DE EENZAAMHEID VAN VLAANDEREN 24

Detail uit foto van Guido Gezelle gemaakt in Kortrijk in 1898.
Zie website: www.gezelle.be

Je kunt de priester-dichter Guido Gezelle (Brugge 1830-1899) gerust een tegenhanger noemen van de in de vorige blog besproken Franstalig-Vlaamse dichter Emile Verhaeren. Terwijl Emile Verhaeren Franse gedichten schreef, ontpopte Guido Gezelle gedichten zich als een nieuwe Vlaamse dichter die het Vlaams en het Nederlands verrijkte. Dat ontging Nederlanders niet. Ik leerde in de jaren vijftig van de vorige eeuw op de middelbare school enkele gedichten van hem kennen.

“Guido Gezelle was een Belgisch rooms-katholiek priester, lyrisch dichter en hekeldichter, taalwetenschapper en vertaler. Hij is bekend om zijn fijnzinnige gedichten over de natuur, zijn beeld taalgebruik en als virtuoos taalkunstenaar. ‘O’t ruischen van het ranke riet’ en ‘Het Schrijverke’ uit de dichtbundel ‘Vlaamsche Dichtoefeningen’ (1858) zijn slechts twee van zijn bekendste werken.” (Wikipedia: Guido Gezelle)

Gezelle was een volkspriester. Hij stond dicht bij de mensen, zijn gelovigen tevens kerkgangers. Voor de laatsten maakte hij een tijdschrift. 

“Als onderpastoor en priester zette hij ook zijn litteraire gaven in om de gelovigen christelijke deugden bij te brengen. Hij richtte het gezinsblad Rond den Heerd op, waarin hij schreef over heiligen, lithurgische onderwerpen, flora, fauna en oude volksgezegden.” 

Later richtte hij het tijdschrift ‘Biekorf’ op. “Gezelle is altijd blijven doorstuderen, voornamelijk litteratuur. Vooral de ‘Vlaamse taal’ ging hem aan het hart. In Kortrijk begon hij een nieuw blad, getiteld Loquela en met een kring getrouwen legde hij een enorme verzameling woorden aan. Na zijn dood werden 150.000 ‘papierlingskes’ met woordverklaringen gevonden.” (Wikipedia: Guido Gezelle)

Aan erkenning geen gebrek. In Vlaanderen maar ook in Nederland zijn veel straten en pleinen naar hem vernoemd. Zijn geboortehuis in Brugge is sinds 1926 als museum ingericht. Er zijn meer dan 3400 composities gemaakt op zijn teksten. Zijn gedichten verschijnen in verzamelbundels en zangboeken in zowel Nederland als België. In de verzamelbundel ‘De Nederlandse Poëzie van de Negentiende en Twintigste eeuw in Duizend en enige gedichten’ van Gerrit Komrij (1980 Bert Bakker), staan 10 gedichten van Gezelle.

(verschijnt elke vrijdag)