DIJSSELBLOEM EN KNOT

Klaas Knot (links) in gesprek met Jeroen Dijsselbloem (rechts).

Eergisterenavond in Nieuwsuur zag ik korte interviews van journalist Mariëlle Tweebeeke met de 2 belangrijkste politiek financiële mannen van Nederland, Jeroen Dijsselbloem, Minister van Financiën en voorzitter van de Europese Raad van Ministers van Financiën, en Klaas Knot, President van de Nederlandsche Bank.

Op de vraag of we de Londense financiële wereld wel tegemoet moeten komen door het Nederlands plafond voor bonussen te verhogen, antwoordde Dijsselbloem dat we ons eerst maar een moesten afvragen of we de Londense financiële wereld met zijn Amerikaanse-Engelse financiële stijl wel moeten willen in ons land. 

Dat is een wereld van (te) grote financiële risico’s waarin de bonuscultuur ook nog de rol van aanjager heeft. Knot zijn antwoord dat we dit onderwerp emotielozer moeten benaderen, verbaasde me. Dijsselbloem was de rust zelve en had terecht de politieke hamvraag gesteld die je in zo een geval hoort te stellen.

Het verhaal van onze financiële president stelde me niet gerust. Hij had best mogen ingaan op de vraag van Dijsselbloem of Nederland een nieuwe  financiële voorpost van Europa moet worden voor het Angelsaksische model. 

Dat model jaagt op aandeelhouderswaarde en ziet bedrijven puur als instellingen om geld mee te verdienen. Alles voor de winst. Het besef dat een onderneming bovenal een mensenzaak is, is in die wereld heel laag of zelfs afwezig. Angelsaksisch kapitalisme is Wild-West kapitalisme. 

Op de vraag of we nu beter voorbereid zijn voor een financiële crisis dan tien jaar geleden raakte Knot verzeild in zijn beperkingen als Nederlands bankier die zich slechts kan voorbereiden op zwaar weer dat nu eenmaal van buiten komt. Dat doe je door buffers te bouwen als overheid, als pensioenfondsen en als gezinnen (de aankoop van huis zelf meefinancieren). 

Dijsselbloem reageerde praktischer.De oprichting van de Europese Bankenunie moet een Europese financiële crisis voortaan voorkomen. De Bankenunie is bedoeld om banken waar nodig op een nette manier failliet te laten gaan en te voorkomen dat Europees belastinggeld gebruikt wordt om banken te redden. 

Beiden konden natuurlijk niet voorspellen of zo een crisis er weer aan zat te komen. Helaas is het politieke collectieve geheugen kort, nog geen generatie lang aldus Knot, en dus kan er in  de toekomst altijd weer zoiets gebeuren.

Het nog steeds strooien met goedkoop geld van de Europese Centrale Bank (de rente is nul of min) om de gevolgen van de financiële crisis het hoofd te bieden, moet binnenkort beëindigd worden anders kan het dadelijk alsnog weer goed mis gaan, zo erkenden de beide mannen.