DE EENZAAMHEID VAN DE ONGELOVIGE 29

Het massieve Titus Brandsma Lyceum (TBL) in Oss is het symbool 
van de degelijke intellectuele fundamenten die sinds 1923 door de paters Carmelieten 
in Oss zijn gelegd. Foto: Ad van Dooren en petrus nelissen, februari 1981.

Ondertussen doe ik een verrassende ontdekking. Ze is protestants. Niet dat het ook maar iets uitmaakt maar het is wel apart. Zoveel protestanten zijn er niet in mijn geboortestad. Ze zijn net zo schaars als meisjes op onze school. In de loop der jaren heb ik enkele protestantse klasgenoten gehad zoals Rob uit den Bosch. Daarom noemen we hem Bossche Bol, waar hij goedmoedig om lacht. Beter Bossche Bol dan Bergse knol of Osse messentrekker, zal hij wel gedacht hebben.

Samen met een andere protestantse klasgenoot zit ik achteraan in de klas, ik met mijn rug tegen de muur, hij voor mij rechts. Verder weg dan dit kun je niet van de leraar vooraan in de klas zitten. Als je geen gekke dingen doet, val je helemaal niet op. Voor Harm is dat vanwege zijn zenuwtic niet altijd gemakkelijk. Zodra hij zich ergens over opwindt of iets spannend vindt bijvoorbeeld bij het  afkijken tijdens een proefwerk of hij iets wil vragen gaat het mis. Zijn hoofd begint heftig te bewegen, zijn mond trekt scheef en begint te zwaaien met een arm. Het is een aandoenlijke kermis van bewegingen. Gelukkig raken leraren daar ook weer aan gewoon zodat ze niet op ieder akkefietje reageren of vermoeden dat er gespiekt wordt. 

Van katholieken moet Harm niks hebben. Die fokken als konijnen, vindt hij. Katholieken krijgen veel te veel kinderen en daar komt alleen maar overbevolking van en er is al genoeg volk op de wereld. Ik zit er niet mee en negeer dat net als zijn opgewonden gefluister over de misdadige paus in Rome. Een enkele keer maakt hij het te bont met zijn beweringen dat je katholieken moet uitroeien. Ik ga niet in op zijn stoere schooljongenspraat. Ik snap dat het zijn manier is om te koketteren met zijn belezenheid over Hitler en de zijnen. 

We delen wel onze liefde voor scheikundig experimenteren thuis. Daar is Harm goed in. Zijn vader werkt bij Organon waardoor hij aan stoffen kan komen die de drogist of apotheek niet aan ons wil verkopen. Dankzij Harm kan ik thuis bommetjes maken waarmee ik tot schrik van mijn moeder en de buurt zandhopen opblaas.

Stinkbommen zorgen dan weer voor hilariteit in de klas totdat de leraar Frans ons opsluit in de stank. Hij zelf gaat buiten voor de ramen staan. We zitten in de val van onze zelf gemaakte stank. 

Harm gaat met zijn experimenten een stap verder dan ik. Hij legt zelfgemaakte rookbommetjes op de rails vlakbij het station. De actie heeft maximaal effect. De trein stopt meteen. Je kunt Harm een voorloper noemen van het rookbommen protest tijdens de trouwerij van prinses Beatrix en Claus in Amsterdam in 1966 maar dan minder spectaculair. Er volgt een politie onderzoek. Het duurt niet lang of ze komen erachter dat Harm het gedaan moet hebben Hij komt er met een boete en waarschuwing vanaf. 

Nadat ik thuis een keer het bedsprei verpest heb met een mislukt experiment wordt mijn moeder die scheikunde troep zoals zij dat noemt zat. Mijn moeizaam bijeen gespaarde verzameling reageerbuizen, flesjes en oplossingen wordt verbannen naar de garage. Dat gaat goed tot de winter komt en alles bevriest. Dat betekent het einde van mijn scheikundige ontdekkingsreizen. 

(verschijnt elke dinsdag)