zondag 3 mei 2015

DE TAARTETERS

De Taarteters, een foto van Petrus, 11 december 2013


Als de bovenstaande foto je doet denken aan 'De Aardappeleters' van Vincent van Gogh dan is dat goed gezien. Wat mij betreft is de deze foto van taarteters een moderne versie van de aardappeleters. Kijk maar eens naar de compositie, de kleuren, de interactie tussen de eters en de algehele sfeer. Dat is ook de reden waarom ik de foto heb ingestuurd naar de Van Gogh wedstrijd die de AVROTROS naar aanleiding van de Van Gogh maand organiseert. 

Het schilderij de aardappeleters heeft hetzelfde hoofdthema als de foto van de taarteters, namelijk samen eten delen. In de tijd van van Gogh was dat weinig meer dan het dagelijkse voedsel. Het was in die tijd zelfs schraal eten voor een Brabants boerengezin (het schilderij is van 1885, Nuenen). Een taart eten was er waarschijnlijk nooit bij, behalve misschien op een feestdag zoals een trouwerij of de eerste communie. Als zoon van een dominee heeft van Gogh met dit schilderij vermoedelijk het oer-christelijke thema van het samen eten delen overgeplaatst naar zijn eigen tijd.


Vincent van Gogh, De Aardappeleters, 1885. 

In de tijd van Van Gogh was armoede normaal. Nu is het normaal om af en toe een gebakje (pateeke op zijn Vlaams) te eten : tijdens verjaardagen op het werk of thuis, als er iemand geslaagd is voor een of ander examen, een nieuweling op het werk, iemand die vertrekt. Op deze foto gaat het om buren die samen komen om een verjaardag van een van hen te vieren. Daar hoort taart eten bij en een glaasje drinken. Een andere manier om hetzelfde te doen namelijk samen iets te delen en te vieren.

Net zoals op het schilderij wordt de saamhorigheid versterkt door handelingen. Op het schilderij vraagt een van de tafelgenoten om meer koffie door zijn zijn kopje (tas) omhoog te houden in de richting van de koffieschenkster. De boerin links kijkt de boer naast haar aan alsof ze in gesprek zijn. Op de foto zijn alle blikken gericht op de gastvrouw die bezig is de taarten op tafel te zetten. De vrouw rechts achter lijkt iets te vragen. De vrouw links heeft haar hand voor de mond, waarschijnlijk uit verbazing over de taarten.

Aangezien zowel op de foto als op het schilderij de mensen rond een tafel zitten, is de compositie aan elkaar verwant. Op de foto zijn echter nog enkele plaatsen aan tafel niet bezet, waarschijnlijk die van de gastvrouw zelf, de fotograaf en nog een gast. De bronnen van verlichting zijn anders echter zonder de sfeer wezenlijk aan te tasten. Integendeel, het binnenstromende daglicht door de twee ramen verhoogt de sfeer.


1 opmerking: