vrijdag 11 maart 2016

IS ER RACISME OP CUBA?

Columbus ontdekte het eiland Cuba in 1492. Hierboven een verbeelding van de eerste ontmoeting tussen Columbus en de toenmalige indiaanse bewoners. Na de kolonisatie is de oorspronkelijke bevolking verdwenen. Om de plantage economie van suiker en tabak, later ook koffie draaiende te houden, werden Afrikaanse slaven ingevoerd. Dat was het begin van de Afrocubaanse bevolking.

Zou Obama zich voor zijn bezoek aan Cuba laten informeren over de situatie van de zwarte bevolking (Afrocubanen) op Cuba? Ik denk wel dat hij daar een persoonlijke interesse in heeft. In het al eerder door ons besproken boek “Cuba before the world” (1915) komt het thema  racisme -zij het in bedekte termen - verrassend genoeg ook aan de orde.

 “In the daily pursuits of life it is unusual to hear of any friction beween the coloured and the white. A wide difference exists between the race sentiment in Cuba and the United States, which few people take in consideration. In the States the greatest war of modern history was waged over de colored element of the country, race antagonism was responsible for deep hatreds and sorrows, for countless years, great poverty and intense suffering. In Cuba there was no such conflict, but, instead, the colored and the white fought together for the liberty of their country, and having been through the hardships of persecution and campaigning together they regard each other in a friendly light, and live in harmony. As far as social equality is concerned the same prejudices exist in Cuba as are customarily found in any other country.” (blz. 27)


Dat "The government of Cuba is modeled, as nearly as possible, after that of
the United States" (blz. 28) blijkt o.a. uit het feit dat in Havana  een 'Capitolio'
werd gebouwd naar het model van het Noord Amerikaanse Capitool (1929).
Het spreekt vanzelf dat Fidel Castro zijn communistische revolutionaire parlement
daar niet meer in wilde hebben. Tegenwoordig is er het al even achtenswaardige
Ministerie van Wetenschap, Technologie en Milieu in gevestigd.

Volgens bovenstaande tekst zou in 1915 op Cuba minder racisme zijn dan in de VS. Dat zou natuurlijk best kunnen maar intussen heeft de VS wel een gekozen Afro-Amerikaanse president terwijl in Cuba tot nu toe alleen blanken het tot president hebben geschopt, de laatste 60 jaren zelfs slechts twee blanken. De eerste 50 jaar waren voor Fidel Castro zelf (1959-2009) en de jaren daarna tot nu voor zijn broer Majoor Generaal Raul Castro. Het Volksparlement van Cuba heeft dan weer wel een Afrocubaanse voorzitter. Dat Volksparlement heeft overigens weinig in de melk te brokkelen. Het is meer een ceremonieel orgaan om het beleid van de blanke dictator aan het volk te verkopen dan hem te controleren. De verkiezingen van de parlementsleden verloopt langs de door de regering gecontroleerde wijkcomité's. De enige toegestane politieke partij sinds de revolutie is de Cubaanse Communistische Partij. In 1915 bestonden er nog wel 2 politieke partijen: de Liberalen en de Conservatieven.

De Amerikaanse burgeroorlog was overigens geen oorlog tussen rassen maar tussen blanken. De door de Noordelijken gewenste afschaffing van de slavernij zou immers grote gevolgen hebben voor de positie van de zwarten in de plantage economie van de Zuidelijke staten. 


In Wikipedia vind ik een overzicht van de Cubaanse bevolkingssamenstelling sinds 1899. 

Bevolkingssamenstelling (officiële census, 1899-2002)

Ras            1899   1907   1919   1931   1943  1953   1981   2002

Blank         66,9    69,7   72,2    72,1    74,3    72,8   66,0    65,05
Zwart         14,9    13,4    11,2    11,0      9,7    12,4    12,0   10,08
Mulat         17,2    16,3    16,0    16,2    15,6    14,5    21,9   24,86
Aziatisch     1,0      0,6      0,6      0,7      0,4      0,3      0,1      ?

Hieruit blijkt dat tussen 1899 en 2002 de verhouding tussen de rassen weinig is veranderd. Zo is het aandeel van blanken op het totaal van de bevolking ongeveer hetzelfde gebleven (ongeveer 2/3de). Binnen de gekleurde bevolking vindt een verschuiving plaats van zwart naar mulat, maar samen blijft hun aandeel op het totaal van de bevolking even groot. De vraag is hoe de statistische deling tussen zwarten en mulatten tot stand komt? Wie bepaalt tot welk ras je behoort? Uiteindelijk blijft het een kunstmatige constructie.

Pagina uit het boek "Cuba before the World" 1915 met 12 foto's van leden van het parlement met daaronder vermelding van hun naam, welke provincie ze vertegenwoordigden en tot welke partij ze behoorden. De 2 gebruikelijke partijen in de VS en Latijns Amerika waren toen de Liberalen en Conservatieven.

Aangezien in het boek foto’s staan van alle senaats- en parlementsleden, heb ik gekeken hoe de verdeling tussen blank en gekleurden (zwarten en mulatten samen) in die tijd was. De foto’s zijn natuurlijk geen betrouwbare maatstaf, het is dus een onnauwkeurige benadering. 

Tussen de foto's van de 24 senaatsleden staat geen enkele kleuring. Dat is niet zo verwonderlijk als je in het boek leest hoe zij gekozen worden. “The members of the senate are elected by the members of the provincial council and the senatorial electors named at the elections next prior to the expiration of the senatorial terms. These electors in each province are sixteen in number, one-half of whom must be elected from the list of largest taxpayers, the other half also being men of prominence and position. These, with the eight councilmen, make a body of twenty-four, which names the senator.” (blz.28) Er zullen toen niet veel grote belastingbetalers en/of prominenten onder de gekleurde bevolking geweest zijn.

Parlementslid Saturnino Escoto-Carrion  behoorde tot
het Afrocubaanse volksdeel.

Anders is het gesteld met de aanwezigheid van kleurlingen in het parlement, die wel direct gekozen worden via 2 partijen: Conservatieven en Liberalen. “The house of representaties has a membership of ninety-nine, the basis being one representative for each 25.000 inhabitants, or fraction of over one-half of that number. The members of the house are elected by the direct vote of the people, for terms of four years, one-half of the body being elected each for two years.” (Blz. 28). Ik tel 14 kleurlingen op het totaal van 99 parlementariërs, dat is ongeveer 15%. Aangezien de gekleurde bevolking ongeveer 25% van de bevolking uitmaakt, waren ze in 1915 vermoedelijk ondervertegenwoordigd met ongeveer 10% . 

Majoor Generaal Mario Menacal was President van Cuba van 1912 tot 1916.

Over de registratie van kiezers en de wettelijke regeling voor kandidaatstelling lezen we in het boek niks. Moest je bijvoorbeeld kunnen lezen en schrijven, een minimale belasting betalen enz.? Het is zeer waarschijnlijk dat de kiezersregistratie onder de gekleurde bevolking lager was dan onder blanken. Aan de foto’s te zien waren de toenmalige President, Vice-President , ministers en leiding van departementen allemaal blanken.

Hoe is de situatie nu 100 jaar later? Dat is moeilijk vast te stellen. Officieel bestaat er geen racisme sinds de revolutie (1959). Communisten denken immers dat als het klassenprobleem is opgelost, het rassenprobleem vanzelf verdwijnt. Dat is natuurlijk niet zo maar zo wil het Communistische geloof het nu eenmaal.

Maar net als in 1915 kun je ook nu aan de hand van foto’s min of meer vaststellen hoeveel Afrocubanen er in het Volksparlement (Asemblea Nacional del Poder Popular) zitten.Het voordeel is dat het nu ook nog kleurenfoto's zijn. 

De huidige voorzitter van het Volksparlement is Esteban Lazo Hernandez,  die behoort tot
het Afrocubaanse volksdeel.


Ik tel op de website van Granma, de officiële communistische partijkrant, 54 Afrocubaanse parlementsleden op een totaal van 591 leden. Dat is nog geen 10%. Er zouden dus nu naar verhouding nu minder gekleurden in het parlement zitten dan in 1915. Of dat ook zo is, zou nader onderzocht moeten worden. Wel kun je vaststellen dat de gekleurde bevolking zeker niet oververtegenwoordigd is in het Volksparlement. 

Er is meer te vertellen over racisme op Cuba maar dat is voor een volgende blog.  

4 opmerkingen:

  1. Obama is zwart, maar wordt door lang niet alle Amerikanen geaccepteerd. Lees: de Republikeinen. Dus racisme is ook in de VS nog lang niet voorbij. Denk ook aan alle neergeschoten zwarten door blanke politie. Ik zou dus niet willen concluderen dat de VS verder zijn dan Cuba op dit punt.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Obama is door een meerderheid gekozen en dat zegt wel degelijk iets over het land en racisme ook al zijn er nog heel veel problemen en racisten in het land.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ja er is racisme in Cuba en veel.
    Zie:
    http://cubaracismo.impela.net/
    Nieuws in het Spaans en egels met online vertaling.

    BeantwoordenVerwijderen