YOUP DE PREDIKER

Volksdansen voor toeristen, Zell am See 1970

De voorstelling “Licht” van Youp van ’t Hek is geruststellend. Hij is en blijft de prediker die probeert een restje menselijkheid overeind te houden tussen het niks van de geboorte en het niks van de dood in tijden van verwarring over seks en dood. Hij houdt ons een spiegel voor en spaart daarbij zichzelf niet. Hij troost ons met onze tekortkomingen.

Het woord neuken vliegt als vanouds om de haverklap over het toneel. Door zijn leeftijd krijgt het een nostalgische bijklank. Godverdomme blijft zijn geliefde krachtterm. De kracht is er een beetje uit of is het gewenning? Hij marcheert nog steeds over het toneel. Hij praat luid en duidelijk. Zijn grappen zijn geestig, scherp en goed. 

De pas gestorven psychiater Peter is zijn alter ego, zijn buikspreekpop. Peter heeft Youp nodig om de rest van de week door te komen met zijn geestelijk onvolwassen, fantasieloze patiënten en hun pseudo problemen. De wel bekende kakkers die ondanks alle luxe en rijkdom niet in staat zijn om als een normaal mens te leven. 

Vijfendertig jaar lang praten ze elke maandagmorgen in de spreekkamer van Peter. Ze spreken over dood en neuken. Over de dood kun je veel lullen zo lang je zelf niet dood bent maar wat moet je in ’s hemelsnaam elkaar 34 jaar lang vertellen over neuken? Over neuken lul je niet. Dat doe je.

Overigens heb ik een bloedhekel aan het woord neuken. Het is een plat woord dat niets overlaat van “de liefde bedrijven”. Neuken is liefde bedrijven zonder liefde, dat heet porno of verkrachting. Ik snap niet dat Youp dat woord zo graag gebruikt. Is hij nog bezig met de taboe’s van de vorige eeuw? Is het branie en stoerdoenerij? Dat is toch niks voor hem. Weg er mee Youp. Toon Hermans, Wim Sonneveld en Wim Kan hadden het niet nodig om hun publiek een spiegel voor te houden

De behandelkamer van Peter is een verwijzing naar zijn eigen kamertje uit zijn begintijd, toen hij het op zijn 28ste probeerde te maken. Ik bespeur nostalgie met een burgerlijke romantisch sausje. Daar krijgen we bij het ouder worden allemaal last van als we niet opletten. Het verhaal over de geheime ontmoetingen van vriend Peter met de bloedmooie Laura, is van hetzelfde laken een pak. Ze beweert op de begrafenis van Peter dat hij haar had mogen hebben, als hij dat gewild had. Daarvoor was hij teveel gentleman vindt Youp.

De begrafenis van Peter is een voorschot op die van hemzelf. Geen sprekers en een beetje rommelig. Maar Laura en een oude vrijster van een tante kunnen het niet laten. De eerste vertelt het geheim, de tweede heeft het voornamelijk over zichzelf. 

Youp kan er wat van. De volgende keer weer kijken. Als het er nog van komt want ik ben ouder dan Youp. Je weet dus maar nooit.