heet de provincie nu: “Papua". 

 

De "Morgenster" de vlag van onafhankelijk Papua, door mijn vader trouw èn met hartzeer bewaard, en vervolgens aan mij gegeven op de middelbare school omdat ik veel interesse had voor de 'kwestie' en ik toen begon met lezen en boeken verzamelen over NNG en de beschamende afloop van het NL bewind, die vooral ook zo tragisch was voor de Papua's zelf.

Het oostelijke deel van dit grootste eiland van de wereld heette in de Nederlandse tijd lang : "Australisch Nieuw-Guinea" , en werd vervolgens onafhankelijk: als "Papua New Guinea".  

De bevrijdingsbeweging van de Papua's heet sinds 1963: "Organisasi Papua Merdeka": OPM, waarvan regelmatig mensen worden gearresteerd, zeker als ze in december de "Morgenster" hijsen, de vlag van een onafhankelijk Papua, ontworpen in het laatste jaar van 'overdracht' naar een  zelfstandig Nieuw-Guinea (net als het eigen volkslied, dat dan gezongen wordt).

 

Sukarno had vanaf 1949 als strijdkreet: "van Sabang (Java) tot Merauke (Nieuw Guinea)", kortom de hele archipel van Nederlands Indië. Nederland had in 1949 Nederlands Nieuw Guinea (NNG) uit de overdracht weten te houden en zette samen met de Papua's in op versnelde ontwikkeling en overdracht aan de Papua's. Etnisch, cultureel èn historisch behoren de mensen van NNG tot de Melanesische groepen, de enige link met Indonesië bestond daaruit dat ze gezamenlijke deel uitmaakten van Nederlands-Indië.

Die laatste jaren liep het conflict hoog op. Nederland stuurde mariniers, landmacht, en zijn enige vliegdekschip ooit, de HMS Karel Doorman naar NNG. Nederlandse militairen moesten in burger naar NNG vliegen.

Het is dan wel geen oorlog geweest, maar er zijn veel Indonesische para's in de oerwouden van NNG gedropt en zoek geraakt, verhongerd of door Papua's samen met NL mariniers gevangen genomen. Een Indonesische motortorpedoboot werd door de Nederlandse marine tot zinken gebracht: de  naam van de omgekomen Indonesische commandant kent ieder Indonesisch schoolkind, een ‘held uit de onafhankelijkheidsstrijd’.

 

In Nederland uitgegeven Vademecum voor Nederlands -Nieuw-Guinea voor bewoners van het eiland en vooral ook bedrijven.

Was er sprake van wat jij een “koloniale keutel” noemt? Nederland was oprecht maar laat bezig om de Papua's naar onafhankelijkheid te helpen. Indonesië zag NNG als wingewest, met alle verwachte ertsen en andere opbrengsten van dien, en kreeg dat met hulp van de VS in handen. 

Het referendum als UN compromis, dat na 5 jaar werd georganiseerd, is volledig ge-"rigged" door de Indonesiërs. Dat werd wat toen al gezegd, maar is pas in de jaren ’80 door Australische onderzoekers ook publiekelijk aangetoond. Daarnaast bracht Indonesië via het ook elders zeer omstreden migratie programma grote aantallen Javanen en  Sumatranen naar NNG. Zo werden de 600.000 Papua's (300 talen) een minderheid in eigen land. Een droevig lot, dat in veel landen de 'indigeneous people' is overkomen.



In tegenstelling tot wat jij schrijft was Nederland wel degelijk geïnteresseerd in zelfbeschikking. Het heeft sinds 1949 keihard gewerkt aan zelfbeschikking, niet alleen in symbolen als vlag en volkslied, maar een parlementachtige "Papoearaad", eigen politie en een legereenheden, ambtenaren, leraren, verpleegkundigen etc. Dat is echter veel te laat begonnen, èn: Grote Broer VS wilde geen koloniaal oorlogje in deze regio en wilde vooral Sukarno te vriend houden.

De Nederlanders (waaronder mijn ouders) die zo lang gewerkt hadden richting zelfbeschikking, die zij met en namens Nederland beloofd hadden aan de Papua's, keken met schaamte toe hoe dit plan door geopolitieke krachten getorpedeerd werd. Inderdaad ligt er net als jegens de Molukkers ook richting de Papua's een grote ereschuld.
(Mijn vader was meteoroloog en werkte voor de Klimatologische Dienst van het 'gouvernement', oftewel het binnenlands bestuur. Één van de latere -Papua-gouverneurs van de provincie is ooit opgeleid en begonnen als weerwaarnemer bij die dienst). 



De OPM heeft nooit grote aanhang gehad en was niet goed uitgerust (in het begin met pijl en boog tegen de M16 van de KOPASSUS, korps commandotroepen van Indonesië, die aardig huishielden in NNG). Zij zorgen er wel voor dat NNG en Atjeh dankzij onafhankelijke geesten tot de onrustigste provincies van Indonesië horen, waar je alleen met vergunning (een surat jalan) kan komen.
 

De meerderheid van het leiderschap in huidig NNG en van de diaspora (vooral in NL) heeft zich neergelegd bij het heersende bewind en pleit voor eerlijke behandeling èn gelijkwaardige economische ontwikkeling, zeker als je ziet wat er aan opbrengst uit de (goud)mijnen komt.

 

Sorry, voor de lange reactie, maar ik heb me al uitheemse ‘zoon van het land’ hierin verdiept, dus jouw verhaal maakte wat los.
jan ridder